Khi cháu biết con trai mình bập vào ma túy thì đã muộn (Ảnh minh họa)
Cô Dạ Hương kính mến! 
Cháu là một cô gái bất hạnh trong no đủ. Nghe có kỳ lạ không cô? Ba cháu là một cán bộ có cỡ ở địa phương, mẹ là cán bộ cấp thấp và về hưu sớm. Hồi còn đương chức, ba cháu đã ngăn cản cuộc tình của cháu với con trai của một người cùng cấp với ông. Kết quả là cháu sinh đẻ trong thân phận hoang thai, cháu thật sự bất hạnh từ sớm, lúc mới 19 tuổi.
Đứa con trai duy nhất của cháu năm nay đã 25 tuổi. Cháu không có chồng lần nào mặc dù cũng yêu đương vài ba cuộc. Ngay khi viết cho cô lá thư này tự cháu cũng thấy mình lạnh từ trong lạnh ra. Không biết do bi kịch, hay do tâm trạng, hay do gien di truyền từ cha từ mẹ gì đây? Xin cô đừng trách cháu có ý nói xấu cha mẹ nhưng nếu ba cháu không quá lạnh lùng cay nghiệt thì cháu không như ngày nay.
Hồi con cháu còn nhỏ, mẹ cháu giành hết phần nuôi dạy nó. Tại vì bà thì rảnh mà con cháu lại rất dễ nuôi. Cháu đi làm, thay đổi vài ba chỗ, cuối cùng cháu chọn lối sống xa nhà. Con của cháu gần như là con của bà ngoại, một đứa con trai út được cưng chiều kinh khủng. Khi mẹ cháu phát hiện nó ăn cắp tiền của ông bà để đi chơi đêm thì đã muộn. Nó đã bập vào ma tuý. Lúc ấy, cách đây đã 10 năm, cháu chưa biết rõ về ma tuý, chỉ nghĩ nó nghiện như ngày xưa nghe ông bà nói về người nghiện thuốc phiện vậy. Mẹ cháu đưa nó đi cai, về, lại tái nghiện, lại cai. Cho đến khi nó thụt xe của bà con và ăn cắp của lối xóm thì đành phải đưa nó vô trại giam.
Đã biết bao nhiêu nước mắt cho đứa con nầy. Sao nó lại khổ và gây ra đau khổ cho quá nhiều người như vậy? Khi ba cháu mất thì cháu xin với mẹ đem nó đi theo để mẹ đâu con đó, may ra. Cháu cho nó đi học nghề sửa điện tử, nó hồi tâm, được nhà chủ khen rồi cuối cùng lại gây nợ với chung quanh. Lại nghiện nữa, lại đi cai nữa. Cháu tuyệt vọng về tư cách của nó rồi. Nó rất ngọt miệng, ai cả tin thì rất có cảm tình, chừng phát hiện nó mượn tiền nhưng không có khả năng chi trả thì đã muộn. Cháu không biết cách nào để con mình trở lại bình thường được nữa.
Trước Tết cháu đón nó về. Trại người ta cũng không cho ở thêm. Cai được là phải về. Nhưng nó đã có hiện tượng tái nghiện. Giờ cháu phải xin nghỉ việc không ăn lương để ở nhà canh nó. Chưa có bằng chứng nghiện thì trại họ không nhận mà ở nhà vô công rồi nghề, cháu sẽ đói mà nó cũng không chịu nhốt như vầy mãi. Cháu quá bế tắc, mong cô có cách nào sáng suốt hơn không?
Cháu xin giấu tên và địa chỉ
Cháu thương mến!
Có hai hoàn cảnh đặc trưng để đứa con trở thành nghiện ngập: nhà quá giàu hoặc nhà có bi kịch. Không đứa trẻ nào sống trong môi trường nề nếp, trong sạch, chừng mực… mà nghiện cả. Và như đã từng viết cho nhiều thư xin tư vấn có hoàn cảnh tương tự cháu, rằng ma tuý khác thuốc phiện ngày xưa, ma tuý là một con quỷ, nó có khả năng đè nghiến một người ra cho thử một vài lần là nghiện, mà đã nghiện thì vô phương! Không gì tinh tuý bằng ma tuý mà cũng không gì tàn bạo bằng nó. Còn hơn bom nguyên tử, còn hơn vũ khí hạt nhân ở sức công phá con người.
Luật mới quy định 6 tháng trại phải cai xong đối tượng ấy và cho họ về lại địa phương. Thực tế là hệ thống cũng không chứa nổi số nghiện ở mãi các trại. Bởi vì phải nuôi nấng, canh coi, dạy nghề, chăm sóc. Ở các nước giàu thì sao? Theo cô biết, các nước giàu người nghiện không đông do dân trí họ cao và nhà nước giúp đỡ người nghiện bằng cách phát thuốc tân dược (có chất cai dần) với điều kiện người đó phải đến đăng ký là mình bị nghiện.
Mọi thứ công khai, minh bạch, thân ái. Cũng vì người nghiện ở nước họ ý thức công dân cao, họ tự chịu trách nhiệm về mình và cộng đồng cũng không sợ hãi họ và gia tộc cũng không mặc cảm về họ. Ở ta mọi thứ nặng nhọc quá, con nghiện đông, gia đình hay che đậy và nhà nước lại nghèo, không đủ tiền để giúp họ kiểu bên Tây.
Cô có nghe những người cha đưa con vào rừng để cai và cưới vợ, dựng nghiệp cho con trong đó. Cô cũng biết diễn viên Hồng Sơn là nhân vật điển hình cai được, trở lại với chính mình được nhờ ý chí, gia đình và tình thương của bè bạn. Cháu đã làm theo mách bảo của tình mẫu tử nhưng khó hiệu quả vì con trai cháu còn quá trẻ, nó chưa biết quý cái gì cả, kể cả sinh mạng của mình.
Nếu nó đã tái thì thuyết phục đi cai nữa, tìm xem có trại nào dạy nghề không để gửi nó ở lâu hơn. Cái chính là nó phải có trái tim, có nghĩa, có nhận thức để hy vọng, có người con gái dám yêu và rồi sẽ có gia đình và có con. May ra chừng đó nó mới thực sự có trách nhiệm với cuộc sống của nó ở trên đời. Cô chưa thấy ai độc thân mà cai được. Cháu hãy hành động theo hướng đó đi nhá.
