HĐXX tiếp tục xét hỏi đối với các bị cáo Trịnh Xuân Thanh, Đinh La Thăng để tiếp tục làm rõ tính pháp lý hợp đồng EPC số 33.
Trịnh Xuân Thanh “tri ân” Đinh La Thăng
Liên quan đến hành vi cố ý làm trái, trong phần trả lời trước toà, bị cáo Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch HĐQT PVC cho biết, thời điểm năm 2009, theo báo cáo tài chính khi đó, PVC có lãi nhưng tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ. Đến năm 2011, mức vốn điều điều lệ của PVC khoảng 2.000 tỷ, còn vốn đầu tư trên 3.000 tỷ. Lúc này, Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN) đang tái cấu trúc, trong đó có PVC là 1 trong 5 mũi nhọn của PVN thuộc khối dịch vụ, thực hiện các dịch vụ thi công, xây lắp. Thực hiện chủ chương tái cơ cấu, PVN cũng chuyển thêm một số đơn vị về PVC. Tuy nhiên, khi chuyển về PVC, các đơn vị trên không có vốn.
 |
| Bị cáo Trịnh Xuân Thanh |
Theo cáo buộc, trong quá trình thực hiện dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 (dự án Thái Bình 2), bị cáo Thanh đã chỉ đạo Vũ Đức Thuận ký hợp đồng số 33 trái quy định để PVC được nhận tạm ứng 6.6 triệu USD và hơn 1.312 tỉ đồng; chỉ đạo việc sử dụng hơn 1.115 tỉ đồng trong số tiền tạm ứng vào mục đích khác, không đưa vào dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, gây thiệt hại cho Nhà nước tổng số hơn 119 tỉ đồng.
Ngoài ra, bị can Trịnh Xuân Thanh đã đề ra chủ trương cùng bị can Vũ Đức Thuận chỉ đạo Nguyễn Anh Minh, nguyên Phó Tổng giám đốc PVC và Lương Văn Hòa, nguyên giám đốc Ban điều hành Dự án Vũng Áng – Quảng Trạch thuộc PVC lập khống hồ sơ rút hơn 13 tỉ đồng từ Ban điều hành dự án Vũng Áng – Quảng Trạch để chia nhau sử dụng cá nhân trong đó Trịnh Xuân Thanh được ăn chia 4 tỉ đồng. Bị can Thanh cũng phải chịu trách nhiệm cùng Vũ Đức Thuận, Nguyễn Anh Minh, Bùi Mạnh Hiển trong việc sử dụng chung khoản tiền 1,5 tỉ đồng.
Trịnh Xuân Thanh khai, khi PVN chỉ định PVC thực hiện Dự án Thái Bình 2, PVC là đơn vị thi công nên rất mừng vì được chọn làm tổng thầu. PVC lúc đó cũng liên hệ với các nhà thầu nước ngoài. Bản thân bị cáo biết PVC lúc đó chưa đủ điều kiện nhưng thực tế lúc đó cả nước cũng chỉ có PVC và Lilama làm được. "PVC cũng từng liên kết với đơn vị khác thực hiện dự án vượt tiến độ và rất thành công”, bị cáo Thanh nói. Khi hội đồng xét xử hỏi về việc năng lực hiện tại chưa đáp ứng, tài chính đang có vấn đề, lại nhận thêm một số dự án từ PVN thì có những khó khăn, thuận lợi như thế nào, bị cáo Trịnh Xuân Thanh cho biết, tại thời điểm ấy, PVC khi bắt đầu triển khai phải có tiền, có kế hoạch, thậm chí được tạm ứng trước để triển khai thì thuận lợi hơn là khó khăn.
 |
Về hợp đồng EPC số 33, bị cáo Trịnh Xuân Thanh cho biết mình là người phê duyệt trên cơ sở ban tổng giám đốc PVC trình, bị cáo biết hợp đồng còn thiếu nhiều thủ tục, quy trình những vẫn ký bởi PVN yêu cầu để cho kịp khởi công, thủ tục nào thiếu sẽ bổ sung sau. Đáng chú ý, bị cáo này thừa nhận đã không đọc hồ sơ nhưng vẫn ký duyệt, đồng thời cũng thừa nhận dùng tiền tạm ứng từ dự án Nhiệt điện để góp vốn vào 5 công ty con và đơn vị thành viên là sai.
