Chết để trừng phạt người sống

Số người ăn lá ngón nhập viện ngày một nhiều

Số vụ tự tử gia tăng

Bác sỹ Ngô Kim Dũng, Giám đốc bệnh viện Đa khoa huyện Mường Lát thống kê, mỗi năm trên địa bàn huyện có đến cả trăm người ăn lá ngón để tìm đến cái chết. Chỉ tính riêng từ đầu năm 2011 đến nay, bệnh viện đã cứu sống cho hơn 10 người ăn lá ngón tự tử.

Người Mông ở Mường Lát gọi cây lá ngón là “cua tùa nhủ”. Những già làng ở đây cho biết: Cây lá ngón có từ thời xưa, khi ông bà ta sinh ra đã có nó. Độc tố trong lá ngón rất cao, người nào ăn vào chỉ sau vài tiếng là bục ruột chết tại chỗ.

Biết lá cây độc, người dân trong bản mỗi lần đi rừng, làm rẫy thấy cây lá ngón đều phát bỏ đề phòng người sau ăn phải. Cây lá ngón mọc tự nhiên nên việc phát bỏ cũng rất khó khăn. Ở ven đường bất cứ chỗ nào cũng thấy cây lá ngón mọc tốt tươi. Từ những cây “thuốc độc” đó nên mỗi lần trong bản có người nào tức nhau hay không cần mạng sống của mình nữa thì đều tìm đến lá ngón để chết.

Có người chỉ bị người nhà mắng mỏ hay va chạm nhẹ với bà con lối xóm thì ngay lập họ tìm đến cái chết bằng lá ngón. Con bỏ học, bị bố mắng cũng tìm đến lá ngón; vợ chồng “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt” cũng tìm ngay lá ngón. Rồi hàng xóm cãi nhau con gà qua giậu cũng lại lá ngón… Chính vì thế, số người chết vì lá ngón cứ tăng dần theo năm tháng.

Về độc tính của loại cây rừng này, bác sỹ Dũng cho biết, chỉ với ba chiếc lá ngón là đã giết được mạng người. Bằng chứng là cách đây không lâu một nhóm người Mông đã thử lấy một nắm lá ngón cho vào ruột lợn, sau đó buộc chặt hai đầu lại. Chỉ một lúc sau chiếc ruột lợn phồng to như quả bóng rồi nổ bục.

Theo bác sỹ Dũng, những người ăn lá ngón tự tử nếu không được phát hiện sớm thì ít có cơ hội sống sót. Số người chết do ăn lá ngón chủ yếu là phụ nữ. Trong mấy năm trở lại đây các trường hợp ăn lá ngón được đưa đến bệnh viện đều cứu sống được, trừ một số ca do để quá lâu nên khi đưa vào viện chất độc từ lá ngón đã phát tác khiến nạn nhân chết trước khi tới bệnh viện.

Theo kinh nghiệm của bác sỹ, cứ sau dịp Tết thì số ca tự tử từ lá ngón của đồng bào người Mông lại tăng cao. Có nghĩa là sau những đêm vui kéo bạn, đêm chợ tình đầy ắp tiếng khèn Mông và rực rỡ cánh áo thổ cẩm cùng rượu ngon, thắng cố, những hờn giận, ghen tuông, buồn bực dễ khiến người phụ nữ Mông tìm giải pháp tiêu cực này. Đáng lo ngại so với các năm trước, gần đây số bệnh nhân nhập viện vì lá ngón có chiều hướng gia tăng.

Mất con gà cũng... tự tử

Người dân tộc Mông cho rằng, chết vì giận người thân là cách tốt nhất để trừng phạt người còn sống, để họ luôn phải nhớ thương, phải sống một mình trong đau khổ. Những lý do để tìm đến cái chết thật đáng thương mà cũng đáng giận. Theo những gì bác sĩ Dũng nói thì hầu hết các cuộc tự tử bằng lá ngón ở Mường Lát đều xuất phát từ những cuộc tình có vấn đề.

Mới rồi, Bệnh viện đa khoa huyện Mường Lát đã rất nỗ lực cứu sống được một cô gái người Mông. Chỉ vì dại dột trong lúc giận dỗi chồng đã tìm đến cái chết bằng lá ngón. Đó là trường hợp của Thao Thị C (bản Hua Pù, xã Pù Nhi). Sau khi cãi nhau với chồng vì chuyện mất con gà đang ấp. Tưởng chồng lấy trộm gà đi bán như vậy là hết tình với mình nên C uất ức, buồn tủi cho số phận đã quyết định tìm đến cái chết để người sống khỏi phải bận tâm.

Cũng là câu chuyện tình ái, chàng trai Thao Văn L ở bản Pá Hộc và cô gái Hơ Thị L ở bản Cặt, cùng ở xã Pù Nhi đã yêu nhau được một thời gian dài. Hai bên đã có dự định chuẩn bị để cho hai bên gia đình gặp mặt. Vào một hôm, đôi bạn trẻ này rủ nhau lên nương tâm sự vì chuyện tình của họ bỗng nhiên bị gia đình ngăn cản. Không thể hòa giải được, cả hai người đã rủ nhau cùng ăn lá ngón chết với một suy nghĩ chỉ có cái chết thì cả hai mới có thể được ở bên nhau mãi mãi. Rất may khi hai người đang ăn nắm lá ngón thì có người phát hiện. Ngay lập tức cả hai được đưa vào bệnh viện cấp cứu và đã được bác sĩ nhanh chóng rửa ruột cứu sống.

Khi cả hai đều được cứu sống, các bác sĩ đã được nghe về câu chuyện tình đầy cảm động nhưng cũng rất đáng trách. Cô gái nói: "Nếu chúng em chết đi đó cũng là một cách trừng phạt những người thân đang sống, để cho họ luôn phải nhớ thương, đau khổ trong sự nhớ nhung nối tiếc".

Hay như câu chuyện thương tâm về cặp vợ chồng tại xã Pù Nhi (xin giấu tên). Giận chồng, người vợ ăn lá ngón để chồng phải đau khổ. Suốt một tháng trời, người chồng nhớ thương vợ, khóc cạn nước mắt. Anh để lại trên nương một lá thư nói về tình thương với vợ, rồi hái lá ngón để ăn. Khi người trong bản đi nương phát hiện ra thì anh đã chết...