* Nghiên cứu, ứng dụng KH- CN là xu hướng tất yếu của DN trong nền kinh tế thị trường
Lễ ký kết TSC mua bản quyền giống ngô VS36 của Viện Nghiên cứu ngô
Chúng ta đang chứng kiến sự phát triển như vũ bão của KH- CN thế giới. Chúng ta cũng biết rằng trong nền kinh tế hiện đại và toàn cầu hóa ngày nay, khi mà mỗi sản phẩm đều có hàm lượng KH- CN nhất định thì sản phẩm đó không chỉ tạo ra giá trị cho một DN, một quốc gia mà cho nhiều DN, nhiều quốc gia khác nhau. 
Chính vì vậy các DN Việt Nam hiện nay muốn phát triển không có con đường đường nào khác là phải nghiên cứu nhằm tạo ra những sản phẩm tốt cho riêng mình (hoặc hợp tác tạo ra những sản phẩm chung) đồng thời phải ứng dụng KH- CN vào SXKD, quản lý để có những sản phẩm có sức cạnh tranh cao.
Cty CP TCty Giống cây trồng Thái Bình (TSC) ý thức sâu sắc được điều đó và đã xây dựng chiến lược phát triển dựa trên cơ sở lấy KH- CN làm nền tảng, trong đó phương châm hành động của Chiến lược là “Trí tuệ - Công nghệ - Quan hệ”. Trong chiến lược này “Trí tuệ” chính là vai trò của con người được đặt lên hàng đầu, “Công nghệ” đặt ở vị trí trung tâm và “Quan hệ” là cầu nối để nâng cao trí tuệ, là tiền đề để tiếp thu công nghệ, hợp tác nghiên cứu, đào tạo nguồn nhân lực và huy động mọi nguồn lực để thực hiện chiến lược phát triển.
Về nghiên cứu khoa học
Tổ chức nghiên cứu khoa học được coi là hướng mũi nhọn trong hoạt động KHCN của TSC. Năm 2002 TSC đã thành lập Phòng Nghiên cứu phát triển sản phẩm mới và đến năm 2007 đã thành lập Trung tâm Nghiên cứu phát triển sản phẩm mới (TTNC) do TGĐ trực tiếp làm GĐ TT. Đây là TTNC trực thuộc DN đầu tiên trong ngành giống cây trồng VN ra đời.
TSC đặc biệt quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho nghiên cứu. Hiện nay TSC được Bộ NN- PTNT đánh giá là đơn vị có cơ sở vật chất cho nghiên cứu, SX, chế biến, kiểm tra chất lượng tốt nhất hệ thống giống cây trồng Việt Nam. Trong 10 năm qua TSC đã chủ trì và tham gia thực hiện hơn 20 đề tài, dự án KH- CN cấp quốc gia, cấp Bộ, cấp tỉnh và DN. Trong đó có những đề tài tiêu biểu mà kết quả có ý nghĩa và hiệu quả KT- XH rất lớn như đề tài “Nghiên cứu chọn tạo giống cây trồng mới…” phục vụ chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng và phát triển kinh tế nông nghiệp tỉnh Thái Bình nói riêng và cả nước nói chung.
Trong 5 năm 2007-2011 đề tài này đã tổ chức nghiên cứu lai tạo hàng trăm cặp lai mới, thu thập và bảo tồn hàng ngàn vật liệu quý, khảo nghiệm hàng ngàn giống cây trồng mới từ khắp nơi trên thế giới và trong nước gửi đến khảo nghiệm.
Đặc biệt trong 5 năm qua TSC đã được công nhận 8 giống cây trồng Quốc gia, đó là các giống lúa TBR-1, TBR36, TBR45, BC15, D.ưu 527, CNR36, Thái Xuyên 111 và giống lạc TB25. Những giống mới không những cho năng suất cao mà còn thích ứng rộng, chất lượng tốt đã nhanh chóng đưa vào SX đại trà góp phần thay đổi cơ cấu cây trồng, cơ cấu kinh tế nông nghiệp các địa phương trong cả nước.
