Qua các chuyến đi thực tế tại một số vùng thuộc ba huyện phía nam tỉnh Lâm Đồng trong thời gian gần đây, chúng tôi thấy đang nổi lên vấn đề người dân ở các địa phương này truy lùng một giống tiêu lạ để đem về trồng tại vườn nhà mình.
Theo bà con, giống tiêu lạ này được gọi nôm na là “cây trầu Nam Mỹ” hay “dây trầu Nam Mỹ”, cũng có người còn gọi là “cây tiêu Amazon”.
Từ lời đồn thổi, đã có những nông dân ở huyện Đạ Tẻh, Cát Tiên và Đạ Huoai lặn lội xuống tận Đồng Nai, Bình Phước... săn lùng cho bằng được “cây tiêu Amazon” đem về trồng.
Vào thời điểm hiện tại, giá tiêu hạt ở ba huyện phía nam đạt kỷ lục trong vòng 10 năm qua: trên 200.000 đồng/kg; cùng đó, giá mủ cao su lại xuống thấp kỷ lục - giá chỉ bằng công thu hoạch.
Đây chính là nguyên nhân khiến bà con nông dân ba huyện phía nam Lâm Đồng “săn lùng” giống tiêu lạ Amazon về trồng. Một cán bộ chuyên môn của Sở NN-PTNT Lâm Đồng cho biết: Bởi đây là giống cây trồng khá mới nên Sở chưa có điều kiện nghiên cứu, khảo nghiệm.
Tuy vậy, qua tìm hiểu bước đầu, Sở xin được thông tin: Giống tiêu Amazon trong thực tế được một số bà con nông dân ba huyện phía nam mang về trồng là giống tiêu rừng Nam Mỹ được ghép với các giống tiêu địa phương cho ra một giống tiêu mới.
Giống tiêu mới này là kết quả tự phát của một số chủ vườn ươm cây giống ở hai tỉnh Đồng Nai và Bình Phước; và chưa có kết luận về chất lượng của cơ quan chức năng của hai tỉnh này.
Qua quan sát thực tế, một số nhà vườn trồng giống tiêu trên ở huyện Đạ Tẻh trong thời gian gần đây đã bắt đầu xuất hiện tình trạng vàng lá, bộ rễ không chống chịu được ngập úng, dây (cành nhánh) bắt đầu chết khô... Rộng ra ở một vài địa phương bạn (đã trồng giống tiêu Amazon cách nay vài năm), dây tiêu Nam Mỹ này cho hoa không đồng loạt nên trái chín không đều, năng suất thấp, thời gian thu hoạch kéo dài... nên hiệu quả kinh tế không cao.
Hiện ở ba huyện Đạ Huoai, Đạ Tẻh và Cát Tiên, do thiếu thông tin nên không ít hộ nông dân có ý định thay thế vườn cao su bằng giống tiêu Nam Mỹ. “Bởi chưa có kết quả khảo nghiệm giống tiêu Amazon nên chúng tôi chỉ mới đưa ra lời cảnh báo nhà nông hãy thận trọng với loại cây trồng hoàn toàn mới mẻ này!” - một cán bộ chuyên môn của Sở NN-PTNT Lâm Đồng cho biết. Với nông dân, lời cảnh báo này không thừa.
Tuy nhiên, về phía mình, với chức năng và quyền hạn đã được quy định, cơ quan hữu trách cần vào cuộc nhanh chóng để có kết luận về giống tiêu Nam Mỹ trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng nói chung và ba huyện phía nam nói riêng.
