Hơn một tuần nay, người dân các xã Yên Lâm, huyện Yên Định và Cẩm Tâm, Cẩm Vân, huyện Cẩm Thủy (Thanh Hóa) dựng lều, canh giữ cả ngày lẫn đêm để bảo vệ hiện trường “khai quật” 6/9 điểm chôn lấp thuốc BVTV đã quá hạn sử dụng, vỏ bao bì… của Cty CP Nicotex Thanh Thái (Cty Thanh Thái) đóng trên địa bàn xã Cẩm Vân, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, cuộc sống hàng ngàn hộ dân trong vùng.
Từ chặn xe tẩu tán hóa chất
Sự việc người dân chặn chiếc xe tải của Cty Thanh Thái diễn ra sáng ngày 25/8. Thời điểm này, vì nghi ngờ Cty Thanh Thái chở chất độc hại đi phi tang nên hàng trăm người dân các xã trên đã kéo nhau ra tuyến đường liên xã, đoạn chạy qua đội An Cư, xã Cẩm Tâm để chặn chiếc xe và báo cho cơ quan chức năng đến kiểm tra.
Từ hành động chặn chiếc xe chở 15 thùng phuy đựng hóa chất tẩu tán, từ chiều 29/8 đến chiều ngày 2/9 hàng trăm người dân các xã Cẩm Vân, Cẩm Tâm (Cẩm Thủy) và Yên Lâm (Yên Định) đã mang theo cuốc, xẻng, thậm chí thuê cả máy múc tràn vào khuôn viên Cty Thanh Thái “khai quật” gần chục điểm nghi ngờ Cty này đã chôn hóa chất độc hại.
Kết quả, đã có 9 điểm người dân phát hiện chôn thùng phuy, bao bì đã hoen gỉ, bung ra từng mảng lớn, lộ ra những lớp váng vàng quạch kèm mùi hôi nồng nặc của thuốc trừ sâu.
Vị trí đầu tiên người dân khai quật đã phát hiện nhiều thùng phuy bị hoen gỉ nổi
lên mặt đất
Đặc biệt, tại địa điểm lãnh đạo Cty Thanh Thái thừa nhận đã chôn 380 kg hóa chất độc hại xuống lòng đất, nhưng được chôn trong bể xi măng kiên cố, không gây hại đến môi trường trong buổi làm việc với đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Thanh Hóa ngày 28/8, người dân đã đào và phát hiện rò rỉ từ trong rãnh xi măng một dạng chất lỏng màu trắng đục, sánh, mùi đặc trưng thuốc trừ sâu.
Theo quan sát của PV và khẳng định của người dân, riêng khu vực Cty Thanh Thái thừa nhận chôn 380 kg hóa chất ít nhất phải có 20 thùng phuy, tương đương hơn 4 tấn (mỗi phuy 220 kg). Ngoài ra, có 8 điểm khác được người dân đào lên đã phát lộ hàng chục thùng phuy bị hoen gỉ nổi lên lớp váng màu vàng đục thấm qua lòng đất.
Cơ quan chức năng nói gì?
Trả lời PV về vấn đề này, ông Phạm Quốc Bảo, Chánh Văn phòng UBND huyện Cẩm Thủy cho hay: “UBND huyện đã nhận được nhiều ý kiến phản ánh của người dân về tình trạng ô nhiễm môi trường do Cty Thanh Thái gây ra nhưng mãi đến ngày 25/8 phát hiện sự việc người dân chặn xe nghi chở hóa chất đi phi tang thì sự việc mới trở nên căng thẳng.
Chúng tôi đã cử các phòng chức năng xuống làm việc với Cty và người dân để xác minh rõ sự việc, nhưng theo kết luận của cơ quan chức năng thì mức độ gây ảnh hưởng môi trường vẫn an toàn”.
Trái với ý kiến của ông Bảo, ông Lê Văn Vượng, Chi cục trưởng Chi cục BVTV Thanh Hóa khẳng định: “Việc Cty Thanh Thái tự chôn lấp chất độc hại xuống mặt đất đã vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về xử lý chất thải độc hại, bởi Cty này không có chức năng tiêu hủy, xử lý những chất này mà phải thông qua các Cty được nhà nước cấp phép, thực hiện theo một quy trình nghiêm ngặt”.
Vị trí được cảnh báo nếu đào lên có thể gây chết người
Cũng theo ông Vượng, nếu các chất độc do Cty chôn lấp đã rò rỉ ra mạch nước ngầm, hoặc không khí, qua một thời gian tích lũy đến một lúc nào đó chắc chắn sẽ gây ra các loại bệnh về nội tạng, ung thư cho người dân sống trong vùng bởi có những loại thuốc có tính độc hại lớn thậm chí đến 30 năm sau khi phun lấy mẫu đi phân tích vẫn còn dư lượng chất gây hại sức khỏe con người.
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên- Môi trường Thanh Hóa Lưu Trọng Quang cung cấp cho PV hàng loạt vi phạm của Cty này trong thời gian từ 2009-2013. Theo đó, năm 2009 Cty Thanh Thái bị xử phạt hành chính 21.600.000đ về 3 lỗi: Chưa thực hiện đầy đủ các giải pháp bảo vệ môi trường theo báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt; thải mùi hôi thối ra môi trường không qua thiết bị hạn chế ô nhiễm môi trường và quản lý, vận chuyển, xử lý chất thải không đúng quy định.
Đến tháng 5/2013, Cty này tiếp tục bị Sở TN-MT xử phạt hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường số tiền 12.500.000đ vì “không thực hiện giám sát chất thải, giám sát môi trường xung quanh theo Nghị định 117 của Thủ tướng Chính phủ”.
