Gặp ông Trương Minh Thuận, PGĐ phụ trách trung tâm ở giữa đồng. Ông cho biết, trung tâm đang chuẩn bị kế hoạch cung cấp giống cho các đơn vị vào vụ trồng 2014 - 2015.
10 năm qua, tuy âm thầm, lặng lẽ nhưng trung tâm đã khảo nghiệm, ứng dụng thành công nhiều giống mía có năng suất cao, chất lượng tốt cho vùng mía Quảng Ngãi cũng như các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên. Qua đó, góp phần rất lớn vào việc thay đổi bộ giống mới, thực hiện đúng quan điểm đổi mới về KHCN của Nhà nước đối với nông nghiệp, nông thôn.
Thực ra, Trung tâm Giống mía Quảng Ngãi thành lập khá lâu nhưng mốc đáng nhớ là vào tháng 4/2004, Bộ NN-PTNT ra quyết định thành lập và giao Cty CP Đường Quảng Ngãi quản lý. Với gần 33 ha đất cùng với nhiệm vụ khảo nghiệm SX giống mía kiểm định cấp II cho các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên.
Có “gậy” của Bộ rồi nhưng với nhiều thủ tục nhiêu khê nên việc xin kinh phí Nhà nước để khảo nghiệm rất khó khăn. Chỉ từ năm 2006, sau khi Cty Đường Quảng Ngãi cổ phần hóa thì công tác đầu tư kỹ thuật cho cây mía mới được quan tâm đúng mức.
Cùng với sự hỗ trợ của Sở, ngành chuyên môn của tỉnh, Trung ương, trung tâm đã du nhập trên 300 trăm tấn mía giống từ nước ngoài, trong nước với giá trị hàng tỷ đồng. Theo đó, hàng chục giống mía các loại như MEX 105, ROC27, B85- 764, K88-65, K88-92... qua khảo nghiệm thực tế có 6 giống mía được Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) công nhận từ năm 2008.
Ở Quảng Ngãi, ngoài những giống có triển vọng đang tiếp tục khảo nghiệm như LK92-11, K95-156... có thể kể đến giống ROC27, K88-92, K83-29, K88-65... là những giống chủ lực lại được trồng bằng cơ giới hoá trên đất đồi dốc, đồng bằng đạt kết quả khá tốt.
| Việc nghiên cứu cây đậu nành được Tỉnh ủy Quảng Ngãi đánh giá và ủng hộ cao. Ông Trần Văn Minh, Phó Bí thư Tỉnh ủy tại buổi làm việc với Cty CP Đường Quảng Ngãi mới đây đã chỉ đạo: Không chỉ tập trung phát triển Trung tâm Nghiên cứu & ứng dụng đậu nành Vinassoy mà phải nâng lên thành Viện Nghiên cứu sinh học nông nghiệp, nhằm tạo ra sự đột phá trong việc tìm giống mới, ứng dụng mới phục vụ hoạt động SXKD của Cty, đồng thời giúp cho ngành nông nghiệp của Quảng Ngãi phát triển bền vững. |
Theo ông Tạ Công Tường, PGĐ phụ trách NM đường Phổ Phong, nhờ nhiều giống mía tốt đã làm thay đổi được cơ cấu giống mía mới trong tỉnh. Nếu trước đây cơ cấu giống mới chỉ chiếm 30% nay đã lên 80%, qua đó góp phần đưa năng suất mía bình quân ở Quảng Ngãi từ 50 tấn/ha (2004) lên gần 64 tấn/ha (2013).
Ngoài vịệc tập trung cho các giống mía trong tỉnh, trung tâm còn hợp tác với các NM đường ở Phú Yên, Đăk Nông, Kon Tum, Gia Lai. Vùng mía An Khê (Gia Lai) có gần 25.000 ha thì đã có trên 10.000 ha được đầu tư giống mới và gần 3.000 ha cho năng suất bình quân 120 tấn/ha.
Có giống tốt nhưng vì sao năng suất mía Quảng Ngãi vẫn thấp? Ông Trương Minh Thuận cho biết, giống chỉ là một khâu trong toàn bộ quy trình đầu tư. Đó là từ khâu làm đất, trồng, bón phân chăm sóc đến thu hoạch đều được cơ giới hóa và đúng chuẩn. Chỉ một khâu bón phân thôi, nếu không đúng thời điểm, không cho cây mía “ăn” đầy đủ thì năng suất đã khác rồi.
Để làm được điều đó phải có cánh đồng mẫu lớn và người trồng mía với NM là một. Ở An Khê đã làm được điều đó nên có nhiều cánh đồng từ 200 - 400 ha và những ông chủ tập trung đất lại để canh tác theo hướng dẫn của NM…
Ngoài cây mía, gần đây trung tâm còn phải “gánh” việc phối hợp và theo dõi thí nghiệm, khảo nghiệm cây đậu nành gần 4 ha do Trung tâm Nghiên cứu & ứng dụng đậu nành Vinassoy (VSAC) Quảng Ngãi thực hiện.
Vấn đề này, ông Võ Thành Đàng, TGĐ Cty CP Đường Quảng Ngãi cho biết, hiện Cty có hai NM sữa với tổng công suất 300 triệu lít/năm. Hai NM sử dụng hàng chục ngàn tấn đậu nành nguyên liệu mỗi năm trong khi Quảng Ngãi chưa cung cấp được kg đậu nành nào. Việc Cty thành lập VSAC là để giải quyết nguyên liệu đầu vào cho các NM sữa, trong đó có cây đậu nành ở Quảng Ngãi.
Tuy nhiên, do năng suất đậu nành trong nước còn thấp, nên Cty đã hợp tác với hai trung tâm chuyên nghiên cứu về đậu nành hàng đầu của Hoa Kỳ thuộc Đại học Missorri và Đại học Illinois. Với mục đích để nghiên cứu, lai tạo giống, đồng thời cho ra những sản phẩm thực phẩm khác từ thiên nhiên.
