Bất ổn khu tái định cư Vạn Thọ, đang hoàn thiện đã sạt lở

Các bên liên quan đều vô sự trong khi đó để khắc phục hậu quả, chủ đầu tư dự án đã đề xuất cấp vốn xấp xỉ bằng với tổng nguồn vốn thiết lập ban đầu.

Dự án đang hoàn thiện đã sạt lở

Dự án khu tái định cư xã Vạn Thọ thuộc dự án Đầu tư tổng thể bố trí ổn định dân cư vùng bán ngập hồ Núi Cốc được UBND tỉnh Thái Nguyên phê duyệt tại quyết định số 2390/QĐ-UBND ngày 27/10/2014, trên diện tích 3,19 ha, với tổng số vốn đầu tư là 16.119 triệu đồng, do Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên làm chủ đầu tư.

Cty CP Tư vấn xây dựng và Phát triển hạ tầng Miền Bắc tư vấn thiết kế, Cty CP Xây dựng Huy Hùng giám sát và 2 đơn vị thi công là Cty Cty CP Xây dựng giao thông II và Cty CP xây dựng Đức Thu.

Việc đầu tư xây dựng dự án nhằm ổn định đời sống cho 35 hộ dân đặc biệt khó khăn thuộc xã Vạn Thọ, hiện có nhà ở nằm dưới cos 46,25 vùng bán ngập hồ Núi Cốc. Theo báo cáo của chủ đầu tư, dự án được khởi công từ tháng 9 năm 2015 và đã thi công hoàn thành trên 80% khối lượng xây lắp các hạng mục công trình.

Một dự án quy mô, ý nghĩa và còn mới mẻ như vậy nhưng chỉ sau trận mưa lớn ngày 22/4/2016 đã gây ra sạt lở đất tại 4 khu vực xây dựng với tổng chiều dài khoảng 350m, chiều rộng 10m, làm sạt trượt 2 ngôi mộ xây liền kề nằm trên đồi gần mái ta luy, có nguy cơ bị sạt lở tiếp, mất an toàn đến tính mạng, tài sản của các hộ dân lân cận và các hộ dân sau tái định cư.

Khu tái định cư chưa ở đã sạt lở

Trước nguy cơ đó, ông Đoàn Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên, đã đi kiểm tra thực tế tại hiện trường và yêu cầu di dời ngay 2 hộ dân sống tại khu vực; yêu cầu đơn vị chủ đầu tư và đơn vị thi công tạm dừng toàn bộ các hoạt động thi công; xem xét trách nhiệm của các bên và bàn các phương án khắc phục hậu quả.

Lỗi tại... trời xanh!

Trong báo cáo tình hình sạt lở đất ngày 16/5/2016, chủ đầu tư dự án là Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên xác định nguyên nhân do tình hình thời tiết diễn biến ngày càng bất thường, phức tạp, khó lường, điển hình có trận mưa lớn đêm 22/4/2016 đã gây ra sạt lở đất trên khu vực xây dựng khu tái định cư.

Đồng tông với nhận định trên, báo cáo của đơn vị tư vấn khảo sát đánh giá các yếu tố kỹ thuật của hiện trạng công trình, Cty CP Tư vấn xây dựng cơ sở hạ tầng Thái Nguyên cũng cho rằng “nguyên nhân xảy ra hiện trạng sạt lở gồm tổ hợp nhiều nguyên nhân về địa hình - địa mạo, địa chất - kiến tạo, địa chất thủy văn, thủy văn trên mặt”…

Trên thực tế, người dân cho biết, tại khu vực này chưa bao giờ có hiện tượng sạt lở. Việc thực hiện xẻ núi, san ủi mặt bằng thi công nên có đến 4 - 5 đoạn bị sạt lở nghiêm trọng, trong đó có nơi sạt lở cả vào khu mộ của người dân địa phương.

Khu tái định cư chưa ở đã sạt lở

Báo cáo của Sở NN-PTNT tỉnh Thái Nguyên (ngày 11/5) đã xác nhận, xảy ra sạt lở lớn và ăn sâu ra ngoài phạm vi ranh giới dự án. Ở nhiều vị trí nếu không có biện pháp xử lý kịp thời sẽ vẫn có nguy cơ sạt lở tiếp.

Báo cáo xác định nguyên nhân sớm nhất là của đoàn kiểm tra liên ngành vào ngày 29/4, thời điểm sau xảy ra sạt lở 1 tuần lễ. Đây chính là báo cáo xác định được nguyên nhân chủ quan mà không đổ diệt cho... ông Trời.

Theo đó, “do thời điểm tiến hành khảo sát thiết kế, lập dự án đầu tư xây dựng công trình khu tái định cư vào mùa khô, đơn vị tư vấn chưa khảo sát đầy đủ phía trên dự kiến xây dựng khu tái định cư có hồ chứa nước, không xác định được mạch nước ngầm tại nhiều vị trí dọc mái taluy, địa chất rời rạc (độ liên kết yếu) nên chưa đưa ra được phương án và biện pháp phòng tránh sạt lở đất là xây dựng kè mái taluy ngay từ ban đầu”.

Trong cuộc họp bàn phương án khắc phục mới đây do UBND tỉnh Thái Nguyên tổ chức, nguyên nhân chủ quan đã được làm rõ là do đơn vị khảo sát địa chất đã tiến hành khoan thưa và nhiều hố khoan không nằm trong khu vực hình thành mái taluy công trình, không khảo sát cắt ngang địa chất… nên kết quả khảo sát chưa phản ánh hết cấu tạo địa chất, địa tầng. Trong quá trình thi công, đơn vị giám sát và nhà thầu đã không thông báo kịp thời cho chủ đầu tư về những sai khác so với thiết kế.

Ông Đoàn Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên cho rằng, ngoài tư vấn khảo sát (Cty CP Tư vấn xây dựng và phát triển Miền Bắc), các đơn vị, địa phương liên quan phải chịu trách nhiệm liên đới theo quy định.