Bài học nào cho sự cố tiêm nhầm vắc-xin cho trẻ em?

Mới đây, vào ngày 03/11, Trạm Y tế xã Yên Sơn (huyện Quốc Oai, Hà Nội) tổ chức tiêm chủng cho các cháu có độ tuổi từ 1 tháng đến 6 tháng tuổi. Trong quá trình tiêm chủng đã xảy ra sự cố tiêm nhầm vắc-xin ngừa Covid-19 của hãng Pfizer-BioNtech cho 18 trẻ từ 2 đến 6 tháng tuổi.

Ngay sau khi nhận được thông tin, TP.Hà Nội đã ngay lập tức chuyển các cháu đến bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn - cơ sở chuyên khoa đầu ngành về nhi của TP để được chăm sóc y tế trong điều kiện tốt nhất.

Đồng thời, Sở Y tế Hà Nội đã báo cáo Bộ Y tế và tham vấn ý kiến chuyên môn của các giáo sư hàng đầu trong nước, các chuyên gia y tế của tổ chức Y tế Thế giới và UNICEF. Các chuyên gia hàng đầu của Bệnh Viện Nhi Trung ương đã trực tiếp thăm khám cho các cháu.

Tính đến thời điểm hiện tại, tình trạng sức khỏe của các cháu đều ổn định, một số cháu có biểu hiện sốt, sưng đỏ nơi tiêm là những phản ứng thông thường sau tiêm; hiện không có trường hợp nào sốc phản vệ.

Mặt khác huyện Quốc Oai đã chỉ đạo, yêu cầu Trung tâm y tế huyện và Trạm y tế xã Yên Sơn đình chỉ dây tiêm gồm 4 cán bộ y tế và đình chỉ công tác đối với cán bộ y tế trực tiếp tiêm để xem xét trách nhiệm và rà soát lại các quy trình tiêm chủng vắc-xin cho trẻ em.

Sở Y tế cũng đã chỉ đạo rà soát lại toàn bộ quy trình tiêm chủng trên địa bàn Hà Nội, tuyệt đối không để những tình huống tương tự xảy ra.

Thời gian qua, không ít sự việc đau lòng đã xảy ra vì sự cố tiêm nhầm vắc-xin cho trẻ em, nhiều cán bộ y tế đã phải đứng trước vành móng ngựa, chịu trách nhiệm trước pháp luật về sự tắc trách trong quá trình thực hiện nghiệp vụ y khoa dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Cụ thể, ngày 27/03/2015, TAND tỉnh Quảng Trị mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ tiêm nhầm vắc-xin khiến ba trẻ sơ sinh tử vong tại Bệnh viện đa khoa Hướng Hóa (Quảng Trị) ngày 20/7/2013.

Trong vụ án này, y sĩ Nguyễn Thị Thuận, 51 tuổi (nhân viên Khoa sản) bị truy tố về tội "vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp"; ba bị cáo: Nguyễn Văn Thiện, 55 tuổi (Phó Giám đốc Bệnh viện), Trần Thị Hải Vân, 35 tuổi (Y tá trưởng), Lê Huỳnh Sơn, 40 tuổi (Phó Trưởng Phòng Kế hoạch - Tổng hợp, cử nhân gây mê, phụ trách phòng mổ bệnh viện) cùng về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Thế nhưng không hiểu vì lý do gì mà việc tiêm nhầm vắc-xin một lần nữa lặp lại ngay giữa lòng thủ đô dù may mắn, đến nay chưa có hậu quả đáng tiếc nào xảy ra. Dư luận đang đặt câu hỏi về quy trình tiêm chủng vắc-xin Covid-19 nơi đây. Theo chúng tôi được biết, cũng như trải nghiệm khi đi tiêm vắc-xin của phóng viên, trước khi tiêm đều được các cán bộ y tế đưa cho xem loại vắc-xin và chỉ rõ hạn sử dụng để người được tiêm hiểu rõ, biết rõ mình được tiêm vắc-xin gì nhằm tránh hậu quả đáng tiếc xảy ra.  

