Tàu Crew Dragon của SpaceX được đặt trên tên lửa đẩy Falcon 9 tại Trung tâm Không gian Kennedy ở Florida hồi tháng một. Ảnh: Reuters.
Hồi tháng một, Elon Musk, giám đốc điều hành (CEO) SpaceX, cũng tuyên bố nhiệm vụ đưa tàu vũ trụ có người lái đầu tiên vào không gian mang tên Demo-2 nhiều khả năng sẽ diễn ra vào quý II năm nay. Trong sứ mệnh này, tàu Crew Dragon sẽ đưa hai phi hành gia thuộc Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) là Bob Behnken và Doug Hurley ghé thăm Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) trong ít nhất vài ngày, theo CNBC.
Vụ phóng, sử dụng tên lửa đẩy Falcon 9 của SpaceX, sẽ được thực hiện tại Trung tâm Không gian Kennedy (KSC) ở Florida. KSC là điểm khởi hành trong vụ phóng tàu vũ trụ có người lái vào quỹ đạo gần đây nhất hồi tháng 7/2011 do Mỹ thực hiện, khép lại chương trình tàu con thoi của NASA.
Falcon 9 là một loại tên lửa đẩy hai tầng đến nay đã được SpaceX phát triển qua 5 phiên bản là Falcon 9 V1.0, Falcon 9 V1.1, Falcon 9 V1.2, Falcon 9 Block 4 và Falcon 9 Block 5.
Các phiên bản Falcon 9 Full Thrust gồm V1.2, Block 4 và Block 5 sở hữu đặc điểm nổi trội là có thể hạ cánh và tái sử dụng tầng một của tên lửa.
Hai tầng tên lửa được sử dụng động cơ đốt hỗn hợp oxi lỏng (Liquid Oxygen, LOC) và dầu hỏa Kerosene (RP-1). Phiên bản hiện tại của Falcon 9 Full Thrust là Block 5 có khả năng chở tới 22.800 kg lên quỹ đạo Trái Đất tầm thấp (LEO) và 8.300 kg lên quỹ đạo chuyển tiếp địa tĩnh (GEO).
Falcon 9 thường kết hợp với tàu vũ trụ Dragon, đảm nhận nhiệm vụ tiếp tế thương mại từ NASA tới ISS từ tháng 10/2012 đến nay.
Cả hai tầng của Falcon 9 đều sử dụng động cơ Merlin-1D. 9 động cơ tối ưu cho độ cao gần mực nước biển ở tầng một và một động cơ tối ưu cho môi trường chân không ở tầng hai.
Thùng nhiên liệu được làm bằng hợp kim Al-Li sử dụng công nghệ hàn ma sát xoay nhằm đảm bảo độ bền tối đa. Thùng nhiên liệu tầng hai là phiên bản ngắn hơn của tầng một với cùng vật liệu, dụng cụ và kỹ thuật chế tạo để tiết kiệm chi phí.
Phần liên tầng một và hai được làm từ sợi cacbon bọc nhôm, chứa các đai kẹp có thể tái sử dụng và hệ thống đẩy bằng hơi phục vụ cho quá trình tách tầng. Với thiết kế chịu lỗi, SpaceX trang bị nhiều hệ thống bay dự phòng cho tên lửa.
Trong cuộc thử nghiệm hồi tháng một, tên lửa Falcon 9 đẩy tàu Crew Dragon của SpaceX đã nổ tung. Tuy nhiên, tàu Crew Dragon đã kịp tách khỏi tên lửa khoảng 80 giây trước khi phóng lên, tự động bung dù và hạ cánh an toàn giữa Đại Tây Dương.
Đây là vụ nổ có tính toán và tỷ phú Elon Musk đã chấp nhận hy sinh 50 triệu USD để đạt được cột mốc quan trọng, nhằm kiểm chứng khả năng tồn tại của tàu Crew Dragon trong trường hợp tên lửa gặp trục trặc, quá đó hướng tới mục tiêu chở người vào không gian.
Tên lửa đẩy Falcon 9 Block 5 phóng tại Trung tâm Không gian Kennedy đưa vệ tinh Bangabandhu Satellite-1 của Bangladesh vào quỹ đạo hồi tháng 5/2018. Ảnh: Wikipedia.
Quản trị viên NASA Jim Bridenstine cho biết kế hoạch phóng tàu vũ trụ có người lái vào không gian còn hai cột mốc cần phải vượt qua liên quan tới tàu Crew Dragon.
Đầu tiên, SpaceX đang gần hoàn thành các bài thử nghiệm đối với hệ thống dù “Mark 3” mới. Công ty năm ngoái phát hiện ra một lỗi trong thiết kế dù được sử dụng từ thời tàu Apollo và đã bắt đầu thiết kế dù mới giúp giảm tốc độ rơi của Crew Dragon trước lúc nó hạ cánh xuống đại dương khi kết thúc nhiệm vụ.
Tính đến 24/3, SpaceX đã hoàn thành 24 bài thử nghiệm đối với hệ thống dù mới song gặp sự cố trong lần thử nghiệm thả rơi gần đây nhất.
Thiết bị thử nghiệm “trở nên mất ổn định” phía bên dưới trực thăng và bị rơi trước khi kịp đeo dù, khiến bài kiểm tra không thể diễn ra. Bridenstine cho hay SpaceX dự định tiến hành hai cuộc thử nghiệm dù nữa, sử dụng máy bay C-130 thay thế cho trực thăng. Ông hy vọng sẽ nhìn thấy những kết quả tích cực.
Cột mốc thứ hai là việc những thay đổi mà SpaceX đã thực hiện đối với kế hoạch thoát hiểm khẩn cấp từ năm ngoái được thông qua. Tàu Crew Dragon sở hữu động cơ tên lửa SuperDraco, những động cơ nhỏ nhưng mạnh mẽ, có thể đẩy tàu khỏi thân tên lửa trong trường hợp khẩn cấp.
Nhưng trong quá trình thử nghiệm những động cơ này sau vụ phóng Demo-1, một phản ứng phát nổ dây chuyền đã khiến tàu vũ trụ bị phá hủy.
SpaceX từ đó đến nay liên tiếp thử nghiệm để sửa lỗi, bao gồm hai cuộc thử nghiệm thành công trên mặt đất và trên không mới đây.
Nếu vụ phóng Demo-2 thành công, nó sẽ là bước ngoặt trong nỗ lực phóng tàu vũ trụ đưa người vào không gian của Mỹ, chấm dứt quãng thời gian dài phụ thuộc vào tàu vũ trụ Nga.
Theo Bridenstine, Demo-2 là một trong hai vụ phóng sẽ “khiến thế giới choáng ngợp” trong những tháng tới. Vụ phóng còn lại, được NASA lên kế hoạch thực hiện vào tháng 7, có liên quan tới tàu thám hiểm bề mặt “Mars 2020”.
