'Bi kịch' tại khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu: 'Hoa mắt' với những khoản thu 'lạ'

Khi dư luận vẫn chưa hết bàn tán về câu chuyện sưu cao thuế nặng ở huyện Can Lộc, thì chúng tôi lại càng sốc hơn khi về với thôn Tân An, xã Cẩm Bình. Bởi số tiền người dân nơi đây phải nộp chỉ tính riêng cho thôn đã cao hơn cả chục lần so với huyện Can Lộc, có hộ phải đóng hơn 6 triệu đồng/năm cho thôn.

Một danh sách dài dằng dẵng các khoản thu mà thôn Tân An đưa ra
 

Nhận được những phản ánh của người dân nơi đây, chúng tôi đã vào cuộc điều tra ngọn nguồn sự việc. Và chúng tôi thật sự sốc khi người dân nơi đây đang phải cõng trên lưng cả chục thứ quỹ, phí với số tiền rất lớn.

Khi biết chúng tôi về thôn tìm hiểu về sự việc, ông Nguyễn Văn Vịnh (56 tuổi) đã chuẩn bị tất cả các giấy tờ, hóa đơn về các khoản thu.

“Năm nay, gia đình tôi phải đóng cho thôn hơn 5,3 triệu đồng. Tổng cả nợ cũ năm 2014 nữa là lên tới hơn 11 triệu đồng”, câu nói mở đầu của ông Vịnh khiến chúng tôi giật mình.

Để chứng minh cho sự việc trên là có thật, ông Vịnh đã đưa ra một tờ giấy thông báo nộp tiền của thôn, trong đó là chi chít những khoản đóng đậu cho chúng tôi xem.

PV Dân trí làm việc với các hộ dân về các khoản thu thôn Tân An đưa ra
 

Theo đó năm 2014, riêng thôn Tân An đã thu đến 15 khoản, trong đó thu bằng lượng/năm gồm: Quỹ điều hành 1,3kg thóc/sào; Giao thông Nông thôn (GTNT) 3kg thóc/khẩu; Thóc vệ nông 4kg thóc /sào; Giao thông nội đồng 7kg thóc/sào; thu phương tiện máy móc (trâu bò, máy); quỹ khuyến học 5kg thóc /hộ; thiếu họp thôn 5kg thóc/buổi; quỹ điều hành 1,5kg thóc/sào. Còn các khoản thu bằng tiền gồm: Tiền xây dựng hội quán 750 nghìn/hộ; tiền làm GTNT 300 nghìn/khẩu; thu tiền làm GTNT theo hộ (hộ mặt tiền phải đóng 1 triệu đồng, hộ xa mặt tiền đóng 500 nghìn/năm); thu tiền hội họp, bảo vệ nghĩa trang 20 nghìn/hộ/năm; thu tiền điện thắp sáng 7 nghìn/tháng/hộ; thu làm thủy lợi.

Ông Nguyễn Văn Vịnh (56 tuổi, thôn Tân An) cho biết: “gia đình có 3 khẩu nhưng năm 2014 phải đóng cho thôn 6,4 triệu đồng, còn năm 2015 là hơn 5,3 triệu đồng. Nhưng tôi thấy nhiều vấn đề chưa hợp lý nên tôi chưa nộp và bây giờ tôi đã nợ thôn hơn 11 triệu đồng.

Đó cũng là thực tế chung của gần 200 hộ dân nơi đây.
 

“Trâu bò cũng đóng phí làm đường”

Trong số gần 20 khoản đóng nộp mà thôn Tân An đề ra có rất nhiều khoản thu vô lý.

Chẳng hạn khoản thu giao thông nông thôn bị thu đến 3 lần với các cách thu: theo lượng: 3kg thóc/khẩu, còn thu theo tiền là: 300 nghìn/khẩu và thu theo hộ. Trong đó phần thu theo hộ thì lại hộ mặt tiền phải đóng 1 triệu đồng, hộ xa mặt tiền đóng 500 nghìn/năm.

Ông Trần Xoan đọc cho PV nghe những khoản thu và cho biết có rất nhiều khoản thu vô lý
 

Hộ ông Trần Xoan (59 tuổi, thôn Tân An, xã Cẩm Bình) nhà chỉ có 2 ông bà nhưng mỗi năm cũng phải đóng gần 4 triệu đồng tiền quỹ, phí cho thôn.

“Tôi không hiểu tại sao thôn lại đưa ra nhiều khoản thu như thế. Trong đó rất nhiều khoản thu vô lý như thu giao thông nông thôn đến 3 lần”, ông Xoan cho biết.

Rồi khoản thu tiền phương tiện máy móc như máy cày, máy xát lúa và đặc biệt là thu tiền trâu bò đi trên đường với mỗi con trâu bò bị thu 5kg thóc/con/năm.

“Từ trước đến năm 2014 thôn đề ra khoản thu phí đối với trâu bò. Họ nói trâu bò đi trên đường làm hư đường nên phải đóng phí để làm đường”, ông Vinh nói.

Sự thật như đùa, nhưng nó đã xảy ra tại thôn Tân An này từ nhiều năm nay. Mãi đến giữa năm 2014, khi người dân quá bức xúc, phản đối nên xã Cẩm Bình đã yêu cầu ngừng thu kể từ năm 2015.

Hay còn có thứ quỹ gọi là quỹ điều hành 1,5kg thóc/sào. Tức là đây là thứ phí dùng để chi trả cho các cán bộ trong thôn xóm.

“Ở đây cái gì thôn cũng nghĩ ra để thu được. Rất vô lý. Chúng tôi thực sự rất bất bình”, ông Nguyễn Văn Vịnh cho biết.

Cũng theo người dân, đó mới chỉ là các khoản thu cho thôn, ngoài ra còn phải đóng các khoản cho xã nữa. Tuy nhiên theo họ, các khoản thu của xã rất ít chỉ vài trăm nghìn/hộ/năm.