Ông Trần Hoàng Ngân - Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: Minh Phúc. |
Thể chế - điểm nghẽn kìm hãm tốc độ tăng trưởng kinh tế
Theo đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân, thể chế chính sách và cơ sở hạ tầng là hai điểm tắc nghẽn lớn nhất, kìm hãm tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam.
“Trong 3 năm qua, chúng ta đã bàn nhiều về vấn đề mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, nhưng đến giờ phút này thủ tục hành chính vẫn chưa xong. Rõ ràng, đó là do tắc nghẽn về thể chế chính sách”, ông Ngân nói.
Cách đây vài này, Kiểm toán Nhà nước thông tin một số dự án đội vốn gấp 2,3 lần, các biệt có dự án đội vốn tới 39 lần.
Ông Ngân cho rằng, trong quá trình khởi sự đầu tư từ khâu lập dự án tiền khả thi đến khi triển khai dự án, thì khâu hoàn thiện thủ tục hành chính kéo rất dài. Do vậy, đến khi được duyệt dự án thì giá cả có sự biến động lớn so với trước.
Cách đây khoảng 5 năm trở về trước, lạm phát của nền kinh tế Việt Nam rất cao dẫn đến trượt giá. Nhiều dự án ở thời kỳ này bị đội giá nhiều lần. Còn trong giai đoạn hiện nay, chúng ta kiểm soát tốt lạm phát, qua đó góp phần ổn định dự toán đầu tư.
Dự án mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất bàn 3 năm vẫn chưa hoàn thành thủ tục hành chính. |
Bên cạnh đó, dự toán vốn đầu tư các dự án thường tính theo các dự án đầu tư có vốn nước ngoài. Yếu tố về tỷ giá cũng là nguyên nhân gây trượt giá các dự án. Và trong quá trình giải phóng mặt bằng hiện nay, thị trường bất động sản ở các khu vực trích lập dự án thường có dấu hiệu “sốt giá”, dẫn đến đội giá dự án. Một lần nữa, tôi cho rằng vấn đề vẫn nằm ở thể chế, làm sao để tinh giảm thủ thục hành chính, gọn thủ tục giải phóng mặt bằng, phê duyệt đầu tư thì mới hạn chế được vấn đề đội giá cá dự án đầu tư.
Dự án đội giá do vướng thủ tục hành chính
Liên quan đến vấn đề đầu tư công, theo báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2017, bội chi ngân sách ở mức rất đảm bảo. Tuy nhiên, tỷ lệ bội chi giảm chủ yếu là do giải ngân vốn đầu tư công chậm tiến độ.
Bình luận về những số liệu trên, ông Trần Hoàng Ngân cho rằng: Trong thời gian vừa qua, tổng vốn đầu tư xã hội vẫn tăng lên, do tăng trưởng vốn đầu tư từ khu vực kinh tế tư nhân và khu vực kinh tế nước ngoài, qua đó bù đắp được đầu tư công giảm.
Việc việc giải ngân vốn đầu tư công giảm thì nó có nhiều nguyên nhân, trong đó, có một số vướng mắc về quy định của Luật Đầu tư công (gây khó khăn trong việc hoàn thành các thủ tục hành chính) và giải phóng mặt bằng để thi công các dự án.
Tuy nhiên, ông Ngân cũng phân tích một số điểm sáng của nền kinh tế Việt Nam, điển hình như năm 2018, tín dụng tăng trưởng 14% trong khi GDP tăng trưởng 7,8%. Như vậy, hai đồng tín dụng đã tạo ra 1 đồng tăng trưởng. Điều này rất khác so với những giai đoạn trước, phải 3 – 4 đồng tín dụng mới tạo ra một đồng tăng trưởng.
Không những thế, trong khoảng 5 năm trở lại đây, cán cân thương mại, cán cân thanh toán quốc tế đều cải thiện theo hướng thặng dư. Điển hình như năm 2018, chúng ta xuất siêu tới 6,8 tỷ USD, đây là con số rất lớn.
Qua đó, có thể khẳng định nền kinh tế Việt Nam đang trên đà tăng trưởng kép: Vừa tăng trưởng GDP ở mức cao, vừa ổn định kinh tế vĩ mô.