Hiểu rõ về biến chứng của bệnh sẽ giúp bạn yên tâm hơn rất nhiều.
Bs Trà Anh Duy thăm khám cho bệnh nhân |
Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây nên và lây lan nhanh qua đường hô hấp. Virus theo máu có thể “chạy” đến tinh hoàn. Theo thống kê, có khoảng 30% nam bệnh nhân bị viêm tinh hoàn một bên, 10% bị teo cả hai bên và 60% là “bình an vô sự”.
Dấu hiệu viêm tinh hoàn khi bị quai bị
Bởi vì tinh hoàn có một vỏ bao rất chắc nên dịch viêm tiết ra không thể thoát đi đâu được. Từ đó, chúng gây ra những biểu hiện như:
Tinh hoàn (1 hoặc 2 bên) sưng to do dịch ứ đọng
Cảm giác đau tức ở tinh hoàn
Da bìu phù nề, căng bóng
Dịch viêm còn chèn ép các tế bào sinh tinh, gây chết các tinh binh và sau khi dịch viêm rút đi, nam giới sẽ nhận thấy tinh hoàn teo đi rõ rệt.
Trong cái rủi có cái may
Anh V.Đ.C (30 tuổi, ngụ quận Tân Phú) đến gặp chúng tôi trong tâm thế rất lo lắng bởi vì vợ chồng 2 năm rồi vẫn chưa có con và lúc nhỏ anh còn bị “quai bị”. Anh nghe đồn rằng đã bị quai bị thì không thể có con được nữa.
Sau khi hỏi về tiền sử bệnh thì biết anh “may mắn” hơn nhiều người khi mắc quai bị lúc còn nhỏ mới 4 tuổi bởi vì bệnh chỉ dẫn đến khả năng vô sinh cao hơn nếu xảy ra ở trẻ trong độ tuổi dậy thì hoặc người lớn, hơn nữa tinh hoàn anh thì vẫn bình thường.
Trường hợp của anh C. muộn đường con cái xuất phát từ nguyên nhân khác chứ không phải quai bị. Chúng tôi khuyên anh nên làm tinh dịch đồ để biết rõ chất lượng tinh trùng ra sao, đồng thời làm các xét nghiệm khác như xét nghiệm nội tiết sinh dục, siêu âm bìu để tìm ra nguyên nhân chính xác.
Có thể thấy, tâm lý chung của hầu hết mọi người khi biết người thân trong gia đình hoặc chính bản thân đã từng gặp phải căn bệnh quai bị là lo lắng, sợ mình sẽ vô sinh hay chẳng còn “nam tính” như xưa.
Sự thật là, khả năng vô sinh sẽ chỉ xảy ra khi tinh hoàn đã bị teo đi hẳn ở hai bên. Nếu teo chỉ một bên thì bạn vẫn còn cơ hội có thể có con. Và một khi đã teo tinh hoàn rồi thì “vô phương cứu chữa”, teo vẫn hoàn teo, không có thuốc men hay thần dược, phương pháp nào có thể hồi phục tinh hoàn trở lại như xưa.
Ngoài ra, khi tinh hoàn teo đi, chức năng sản xuất tinh trùng bị hư hại nhưng chức năng sản sinh nội tiết tố nam testosretone vẫn hoàn toàn bình thường, độ “nam tính” chắc chắn sẽ không mất đi bởi vì quai bị như nhiều người vẫn lầm tưởng.
Để phòng ngừa những biến chứng quai bị gây ra đối sới sức khỏe sinh sản ở nam giới thì cách tốt nhất là tiêm phòng quai bị. Vào mùa dịch bệnh, hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đeo khẩu trang để tránh virus lây truyền qua đường hô hấp. Khi có những biểu hiện ban đầu của bệnh cần đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị trước khi virus chạy đến tấn công tinh hoàn.
Ngày nay, các bác sĩ đã khẳng định, nam giới chiếm 50% trong nguyên nhân vô sinh-hiếm muộn. Bên cạnh chủng ngừa quai bị để phòng tránh teo tinh trùng, bạn cũng cần tiêm phòng lao, tránh các bệnh viêm niệu đạo khác bởi vì vi trùng lao hay lậu cũng có thể làm tắc ống dẫn tinh.