Đây chính là những đóng góp rất lớn của TSC cho nền nông nghiệp Thái Bình nói riêng, VN nói chung; góp phần tăng thu nhập và xóa đói giảm nghèo cho nông dân; góp phần đảm bảo ANLT và an ninh xã hội ở nông thôn; chủ động hoàn toàn về giống cho SX nông nghiệp, không phụ thuộc vào nước ngoài; tiết kiệm nguồn ngoại tệ cho đất nước. Hiện nay TSC đang gửi đi khảo nghiệm Quốc gia 10 giống cây trồng mới, trong đó có giống là Sản phẩm chào mừng Đại hội Đảng XI mang tên Đại hội Đảng bộ Thái Bình (ĐH18).
Xin nêu một vài ví dụ:
- Theo số liệu thống kê vụ mùa 2010, cơ cấu 2 giống TBR-1 và BC15 tại Thái Bình chiếm 69,7%. Vụ mùa 2010, riêng giống BC15 tại Thái Bình chiếm 40-45% diện tích, tương đương 32.000-35.000 ha. Năng suất BC15 cao hơn các giống khác từ 1-2 tấn/ha, giá thóc thương phẩm cao hơn 1.000-1.500đ/kg. Giá trị gia tăng của giống này mỗi vụ tại Thái Bình khoảng 250-300 tỷ đồng. Trong khi đó lượng giống mà TSC cung cấp tại Thái Bình chỉ chiếm 10%. Như vậy chỉ trong một vụ SX, một giống lúa của TSC đã mang lại giá trị gia tăng hàng ngàn tỷ đồng cho nông dân cả nước.
- Ở xã An Mĩ (huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình), vụ xuân năm 2012 An Mĩ cấy 502 ha giống lúa BC15, năng suất 82 tạ/ha, trong khiác giống khác có năng suất 65 tạ/ha. Giá trị gia tăng mang lại cho An Mĩ là 11.416.600.000 đồng, bình quân một ha nông dân đã có lợi hơn các giống khác 22.742.231 đồng.
| Những giống lúa của TSC đã góp phần tăng năng suất lúa tỉnh Thái Bình liên tục trong nhiều năm qua đạt trên 13 tấn/ha, dẫn đầu cả nước. Đây cũng là những sản phẩm đầu tiên mang Thương hiệu Lúa giống Thái Bình đi đến mọi miền Tổ quốc để phục vụ nông dân. |
Các giống cây trồng mới của TSC sau khi được công nhận đã nhanh chóng được phát triển trong cả nước. Ví dụ giống D.ưu 527 là giống lúa lai đầu tiên được công nhận tại VN, hiện đây là một trong số ít giống có tỷ trọng lớn trong cơ cấu lúa lai ở miền Bắc; TBR-1 và BC15 đang là giống chủ lực trong cơ cấu SX của nhiều tỉnh. Riêng Thái Bình đã chủ động hoàn toàn về giống lúa cho SX, đáp ứng tốt yêu cầu chuyển đổi cơ cấu cây trồng của tỉnh.
Trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ
Trong nền kinh tế toàn cầu hóa thì sở hữu trí tuệ là lĩnh vực hết sức quan trọng đối với DN và các tác giả nghiên cứu. TSC đã sớm nhận thức được điều này nên đã chủ động xây dựng thương hiệu và đăng ký thương hiệu. Thương hiệu của TSC được đăng ký tại Cục Sở hữu công nghiệp VN đầu tiên trong ngành giống cây trồng.
TSC cũng là Cty sớm nhất ở VN xây dựng thương hiệu và mua bản quyền giống cây trồng; góp phần thúc đẩy hình thành thị trường thương hiệu và bản quyền giống cây trồng đồng thời thúc đẩy xã hội hoá nghiên cứu lai tạo, chọn lọc giống cây trồng tại VN. Đến nay TSC đã đăng ký bảo hộ bản quyền di truyền 12 giống cây trồng mới tại Văn phòng bảo hộ Bộ NN- PTNT và hơn 20 nhãn hiệu sản phẩm tại Cục Sở hữu trí tuệ.
