Tỷ phú Hoàng Kiều đòi mỗi ca khúc phải bồi thường 150 ngàn USD (hơn 3 tỷ đồng Việt Nam) vì cho rằng cái giá đó tuân thủ khung chung của quốc tế. Tuy nhiên, vụ tranh chấp này đến hiện nay đã có chiều hướng khác!
 |
| Cuốn sách về nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ do con ruột - nhà văn Châu La Việt biên soạn! |
Tỷ phú Hoàng Kiều là người sở hữu hai công ty sản xuất huyết tương hàng đầu thế giới là RASS tại Mỹ và Shanghai RASS tại Trung Quốc. Tài sản của ông Hoàng Kiều theo Forbes công bố, khoảng trên 3 tỷ USD. Tuy nhiên, trong đời sống văn hóa thì ông Hoàng Kiều được nhắc đến với tư cách là một người cháu được nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ (1929-2001) nhận làm con nuôi.
Hiện nay, ai cũng biết cố nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ có một người con ruột là nhà văn Châu La Việt đang sống trong nước, thì danh phận con nuôi của tỷ phú Hoàng Kiều có đủ tiêu chuẩn pháp lý để đi đòi bản quyền không?
Tỷ phú Hoàng Kiều được chính Trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc VN – VCPMC thừa nhận là người đại diện cho gia đình nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ về tác quyền. Tuy nhiên, xung quanh tư cách thừa kế di sản Hoàng Thi Thơ của tỷ phú Hoàng Kiều cũng có nhiều ý kiến khác nhau.
Theo Thẩm phán Quách Hữu Thái - Chánh án TAND Q.2, TP.HCM, muốn có cơ sở để tòa án thụ lý thì tỷ phú Hoàng Kiều phải cung cấp được chứng cứ chứng minh mình là đối tượng được quyền khởi kiện.
Bởi lẽ, “Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định có 3 hàng thừa kế, và ông Hoàng Kiều là cháu thì thuộc hàng thừa kế thứ ba. Như vậy, nếu hàng thừa kế thứ nhất hoặc thứ hai không còn, thì khi đó ông Hoàng Kiều mới đương nhiên được quyền khởi kiện. Trường hợp hàng thừa kế thứ nhất hoặc thứ hai vẫn còn thì các đồng thừa kế này phải làm ủy quyền để ông Hoàng Kiều đại diện đứng ra khởi kiện. Nếu ông Hoàng Kiều có di chúc thì tòa cũng phải xét di chúc đó có hợp pháp hay không hợp pháp. Nếu di chúc hợp pháp thì người được định đoạt theo di chúc mới có quyền khởi kiện”.
Ngoài ra, Thẩm phán Quách Hữu Thái còn nhấn mạnh, trong trường hợp nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ ủy quyền cho ông Hoàng Kiều khởi kiện thì giấy ủy quyền này không còn giá trị pháp lý, vì nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã mất. Nhà văn Châu La Việt đã được nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ thực hiện các thủ tục nhận con ruột, với tên gọi là Hoàng Hữu Hoài.
Thế nhưng, nhà văn Châu La Việt khẳng định mình không dự phần vào quyền thừa kế, đối với gia tài âm nhạc của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ. Khi nhạc sĩ Phó Đức Phương còn làm Giám đốc VCPMC đã từng đề nghị nhà văn Châu La Việt đứng ra nhận bản quyền ca khúc của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ, nhưng ông đã từ chối. Nhà văn Châu La Việt mong muốn số tiền tác quyền của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ được thanh toán cho những người thừa kế đang sinh sống bên Mỹ. Dù thực tế nhà văn Châu La Việt là người con lớn nhất của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ, nhưng ông có sự chọn lựa riêng.
