Các khu công nghiệp Yên Bái là 'quốc gia' của Ban quản lý?

Lãnh đạo một số ngành có liên quan khi hỏi về sự bi bết của các KCN thì thở dài: Từ nhiều năm nay BQL các KCN đã tự coi các KCN là “quốc gia” riêng, họ muốn làm gì thì làm…

Bất chấp các quy định của pháp luật

Báo NNVN đã có nhiều bài phản ánh về sự bất chấp quy định pháp luật của BQL các KCN tỉnh Yên Bái, mà điển hình là việc xây dựng đường nước thải của KCN phía Nam đổ thẳng xuống đầm Sình, khiến đầm Sình tê liệt hoàn toàn.

Do nước thải chứa rất nhiều bột đá tràn vào ruộng của thôn 5 trắng xóa, trong đó có hơn 4 ha không cấy được vì không có nước, khiến cuộc sống của 52 hộ dân ở các thôn 2,3,5 xã Văn Lãng (nay là xã Phú Thịnh, huyện Yên Bình) nhiều năm khốn đốn.

Người dân đã gửi hàng chục lá đơn kêu cứu lên các cấp chính quyền nhưng không được giải quyết. Do quá bức xúc, bà con buộc phải mang cây cối ngăn cản việc xây dựng con đường qua thôn 5, công trình phải tạm dừng nhiều tháng trời, chỉ khi BQL các KCN thực hiện việc đền bù, hỗ trợ thì bà con mới cho thi công tiếp con đường.

Năm 2019 BQL cho nhà thầu tiếp tục thi công trục đường vành đai chạy qua đầm Mụa, nơi cung cấp nước tưới cho 6,04 ha ruộng hai vụ mà 52 hộ gia đình sinh sống nhờ nước tưới của công trình thủy lợi này.

Khi đổ đất lấp đầm BQL các KCN không hề tiến hành làm các thủ tục: Kiểm điếm, thống kê tài sản thiệt hại khi xây dựng con đường đi qua đầm; không tiến hành lập hồ sơ trình UBND tỉnh Yên Bái ra quyết định thu hồi đất để giao cho BQL các KCN tiến hành làm đường, mà coi đầm Mụa là đất “vô chủ” thản nhiên đổ đất lấp đầm, dẫn tới mất nguồn nước canh tác, Công ty TNHH Tân Phú, đơn vị quản lý khai thác phải cho người ra ngăn cản thì việc mới được giải quyết.

 Ông Nguyễn Hữu Hiền, Trưởng BQL các KCN thản nhiên trả lời PV Báo NNVN: Đầm Mụa là đất công nên không cần phải ra quyết định thu hồi... Điều đó thể hiện sự coi thường các quy định pháp luật của BQL các KCN tỉnh Yên Bái, coi KCN là “quốc gia” riêng, mà ở đó ông trưởng ban là “vua”, thích làm gì thì làm?

Gây sức ép với doanh nghiệp

Theo tìm hiểu của Báo NNVN, một số doanh nghiệp khi đầu tư vào KCN phía Nam đã bị ông trưởng ban Nguyễn Hữu Hiền gây khó dễ. PV đề nghị viết đơn tố cáo thì các doanh nghiệp lắc đầu: Chúng tôi đã đầu tư vào đây rồi, tính chuyện làm ăn lâu dài nếu tố cáo ông ấy, thì biết đâu sau đó ông trả thù thì mình làm ăn sao được?

Do bị o ép quá mức mà ông Đỗ Ngọc Quang, Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân trồng rừng 327 đã phải cầu cứu tới Báo NNVN. Theo trình bày của ông Quang thì doanh nghiệp được BQL các KCN giới thiệu địa điểm để xây dựng nhà máy chế biến đá vôi trắng trên diện tích 5 ha tại KCN phía Nam.

Doanh nghiệp đã thuê các đơn vị có đủ tư cách pháp nhân lập dự án đầu tư, báo cáo đánh giá tác động môi trường…nộp cho BQL. Cán bộ tiếp nhận hồ sơ nhiều lần trả lại với lý do: Không đảm bảo yêu cầu. Mong dự án sớm được chấp nhận, doanh nghiệp 327 đành phải thuê luôn cán bộ của BQL các KCN tỉnh Yên Bái làm.

Trong khi doanh nghiệp 327 đang cung cấp các số liệu để xây dựng Hồ sơ dự án theo yêu cầu của BQL các KCN thì ngày 3/10/2019 ông Nguyễn Hữu Hiền ra văn bản số 590/BQLCKCN-QLĐT&TN như “tối hậu thư”: Đến nay đã 6 tháng kể từ ngày doanh nghiệp được BQL các KCN giới thiệu vị trí, địa điểm nhưng chưa triển khai khảo sát, lập Hồ sơ đầu tư…nên BQL các KCN sẽ giới thiệu địa điểm khác.

Do quá bất ngờ trước việc làm đó, ông Đỗ Ngọc Quang đã phải nhờ đến Báo NNVN. Sau khi PV trao đổi với ông Nguyễn Hữu Hiền, ông Hiền yêu cầu DN 327 phải có văn bản đề nghị thì BQL các KCN sẽ gia hạn. Ông Quang thở dài: Doanh nghiệp cũng đã chạy “nhiều thứ” rồi, nhưng vẫn bị đối xử như vậy nên rất bức xúc…

BQL các KCN có đi đêm với doanh nghiệp?

