Những nỗi bất an
Thời gian vừa qua, liên tiếp các vụ bạo hành học đường được báo chí và mạng xã hội phản ánh khiến dư luận hết sức quan tâm. Ở trường mầm non và tiểu học là bảo mẫu và cô giáo bạo hành học sinh là chủ yếu.
Những hình ảnh, video ghi lại cảnh hai cô giáo của trường Tiểu học Quán Toan (Hải Phòng) đánh liên tiếp vào đầu học sinh lớp 2 trong giờ khiến chân tay, vùng mắt học sinh tấy đỏ làm mọi người không khỏi xót xa. Cô giáo Nguyễn Thị Thu Trang chịu mức kỷ luật buộc thôi việc, còn cô chủ nhiệm Phạm Thị Vân bị khiển trách.
Lãnh đạo TP Hải Phòng làm việc về vi phạm của cô giáo tát học sinh. |
Còn ở bậc phổ thông là bạo lực giữa học sinh với học sinh. Đối tượng, tính chất khác hẳn nhau. Một sự việc khiến cha mẹ học sinh lo lắng khi đối tượng từ bên ngoài vào gây án trong trường.
Cụ thể là sự việc xảy ra vào 9h sáng 3/5/2019, trong giờ nghỉ giải lao, đối tượng Đỗ Mãnh Chiểu Minh (SN 1994), ở thôn Cốc Mốc, xã Đồng Lương, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa đã đột nhập, chạy lên tầng 2 của trường Tiểu học Đồng Lương, dùng dao nhọn đâm 5 học sinh ở một số lớp học và 1 giáo viên khiến 1 học sinh đã tử vong trên đường đi cấp cứu, 4 học sinh, 1 giáo viên bị thương.
Trường Tiểu học Đồng Lương, huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa |
Điều này khiến cho nhiều phụ huynh lo lắng, bất an. Trao đổi với PV Báo NNVN, nguyên Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Minh Hạc nêu câu hỏi về trách nhiệm của bảo vệ nhà trường khi để đối tượng bên ngoài vào trường. “Mỗi trường học đều có bảo vệ nhà trường, tại sao người lạ lại vào trường dễ dàng như thế?”.
Ông Đỗ Trọng Trang, Bí thư đoàn trường THPT Nguyễn Thị Lợi (Thanh Hóa) cho biết, hàng năm Sở GD-ĐT Thanh Hóa có công văn về kế hoạch 1141 đưa đến các nhà trường để phòng chống bạo lực học đường. Đồng thời, nhà trường cũng đã phối hợp với công an phường Trung Sơn (TP Sầm Sơn) ký cam kết đảm bảo an ninh trật tự trong và ngoài trường.
Trong giờ học, các thầy cô giáo kiểm tra sát sao về nề nếp và thăm dò xem có hiện tượng học sinh xích mích mâu thuẫn với nhau hay không. Cùng với đó là duy trì hoạt động cổng trường tự quản.
Do các yếu tố bên ngoài xã hội tác động vào các em học sinh, “Ban Giám hiệu cũng đã quán triệt các em tránh bạo lực học đường, tổ chức các lớp kỹ năng sống ở các chương trình hoạt động ngoại khóa”, ông Đỗ Trọng Trang chia sẻ. |
Theo nhiều nhà phân tích, để ngăn ngừa người ngoài vào trường, là trách nhiệm của hiệu trưởng trong việc thuê bảo vệ đảm bảo an ninh. Tất nhiên, không tránh khỏi các mối quan hệ gia đình, mối quan hệ xã hội tác động đến các em học sinh, khiến xảy ra xích mích, xô xát.
Tuy nhiên, một ví dụ như trên địa bàn TP Sầm Sơn (Thanh Hóa), là vấn đề bao lực học đường hầu như không xảy ra sự việc lớn. Khi phát hiện các em xích mích, nhà trường đã kịp thời phối hợp với phụ huynh đến trao đổi và ngăn chặn để không xảy ra mâu thuẫn kéo dài.
Hệ lụy từ văn hóa duy tình
Trao đổi với chúng tôi, TS Trịnh Lê Anh (ĐH Quốc gia Hà Nội) cắt nghĩa hiện tượng bạo hành học đường xảy ra giữa giáo viên với học sinh xuất phát từ văn hóa duy tình. Từ đó khiến cho các giáo viên chủ quan, lôi văn hóa gia đình vào công việc.
“Chính vì cô giáo coi học trò như con mình, con trong nhà mình có quyền, thích thì đánh, bực lên thì tát. Và mình thấy tát con chả sao cả, nên đến khi tát con nhà người khác cũng thấy bình thường”, TS Trịnh Lê Anh cho biết.
Ảnh minh họa: Vietnamnet. |
Vừa đáng trách nhưng cũng vừa đáng thương cho cô giáo là vì có thể cô cũng chưa được tập huấn hay không đúng lý trí trong công việc để phân tách được giữa công việc và mối quan hệ thân sơ của mình.
Cũng theo TS Trịnh Lê Anh, cô giáo có hành vi bạo lực với học sinh, có thể do bị stress, áp lực, hay có vấn đề trong cuộc sống cá nhân nên trút giận vào học trò. Để không xảy ra những sự việc tương tự, theo TS Trịnh Lê Anh, trong từng môi trường giáo dục, chúng ta phải thường xuyên hướng dẫn, tập huấn cho giáo viên.
“Có lẽ lâu nay chúng ta không bàn đến những chủ đề rất gần gũi đối với môi trường sư phạm như khoảng cách. Khoảng cách như thế nào là cần thiết giữa thầy và trò. Các cấp học khác nhau từ cấp mầm non đến tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, đại học rồi sau đại học thì nên có khoảng cách thế nào.
Chúng ta quan tâm học trò đến đâu là đủ.... hay áp dụng những hình phạt nào đối với học trò khi học trò không thực hiện đúng các nguyên tắc của việc học tập. Những điều đó nếu được quan tâm nhiều hơn, đưa lên bàn luận một cách sâu kỹ hơn ở các cấp học và thường xuyên thì điều tất yếu sẽ tránh được những trường hợp xấu xảy ra”, ông Trịnh Lê Anh nói.
“Để đảm bảo an toàn học đường, đầu tiên nhà trường cũng đã tuyên truyền vào các ngày chào cờ, sơ kết học kỳ, và thông báo cho các thầy cô chủ nhiệm và tất cả các học sinh. Thứ hai là cử các đội cờ đỏ, và đội thanh niên tình nguyện làm các công việc đảm bảo an toàn học đường” (ông Trần Hiếu Minh - Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thị Lợi – Thanh Hóa). |