Cô kính mến!
Bắt đầu vào tuổi 40 cháu mới đủ chín chắn và cả bức xúc để viết cho cô những dòng này. Có thể cô sẽ trách mắng, cũng có thể cô khuyên hướng giải quyết dứt khoát mà cũng có thể nhắc nhở ôn hòa, thôi thì…vầy khác nọ kia, nhưng cháu vẫn thích viết hết suy nghĩ cho cô.
Học đại học sư phạm xong, đám cưới của chúng cháu diễn ra ngay, vì yêu nhau từ năm thứ nhất, khi cưới, đứa con đã thành hình. Chồng không cùng ngành, làm ăn tháo vát, nghĩ, ở nhà nuôi con lớn chút hẵng hay. Không ngờ con gái đầu mới đi mẫu giáo, cháu đã có bầu. Khi ấy cháu linh cảm mình chỉ có một tương lai là nội trợ, nuôi con khỏe dạy con ngoan.
Thời gian nước chảy qua cầu, cháu vào tuổi ba mươi, đàn bà hai con, chồng đưa chừng ấy cho xài, đưa bao nhiêu biết bấy nhiêu, bỉm sữa, điện nước, ứng xử bên chồng bên vợ, cháu được họ hàng hai bên phong là “tiến sĩ nội tướng học”. Chồng con cả, hai em trai hai em gái, chuyện gì cũng đến tay chị dâu. Nhà chồng còn ông bà nội, mẹ chồng làm dâu mấy chục năm rồi, mẹ có kêu ca gì đâu! Chỉ ba mẹ cháu là khóc thầm, đứa con sáng giá của họ đã ngồi trong bóng tối.
Bây giờ đứa con gái đầu của cháu sắp vào đại học, có thể sẽ du học nếu cháu săn được học bổng, đứa con trai út cũng vào lớp 10. Mẹ chưa già mà con đã lớn bổng, chỉ ăn một bữa cùng nhau với ba mẹ buổi tối, những bà nội trợ như cháu chắc chắn sẽ thấy ngày rộng tháng dài, vô vị, vô nghĩa. Công nhận chồng cháu giỏi so với trang lứa của anh và anh biết cháu giỏi không thua gì nếu lăn ra đời. Có một cam kết không thành văn giữa anh và cháu: vợ học lái xe lấy bằng hẳn hoi cho vợ vui nhưng không được lái dù nhà có ô tô, vợ có iPad nhưng chỉ đọc báo, lướt web nhưng không lập e-mail, vì vậy Facebook là chuyện tào lao, của bọn đàn bà con gái nhàn cư, hư thân mất nết!
Đã là cái thời smartphone gắn bó với con người không khác gì điện thoại cục gạch hồi trước thôi. Nhưng anh đã từng tặng cháu chiếc điện thoại có nhiều hạt tấm kim cương, cháu giữ như trang sức, hai đứa con giúp mẹ mọi việc giao tiếp, gọi xe, tất cả. Thực sự cháu thấy mình đang đứng bên lề nhìn chồng nhìn con trôi về tương lai, thực sự như vậy đó cô.
Rồi sẽ là năm mươi tri thiên mệnh, xuống dốc. Sáu mươi hết đời, cháu bắt đầu ngấm buồn, ngấm cô đơn, ngấm chán, ngấm nguội lạnh của chính chồng mình. Cháu hèn và kém cỏi chứ không sáng giá, sắc sảo, chất lượng gì đúng không cô?
---------------------
Cháu thân mến!
Thật ra, cô đã viết nhiều cho độc giả trang này về mô hình khá phổ biến ở các nước đã được gọi là văn minh, rằng phụ nữ Mỹ, phụ nữ Nhật…học đại học để ở nhà nuôi con khỏe dạy con ngoan. Vậy thì ở ta, cháu đâu có cá biệt và lạc hậu?
Nhưng rất khác ở chõ này: cô đến nhà một phụ nữ Mỹ ở Kansas miền trung Mỹ, bà ấy có 5 đứa con, chồng là nghệ sĩ ảo thuật. Riêng thư viện ở tầng hầm của bà ấy sang trọng, nhiều sách hơn thư viện huyện (từng có) ở ta. Bà ngưỡng mộ những nhân vật như Luther King, Mandela, Ghandi, Dostoievski…thế là những bức chân dung to của họ trên tường. Bà có những người bạn thiện nguyện, mời khách nước ngoài của thành phố đến ăn ở nhà mình cũng là một trong những hoạt động thiện nguyện của nhóm bạn bà.
Vậy đó. Sống có ích hay không là ở mình. Phải có e-mail, phải có smartphone, phải giữ gìn điện thoại đính hạt kia nhưng như vậy không có nghĩa là mình không biết gọi xe giá rẻ, không biết Facebook là gì, không thể ôm vô-lăng để chở các con đi đâu đó…Nhất định không để ai áp đặt, ấy là nguyên tắc cho phụ nữ hiện đại. Chồng giỏi, chồng có công kiếm mồi (kiếm tiền) nhưng vợ phải song hành trên con đường hiện đại với chồng.
Rõ ràng cháu đã đứng lại bên lề như cháu cảm thấy. Cháu đã an phận thì nói làm gì. Ở nhà cũng phải có hội nhóm, đi tập thể dục, đi nhảy, đi nấu nướng, đi ăn uống, đi làm hừ thiện…Cháu chịu cảnh cá chậu chim lồng, không đúng sao? Cháu buồn, cháu chán, cháu cô đơn, đó là quá trình mà cháu không biết hình dung. Có muộn không, không gì muộn cả, cháu mới bốn mươi, người 70 tuổi vẫn đi học tiếng Anh và họ cảm thấy không muộn gì cả.
Vươn lên đi cháu, lấy lại cuộc sống của chính mình đi cháu, cháu mới đi có nửa chặng đời mình, 20 năm chồng vợ con còn nhỏ, 20 năm chồng vợ đứng tuổi và già. Hãy chuẩn bị để mình đừng bị quá đát, ra rìa, hãy chuẩn bị nếu không đừng uất ức khi thấy chồng rời xa mình cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng.