Nhà văn Châu La Việt là con chung của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ và ca sĩ Tân Nhân. Sau năm 1954, hai miền chia cắt, ca sĩ Tân Nhân làm vợ của nhà báo Lê Khánh Căn tại Hà Nội. Còn nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ lập gia đình ở Sài Gòn với ca sĩ Thúy Nga. Nhà văn Châu La Việt thổ lộ: “Tôi nghĩ mối tình của ba mẹ tôi – dù là một mối tình nghệ sỹ gắn bó với số phận đất nước, một mối tình trong đó có đủ hỷ nộ ái ố, chia ly và nước mắt, nhớ thương và khắc khoải, gặp gỡ và khổ đau… Trong một lá thư từ Mỹ, ba đã gửi về tâm sự với tôi: “Cô Thúy Nga và Ba đã sinh hạ được bốn em của con. Các em của con hiện ở với ba: Hoàng Thi Thi, Hoàng Mỵ Thi Thoa, Hoàng Thi Thư, Hoàng Thi Thanh. Riêng em Thi Thi rất có tài, học piano từ lúc 4 tuổi, tốt nghiệp thủ khoa âm nhạc thủ khoa lúc 13 tuổi. Bây giờ em vẫn đi làm và làm kỹ sư điện tử…”.
Tôi cũng đã từng được gặp nghệ sỹ Thúy Nga, bà xưng mợ và gọi tôi là con khi bà về nước cùng ba tôi thăm lại Tổ quốc sau 20 năm xa cách…” . Như vậy, nếu bốn người con đang định cư ở Mỹ của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ và ca sĩ Thúy Nga ủng hộ tỷ phủ Hoàng Kiều làm người đại diện hợp pháp, thì tỷ phú Hoàng Kiều có quyền đứng tên khởi kiện công ty Sky Music.
Tuy nhiên, cái giá bản quyền 150 ngàn USD mà tỷ phú Hoàng Kiều đưa ra, liệu có khả thi không? Luật sư Nguyễn Trung Trực (Đoàn Luật sư TP.HCM) phân tích: Để yêu cầu bồi thường thiệt hại thì bên bị vi phạm phải có nghĩa vụ chứng minh những thiệt hại mà mình đã gánh chịu. Do đó, trong trường hợp của tỷ phú Hoàng Kiều, nếu có thể chứng minh được những thiệt hại thực tế mà công ty Sky Music đã gây ra cho ông, thì ông có quyền yêu cầu công ty Sky Music bồi thường thiệt hại.
Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam – VCPMC cho rằng công ty Sky Music chỉ xâm phạm bản quyền 3 ca khúc của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ, ngoài ra Sky Music bị nhiều trang giả mạo. Tổng số tiền mà VCPMC thu bản quyền ca khúc Hoàng Thi Thơ tính đến nay trên 1 tỉ đồng, trong đó 25% ông Hoàng Kiều tuyên bố để lại trung tâm, 10% cho các anh em, còn 65% ông đóng góp vào quỹ Hoàng Thi Thơ nhằm giúp đỡ trẻ em nghèo và nhạc sĩ nghèo trên quê hương Quảng Trị. Dù không hài lòng với kết quả xác minh từ phía VCPMC và cũng thừa tiền để thuê những luật sư giỏi nhất, nhưng tỷ phú Hoàng Kiều vẫn chưa thể thu thập đủ dữ liệu để khởi kiện công ty Sky Music. Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã qua đời 18 năm, và để lại một số lượng ca khúc không nhỏ. Tên tuổi và những tác phẩm Hoàng Thi Thơ chắc chắn còn sức ảnh hưởng lâu dài đối với công chúng Việt Nam.
Do đó, bảo vệ bản quyền âm nhạc của Hoàng Thi Thơ là việc cần thiết, phải được thực hiện một cách nghiêm túc. Nhà văn Châu La Việt nhiều năm qua đã tổ chức không ít đêm diễn cho cha mình tại quê nhà, và cũng đã ấn hành mấy cuốn sách tôn vinh thành tựu của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ. Nếu nói đến sự tường tận về âm nhạc Hoàng Thi Thơ trong nước, thì có lẽ không ai bằng nhà văn Châu La Việt. Tuy nhiên, nhà văn Châu La Việt đã xác định không can dự đến bản quyền ca khúc Hoàng Thi Thơ, thì mọi tranh chấp đều do tỷ phú Hoàng Kiều xử lý.