Ngày 30/8/2019 UBND tỉnh Yên Bái ban hành Quyết định số 1671/QĐ-XPVPHC đối với Công ty cổ phần Tư vấn- Đầu tư xây dựng Ba Đình, địa chỉ số nhà 455 Hoàng Hoa Thám, phường Liễu Giai, Quận Ba Đình, TP Hà Nội.

Theo quyết định, Công ty Ba Đình bị UBND tỉnh Yên Bái phạt 450 triệu đồng do vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường.

Công ty Ba Đình đầu tư nhà máy luyện đồng và than cốc nằm trong KCN phía Nam, mặc dù đã bị UBND tỉnh Yên Bái phạt do vi phạm các quy định bảo vệ môi trường, buộc đình chỉ sản xuất từ ngày 30/8/2019, nhưng sau đó công ty vẫn hoạt động gây ô nhiễm môi trường, khiến người dân xã Văn Tiến phải kéo nhau lên phản đối, báo chí lên tiếng thì BQL các KCN mới cử cán bộ xuống kiểm tra, ngày 19/11/2019 ra văn bản yêu cầu dừng hoạt động.

Dư luận đặt câu hỏi: Tại sao trong thời gian Công ty Ba Đình bị đình chỉ sản xuất để hoàn thiện Báo cáo đánh giá tác động môi trường trình cấp có thẩm quyền phê duyệt mà công ty vẫn cứ hoạt động, BQL các KCN không biết hay làm ngơ? Phải chăng có sự đi đêm giữa BQL các KCN với nhà đầu tư? Chỉ khi người dân kéo đến nhà máy và báo chí lên tiếng thì BQL mới kiểm tra và ra văn bản yêu cầu ngừng sản xuất.

Công ty TNHH Thái Hòa nằm trong KCN phía Nam hợp tác với một doanh nghiệp Trung Quốc do ông Du Jun Cheng làm đại diện làm ván ép, tổng vốn đầu tư là 103,5 tỷ đồng đang tiến hành xây lắp nhà xưởng thì tối 16/2/2020 chỉ một cơn lốc nhỏ khiến 30/70 cột nhà xưởng và 15/20 vì kèo đang lắp đặt bị đổ sập. Rất may tai nạn xảy ra trong đêm nên không có người bị thiệt mạng.

Trao đổi với ông Nguyễn Hữu Hiền: Cty Thái Hòa đã được BQL các KCN tỉnh Yên Bái cấp phép xây dựng chưa? Ông Hiền lắc đầu: Chưa!

Một câu hỏi đặt ra khi BQL các KCN chưa cấp phép xây dựng sao Công ty Thái Hòa “dám” xây dựng? BQL phải chăng có biết nhưng làm ngơ, vì quá trình xây dựng nhà xưởng của Công ty Thái Hòa đã diễn ra nhiều ngày trước đó giữa thanh thiên bạch nhật chứ không phải giấu diếm sao BQL các KCN tỉnh Yên Bái không biết nếu không có sự đồng ý ngầm ở đây?

Ông Hiền nói: Chúng tôi đã có văn bản nhắc nhở công ty… Khi PV báo đề nghị cho xin văn bản đó, thì ông Hiền từ chối: Các anh lấy văn bản đó làm gì.

PV Báo NNVN làm việc với GĐ Sở Công Thương, ông Vũ Vinh Quang và GĐ Sở Xây dựng ông Nguyễn Lâm Thắng là hai cơ quan chuyên môn, hai ông đều không biết Công ty Thái Hòa xây dựng nhà xưởng bị sập đổ là do phân cấp quản lý, nhiều việc BQL các KCN không báo cáo chúng tôi, nên chúng tôi sao biết được…

Theo quy định của UBND tỉnh Yên Bái, BQL các KCN: “Chịu sự chỉ đạo quản lý về tổ chức, biên chế, chương trình kế hoạch công tác và kinh phí hoạt động của Uỷ ban nhân dân tỉnh Yên Bái; chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn và kiểm tra về chuyên môn nghiệp vụ của các Bộ, ngành quản lý về ngành, lĩnh vực có liên quan; có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh trong công tác quản lý khu công nghiệp”.

Như vậy, theo hai vị lãnh đạo Sở Công Thương và Xây dựng nhiều việc làm có liên quan tới quản lý nhà nước của hai Sở đó đã bị BQL các KCN phớt lờ, thì có nghĩa là các KCN là “quốc gia” riêng của BQL các KCN, mà ông trưởng ban chính là ông “vua” không ngai.

Có lần ông Đỗ Đức Duy khi trao đổi với PV Báo NNVN thừa nhận lãnh đạo BQL các KCN rất yếu, nhiều việc tỉnh phải làm thay…Thế nhưng, cho đến nay sự trì trệ ở BQL các KCN vẫn chưa được mổ xẻ cho cuộc lột xác.

Bất cứ ai khi đặt chân vào KCN phía Nam đều ngạc nhiên vì đường sá tràn ngập ổ trâu, mùa mưa thì ngập lụt, mùa khô bụi mù trời, cây cỏ rậm rạp dọc các con đường như chốn hoang vu. Điều đó đủ thấy năng lực của BQL các KCN tỉnh Yên Bái là như thế nào.