Bước đột phá của một kỳ họp Quốc hội

Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XIV đã bước vào phiên chất vấn, một hoạt động rất quan trọng trong mỗi kỳ họp. Cách chất vấn trong kỳ họp lần này là: “Hỏi nhanh, đáp gọn. Mỗi đại biểu có 1 phút để nêu chất vấn. Còn người bị chất vấn có 3 phút để giải trình”.

Đây có thể nói là một bước đột phá trong hoạt động chất vấn, được cử tri cả nước hết sức đồng tình.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương Hoàng Quốc Thưởng chất vấn. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN

Bởi theo dõi rất nhiều phiên chất vấn của những kỳ họp trước, cử tri đã hết sức ngán ngẩm trước những câu chất vấn nghê nga, kéo dài hàng năm, mười phút, người nghe câu cuối có khi quên mất cả câu đầu. Còn người bị chất vấn thì trả lời vòng vo, lảng tránh. Chất vấn một đằng, có khi lại giải trình một nẻo. Nhiều khi nội dung chất vấn còn được gửi đến trước. Người giải trình trả lời bằng cách viết sẵn thành văn bản rồi cầm đọc tại nghị trường như học sinh tiểu học đọc chính tả. Đôi khi đọc còn vấp váp. Nhiều đại biểu còn lẫn lộn giữa hỏi và chất vấn.

Hỏi, là trình bày một vấn đề mà mình chưa hiểu, chưa thông, nhờ người được hỏi giải thích giúp cho. Còn chất vấn mang tầm cao hơn, đó là một vấn đề nóng, gây bức xúc cho cử tri cả nước mà người chất vấn nêu ra, buộc người bị chất vấn phải giải trình (chứ không phải trả lời) về vấn đề đó, chỉ ra cái được, cái chưa được của vấn đề, kèm theo đó là những giải pháp khắc phục, và lời hứa bao giờ thì giải quyết xong.

Nên nhớ, người chất vấn là nhân danh cử tri mà chất vấn, và thực hiện quyền giám sát mà cử tri đã giao cho mình. Vì vậy, chỉ khi nào câu “yêu cầu ông (hoặc bà) giải trình vấn đề trên trước cử tri” thay thế cho câu “xin ông (hoặc bà) vui lòng trả lời”, thì chất vấn mới ra chất vấn, và giải trình mới ra giải trình. Lâu nay, cứ sau mỗi kỳ họp Quốc hội, cử tri cả nước lại được nghe lời đánh giá “chất lượng chất vấn kỳ này đã được nâng cao một bước”. Nhưng thật sự, chẳng thấy nâng cao được bước nào.

Bằng cách “hỏi nhanh, đáp gọn, mỗi đại biểu có 1 phút để chất vấn và người được chất vấn có 3 phút để trả lời” lần này, người chất vấn bắt buộc phải cô đọng, đặt thẳng trọng tâm vấn đề muốn chất vấn một cách hết sức ngắn gọn, cô đọng, rõ ràng, dễ hiểu, chứ không thể nghê nga, lòng vòng. Còn người bị chất vấn cũng phải nắm thật vững các vấn đề trên cả nước thuộc lĩnh vực mà mình phụ trách, để trả lời tức khắc những chất vấn của đại biểu. Bởi không thể biết trước được đại biểu sẽ chất vấn cái gì. Việc trả lời cũng phải đúng trọng tâm, ngắn gọn, rõ ràng, súc tích, không thể, và cũng không còn thời gian mà vòng vo, lảng tránh, bởi nếu làm như thế, sẽ bị chủ tọa nhắc nhở ngay, và sẽ bị cử tri cả nước chỉ trích.

Chắc chắn lần này, nghị trường sẽ “nóng” hơn, sôi nổi hơn. Và cử tri cả nước sẽ nắm vững hơn về những lời hứa của những người bị chất vấn, để thực hiện quyền giám sát tốt hơn.

Vũ Hữu Sự

-1 1

Quan tâm

Bình luận mới nhất