Tiền tạm ứng chi tiêu như thế nào? Ai là người quyết định việc chi tiêu? HĐXX hỏi. “Chủ trương là do HĐQT, việc chi tiêu là ban tổng giám đốc xem xét, phê duyệt”, Trịnh Xuân Thanh trả lời.
Khi HĐXX hỏi suy nghĩ của bị cáo việc PVN chuyển các đơn vị về PVC liệu có phải là gánh nặng, Trịnh Xuân Thanh vẫn một mực ‘‘tri ân’’ lãnh đạo PVN đặc biệt là ông Đinh La Thăng bởi qua đó nhằm xây dựng PVC trở thành 1 trong 5 đơn vị mũi nhọn của ngành dầu khí. Trong khi đó, bị cáo Phạm Tiến Đạt, nguyên kế toán trưởng PVC cho biết thời điểm đó đã liên tục cảnh báo HĐQT và Ban tổng giám đốc PVC về việc sử dụng vốn sai mục đích, tuy nhiên ‘‘các anh ấy không có ý kiến gì’’.
Bị cáo Đinh La Thăng “thua” trong phần đối chất
Cũng về hành vi cố ý làm trái, khi được Hội đồng xét xử hỏi về việc tại sao lại chỉ định PVC làm tổng thầu, bị cáo Đinh La Thăng cho biết, Hội đồng thành viên làm việc, có các ban ngành giúp việc, các ban ngành đều báo cáo PVC có đủ năng lực. Căn cứ vào báo cáo của chủ đầu tư, của Tổng Giám đốc nên quyết định giao cho PVC làm tổng thầu theo đúng quy định.
 |
| Bị cáo Đinh La Thăng |
“Chỉ định PVC là căn cứ năng lực và tình hình thực hiện. Năm 2010, PVN bán nốt một phần PVC thu. PVC đã tham gia nhà máy Nhơn Trạch và một số nhà máy nên năng lực là có. HĐTV làm việc có bộ máy giúp việc, các cơ quan đều báo cáo PVC có đủ năng lực triển khai thực hiện. Căn cứ tờ trình của TGĐ, báo cáo chủ đầu tư thì HĐTV xem xét đồng ý về chủ trương giao Tổng giám đốc chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện theo đúng pháp luật’’, bị cáo Thăng cho biết.
Lý giải vì sao trong nghị quyết đã nêu PVC là tổng thầu liên doanh nhưng tại một công văn khác lại chuyển đổi thành chỉ có PVC được chỉ định thầu. Bị cáo Đinh La Thăng nêu, thầu và liên doanh tổng thầu có những điểm khác nhau, đối với liên doanh tổng thầu vẫn do PVC làm chủ nhưng phần của nước ngoài thì do nước ngoài làm. Căn cứ vào quá trình thực tế trước đó đã từng liên kết nhưng không đảm bảo nên quyết định giao cho PVC làm tổng thầu. Đặc biệt, Hội đồng xét xử đưa ra các luậc cứ cho thấy việc khởi công nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 khi thiếu các thủ tục cần thiết theo quy định, bị cáo Đinh La Thăng lý giải rằng, mỗi năm thực hiện hàng chục dự án, vì vậy để đảm bảo tiến độ, các đơn vị phải thực hiện đồng thời các công việc, không thể chờ xong việc này mới làm việc khác.
Khi được hỏi về Hợp đồng 33 chưa đủ điều kiện tại sao vẫn cho triển khai, bị cáo Đinh La Thăng cho rằng thời điểm đó chưa biết gì về hợp đồng 33 cả. ‘‘Với PVN triển khai một lúc nhiều công trình, dự án, do đó để đảm chất lượng tiến độ thì tập đoàn luôn chỉ đạo các đơn vị thực hiện đồng thời, đồng bộ không chờ việc này xong mới làm việc khác’’, ông Thăng đáp
Hội đồng xét xử đã gọi một số bị cáo trong vụ án lên đối chất để làm rõ. Bị cáo Vũ Hồng Chương, nguyên Trưởng Ban quản lý dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 nêu rõ, đã có báo cáo về việc hợp đồng số 33 không đủ điều kiện để tạm ứng tiền. "Tuy nhiên, bị cáo Thăng nói với tôi rằng, tuần sau các ông phải làm thế nào để chuyển tiền cho PVC", bị cáo Vũ Hồng Chương nói với Hội Đồng xét xử. Trước trả lời của Vũ Hồng Chương, bị cáo Đinh La Thăng không có phản hồi.