Ứng dụng công nghệ vào SXKD và quản lý
Ứng dụng công nghệ vào SXKD và quản lý là một đòi hỏi bức thiết hiện nay đối với các DN. Trong những năm qua TSC rất chú trọng ứng dụng KH-CN mới vào hoạt động của Cty, trong đó nổi bật là lĩnh vực lai tạo giống mới, chế biến, bảo quản và cơ giới hóa, tự động hóa trong quá trình SX, và lãnh đạo Bộ NN- PTNT đã đánh giá Thái Bình là tỉnh đầu tiên CNH ngành giống cây trồng trong cả nước.
Trong quản lý, năm 2003 TSC đã xây dựng và triển khai thực hiện đề tài “Chiến lược phát triển sản phẩm mới”; năm 2001 TSC đã nối mạng và 2002 đã triển khai ứng dụng các hệ thống quản lý chất lượng quốc tế vào hoạt động của DN. Đến nay TSC là đơn vị duy nhất trong ngành giống cây trồng VN áp dụng 2 hệ thống quản lý ISO và hệ thống quản lý tổng hợp TQM của Nhật.
Nâng cao chất lượng sản phẩm
Chất lượng sản phẩm cao luôn là một đòi hỏi của thị trường. TSC luôn ý thức rằng, chất lượng sản phẩm là uy tín, là thương hiệu, là sự sống còn của DN. Hơn thế nữa, chất lượng giống cây trồng còn ảnh hưởng rất lớn đến kết quả SX và hiệu quả thu nhập của nông dân. Vì vậy TSC luôn chú trọng tạo ra những sản phẩm tốt nhất và được đánh giá cao.
Sản phẩm của TSC đã được bà con nông dân cả nước tín nhiệm và đã 4 lần được Bộ KH- CN tặng Giải chất lượng Việt Nam, 3 lần được tặng giải Sao Vàng Đất Việt và Cúp Vàng ISO.
Đào tạo và hội nhập
| Hiện nay TSC đã xây dựng và triển khai thực hiện chiến lược phát triển 2011-2015 và tầm nhìn 2020. Trong đó KH- CN vẫn được coi là nền tảng cho chiến lược của TSC trong giai đoạn tới. |
Để nhanh chóng tiếp thu được tiến bộ KH- CN mới TSC đã đồng thời tiến hành đổi mới nguồn nhân lực và thiết lập các mối quan hệ với các cơ quan nghiên cứu trong và ngoài nước. Hiện nay TSC đã hoàn thành cơ cấu và đào tạo lại nguồn nhân lực với 52% lao động có trình độ từ Cao đẳng trở lên, 45% có trình độ ĐH và sau đại học.
Tăng cường mở rộng quan hệ hợp tác giúp TSC có cơ hội tiếp cận được nguồn gen và giống mới của các nước trong khu vực cũng như các cơ quan nghiên cứu chuyên ngành của cả nước đồng thời tạo điều kiện cho đào tạo cán bộ. Hiện nay TSC là thành viên của Hiệp hội Giống Châu Á- Thái Bình Dương (APSA), có quan hệ với rất nhiều viện nghiên cứu, trường ĐH và các DN lớn trong và ngoài nước.
Kết quả của quá trình ứng dụng KH- CN và đổi mới quản lý trong 5 năm qua đã giúp TSC có tốc độ tăng trưởng bình quân 50%/năm, đặc biệt 2009 - 2011 và 2010 tốc độ tăng trưởng 80%/năm, trở thành một trong những Cty giống cây trồng hàng đầu của Việt Nam, có tầm ảnh hưởng lớn ở trong nước và có uy tín trên thị trường Châu Á- Thái Bình Dương.
(*): Tác giả hiện là TGĐ, Chủ tịch HĐTV TCty CP Giống cây trồng Thái Bình