Theo quy định của pháp luật hiện hành, trong trường hợp có hậu quả nghiêm trọng xảy ra, tùy theo mức độ những cán bộ y tế để xảy ra sự việc trên có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính theo Điều 129 Bộ luật Hình sự 2015 với mức phạt tù cao nhất 12 năm tù.

Hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính theo Điều 139 Bộ luật Hình sự 2015 với mức phạt cao nhất là 03 năm tù giam.

Ngoài ra, căn cứ Nghị định 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính Phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Điểm a, khoản 4, Điều 9 quy định về xử phạt vi phạm quy định về sử dụng vắc-xin, sinh phẩm y tế, đối với hành vi không tiêm chủng đúng chỉ định, không đảm bảo an toàn trong khi tiêm chủng sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng.

Đồng thời hành vi trên còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung, đình chỉ toàn bộ hoặc một phần hoạt động của cơ sở trong thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng. Tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề khám, chữa bệnh trong thời hạn từ 01 tháng đến 03 tháng.

Sự việc đã thể hiện sự tắc trách, cẩu thả của một bộ phận cán bộ y tế trong quy trình thực hiện nghiệp vụ. Đáng nói sự cố tiêm nhầm vắc-xin xảy ra không phải lần đầu tại nước ta, ngành y tế cũng đã ra nhiều văn bản để hướng dẫn cũng như đưa ra một quy trình tiêm vắc-xin vô cùng nghiêm ngặt để hạn chế sai sót đến mức thấp nhất. Do đó, chỉ cần một bước làm sai quy trình, một lúc chủ quan, cẩu thả thì hậu quả đau lòng sẽ xảy ra. Chính vì vậy, cần phải xử lý nghiêm những cán bộ y tế để xảy ra sự cố trên nhằm giáo dục và phòng ngừa chung, tránh để những sự việc tương tự xảy ra trong tương lai.

Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) Lương Ngọc Khuê đã có văn gửi Sở Y tế Hà Nội yêu cầu khẩn trương chỉ đạo Bệnh viện Xanh pôn tập trung theo dõi sức khoẻ các trẻ em gặp sự cố tiêm chủng; Tổ chức xác minh sự việc nêu trên, kiểm tra xác định nguyên nhân dẫn đến sai sót và xác định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan và xử lý theo quy định.

Về sự việc này, Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai đã giao Giám đốc Trung tâm Y tế huyện có báo cáo bằng văn bản về vụ việc để báo cáo Sở Y tế và Huyện uỷ, UBND huyện. 

UBND huyện phân công lãnh đạo huyện, các ngành liên quan chia làm 4 tổ công tác xuống gặp gỡ, thăm hỏi gia đình các cháu nhỏ để nhận trách nhiệm về sự việc.

Giao Giám đốc Bệnh viện đa khoa huyện bố trí lực lượng y, bác sỹ, các trang thiết bị y tế cần thiết và phương tiện hỗ trợ các gia đình trong quá trình đưa, đón các cháu đến Bệnh viện Xanh Pôn.

Giao Giám đốc Trung tâm Y tế căn cứ quy định của pháp luật và của ngành y tế kiểm tra, xác minh, làm rõ, xử lý nghiêm trách nhiệm liên quan đối với cán bộ Trạm Y tế xã Yên Sơn và Trạm trưởng Trạm y tế xã Yên Sơn, báo cáo Huyện uỷ, UBND huyện và Sở Y tế.

Giao Công an huyện tổ chức điều tra, làm rõ vụ việc và báo cáo kết quả, đề xuất xử lý vi phạm các tổ chức, cá nhân có liên quan, báo cáo Huyện uỷ, UBND huyện kết quả điều tra và xử lý theo quy định.