Ai cho phép trồng cao su, cây ăn trái trên đất rừng tự nhiên?

Phớt lờ chủ trương của tỉnh

Khu vực trồng cao su và cây ăn trái nói trên nằm trong “Đề án cải tạo rừng nghèo kiệt” vào năm 2009, đó là khu vực rừng khộp được UBND tỉnh Bình Thuận cho phép cải tạo để trồng cao su và cây lâm nghiệp theo Quyết định số 2681 ngày 18/9/2009 do ông Huỳnh Tấn Thành, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh ký (ông Thành bị Trung ương kỷ luật vì có sai phạm về đất đai vào đầu năm 2010).

Hồ sơ vụ việc

Nội dung Đề án nêu, dù được phép cải tạo để trồng cây công nghiệp nhưng đơn vị chủ rừng chỉ được phép tác động khi đã thực hiện đầy đủ thủ tục và được cơ quan có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt theo qui định.

Tuy nhiên, 2 năm sau đó, thực hiện chủ trương của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Thuận đã ra văn bản số 4419 ngày 19/9/2011 do Phó Chủ tịch UBND tỉnh là ông Nguyễn Ngọc Hai ký (nay là Chủ tịch UBND tỉnh) yêu cầu tạm dừng triển khai thực hiện việc cải tạo rừng theo Quyết định 2681 nói trên, đồng thời giao cho Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận tiếp tục quản lý tăng cường trách nhiệm bảo vệ rừng theo đúng pháp luật.

Thế nhưng, phớt lờ quyết định của tỉnh, ngày 15/10/2011, ông Nguyễn Tiến Dũng, TGĐ Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận đã ký hợp đồng liên kết đầu tư với Cty TNHH Phước Sang (Lô K, Khu Trung tâm thương mại Bắc Phan Thiết) để hợp tác sản xuất kinh doanh đầu tư trồng cây công nghiệp và khoanh nuôi bảo vệ rừng tự nhiên tại tiểu khu 279, đây chính là khu vực nằm trong Đề án cải tạo rừng tự nhiên mà UBND tỉnh đã có quyết định tạm dừng thực hiện trước đó.

Vườn cây cao su của Cty Phước Sang trồng trên khu vực Đề án cải tạo rừng tự nhiên nghèo kiệt đã được UBND tỉnh Bình Thuận quyết định tạm dừng

Có phá rừng hay không?

Theo hợp đồng, Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận cho phép Cty Phước Sang thuê 118ha đất rừng, trong đó 74ha đất rừng cải tạo được trồng cây cao su, diện tích 44ha còn lại thuộc khu vực rừng khoanh nuôi bảo vệ là phải quản lý bảo vệ, không được tác động, san ủi, khai thác (gỗ) để trồng cây cao su.

Cây gỗ to còn sót lại trong khu vực rừng khoanh nuôi bảo vệ do Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận giao cho Cty Phước Sang quản lý bảo vệ

Cụ thể, Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận (bên A) giao khoán cho Cty Phước Sang (bên B) thuê 74ha đất rừng để trồng cây cao su trong thời hạn 30 năm, đáp lại bên B có nghĩa vụ nộp tiền cho bên A với mức khá... bèo.

Bao gồm, khoản 1 là 300 ngàn đồng/ha, tổng cộng 22,2 triệu đồng trả tiền “xây dựng hạ tầng” cho bên A bỏ ra ban đầu; khoản 2 là 30 triệu đồng/năm trong 7 năm, tổng cộng 210 triệu đồng tiền hỗ trợ chi phí quản lý, công tác; khoản 3 là 400 ngàn đồng/ha/năm chi hỗ trợ lợi nhuận trong 3 năm đầu, tổng cộng 88,8 triệu đồng.

Tổng cộng 3 khoản, Cty Phước Sang thuê đất rừng của Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận “trọn gói” chỉ có 321 triệu đồng cho 74ha, tức chưa đến 4,5 triệu đồng/ha/30 năm.

Thế nên, sau khi ký hợp đồng, Cty Phước Sang không chỉ trồng cao su mà còn trồng cả cây ăn trái (cam, quýt) sai mục đích, bởi theo quy định đối với đối tượng 3 loại rừng chỉ cho phép trồng cây lâm nghiệp trên diện tích 74ha đất rừng cải tạo. Ngoài ra, Cty Phước Sang còn san ủi, xâm lấn, khai thác gỗ trái phép vào luôn cả khu vực 44ha rừng tự nhiên khoanh nuôi bảo vệ đã được chủ rừng lập thủ tục giao bổ sung.

Những ngày cuối tháng 3/2017, một số người dân địa phương vì bức xúc việc ngang nhiên phá rừng tự nhiên đã tình nguyện dẫn chúng tôi thâm nhập vào sâu bên trong khu vực 44ha rừng khoanh nuôi bảo vệ này để mục sở thị cây cao su, cây ăn trái đang lấn chiếm gần hết phân nửa diện tích khoanh nuôi này, đồng nghĩa với việc có rất lớn khối lượng lâm sản (gỗ, củi) bị khai thác trắng trái phép.

Dự án Phước Sang xây dựng nhà kiên cố trái phép trên đất rừng tự nhiên

Tại hiện trường cho thấy, trên diện tích cây cao su trồng được 5 năm tuổi vẫn còn sót lại những gốc cây gỗ lớn, đường kính bằng cả vòng tay người ôm. Thậm chí, ngay trên khu vực này, người ta còn ngang nhiên xây dựng trái phép nhà kiên cố để ăn ở, sinh hoạt mà suốt nhiều năm liền, Cty TNHH MTV Lâm nghiệp gần như “ngó lơ” như không hề hay biết.

Gần đây, Thủ tướng Chính phủ liên tiếp có nhiều văn bản chỉ đạo kiên quyết đóng cửa rừng trong cả nước, dù đó là rừng nghèo kiệt đang thực hiện các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng.

Vì vậy, việc Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Thuận tự ý hợp thức hóa cho Cty Phước Sang thuê đất rừng và khoán trắng doanh nghiệp tư nhân này “tự tung, tự tác” trên lâm phần của Nhà nước giao để quản lý bảo vệ, rất cần được các cơ quan chức năng tỉnh Bình Thuận điều tra, xác minh làm rõ theo nguyện vọng của người dân địa phương.