Người dân được khuyến cáo tránh đi vào giữa bò cái và bê để tránh bị tấn công. Ảnh: Alamy.
Dave Clark, Phó hiệu trưởng trường Richmond, vùng North Yorkshire, Anh bị bò giẫm chết hôm thứ Hai tuần này khi đang dẫn chó đi dạo trên cánh đồng gần nhà. Anh là người thứ hai bị bò sát hại tại Vương quốc Anh trong năm 2020.
Trước đó, một người đàn ông 82 tuổi cũng bị gia súc tấn công và tử vong ngay trước mặt vợ tại vùng Yorkshire hồi tháng 6/2020.
Theo Cơ quan Điều hành Sức khỏe và An toàn Anh (HSE), trong vòng 20 năm, tính từ tháng 3/2000 đến tháng 3/2020, 98 người tại Vương quốc Anh đã bị giết hại bởi gia súc.
Trong số này, 22 người là dân thường, tình cờ đi ngang qua các bãi chăn thả. Số còn lại là nông dân hoặc những người làm việc trong nông trại.
Trung bình mỗi năm, có hai người thiệt mạng vì gia súc. Dù đây là tỷ lệ nhỏ, nhưng việc những động vật được cho là hiền lành và thân thiện như trâu, bò có thể làm hại con người khiến dư luận đặc biệt quan tâm.
Năm 2019, hai người đều là nông dân bị gia súc hại chết. Một người là đàn ông 73 tuổi, bị bò húc khi vào chuồng chữa bệnh cho một con bê mới sinh. Người còn lại 37 tuổi bị chính con bó mình nuôi giẫm chết, khi cố gắng hướng nó vào một khoảng đất nhỏ, trước khi cột lại.
HSE đang tìm hiểu thói quen cũng như điểm chung của 22 dân thường bị gia súc sát hại. Một thành viên của tổ chức này cho biết, đa số những người bị tấn công thường đi bộ trên những lối đi công cộng, hoặc những con đường quen họ hay đi.
Điểm đáng lưu tâm khác, là những người tử vong thường đi cùng chó. Trong những vụ án được cảnh sát đến kịp thời và ghi lại hiện trường, bê con thường xuất hiện, và đứng bên trong những con bò cái.
Từ năm 2018 đến 2019, HSE đã điều tra tổng cộng 43 sự cố liên quan tới việc người bị gia súc tấn công. Thống kê cho thấy, chó xuất hiện ở 18 trong số 43 vụ, và chủ yếu là đi cùng dân thường trên đường. 8 trường hợp, chó được ghi nhận là đi trước người, ngay trước khi họ bị tấn công.
Tại Ấn Độ, bò được phép đi trên phố cùng con người. Ảnh: AFP.
Stuart Roberts, Phó Chủ tịch Hội Nông dân Anh (NFU) phỏng đoán rằng, chó là nguyên chính dẫn đến việc gia súc tấn công. Theo ông, bò cái tưởng nhầm chó là sói, và bản năng sinh tồn khiến chúng lao vào người dân.
"Có những điều mà mọi người cần lưu ý. Tốt nhất là tránh đi vào giữa bò và bê. Ngoài ra, hãy để chó đi trước, như một cách giảm rủi ro cho bạn nếu ngộ nhỡ gặp đàn gia súc. Nếu chó của bạn bị bò đe dọa, tốt nhất là thả chúng đi. Khi ấy, gia súc sẽ đuổi theo chó và bạn an toàn. Cũng đừng lo cho thú cưng, bởi chó luôn chạy nhanh hơn trâu bò", ông bày tỏ.
Bên cạnh việc đề phòng, Roberts cũng khuyến nghị cách thoát khỏi nguy hiểm, nếu chẳng may bị trâu bò tấn công.
"Tốt nhất là đừng bỏ chạy. Điều này có vẻ trái với trực giác của con người, nhưng đó là cách có thể coi là duy nhất. Bạn không thể thoát khỏi đàn gia súc hàng trăm con. Vì thế, hãy đi chậm lại, từ từ nhưng với tốc độ ổn định. Ngược lại, nếu bạn chạy, chúng gần như chắc chắn sẽ đuổi theo tới cùng".
Cách đây hai tháng, một phụ nữ bị hai con bò rừng hung dữ rượt đuổi khi tham quan Công viên Quốc gia Yellowstone, Mỹ cùng chồng.
Do hoảng loạn, người vợ bỏ chạy, la hét thất thanh, và vấp ngã khi bị hai con bò đuổi cách vài met. Tuy nhiên, người phụ nữ đã nhanh trí giả chết và giữ được mạng sống. Con bò chỉ đánh hơi cơ thể bất động của cô, trước khi bỏ đi.
Theo các nhà sinh vật học, trâu bò nói chung trở nên hung dữ khi cảm thấy bị đe dọa. Điều này thể hiện qua những hành vi như cào đất, gầm gừ, khịt mũi hay lắc đầu liên tục. Nếu chẳng may đến gần những con bò có những tình trạng như vậy, người dân được khuyên bình tĩnh, ngừng di chuyển, quan sát xung quanh, trước khi tìm cách tránh xa những động vật bốn chân to lớn.
Dù vậy, nguy hiểm từ trâu bò nhiều khi đến một cách bất ngờ. Đầu tháng 12/2018, một người phụ nữ đi xe máy trên đường phố Paraguay bị con bò đi đầu đàn bất ngờ bật cao hai chân trước, rồi đạp mạnh vào người, khiên cô này văng khỏi xe máy và ngã xuống đường.
Chính bởi những điều này, ngoài cảnh báo người dân, các nhà khoa học cũng đề nghị nông dân nâng cao ý thức khi chăn thả gia súc. Roberts chia sẻ: "Lý tưởng nhất là bạn được chăn thả gia súc trên những cánh đồng riêng biệt, không có dấu chân của người ngoài. Nó đặc biệt hữu ích khi bạn có những cá thể hung dữ trong đàn".
Theo Roberts, bò sữa thường "ngoan" hơn bò thịt. Ông cũng kêu gọi sửa đổi luật, cho phép các nông dân được phép đi trên đường đi bộ, ngoài nông trang, khi muốn tránh các đàn gia súc.
Tháng 9 năm ngoái, sau khi một cụ bà 87 tuổi bị bò giết hại ở Linchmere Common, gần Chichester, West Sussex, NFU đã vận động và triển khai những lớp nhận thức cho mọi người về mối nguy hiểm mà gia súc có thể gây ra.
Trong đó, yêu cầu số một với các hộ nông dân, khi chờ những biện pháp mới từ Chính phủ là, hạn chế, thậm chí cấm chăn thả bò đực tới khu vực đi bộ công cộng.
Roberts nhấn mạnh: "Những con bò đực thường hung hăng. Chúng chỉ bình tĩnh hơn, nếu được bao quanh bởi bò cái và bê con".
Chế tài dành cho những vi phạm rất nặng. Nông dân thậm chí bị truy tố nếu để gia súc tấn công nhân viên trong trang trại.
Năm 2015, tại vòng Staffordshire, một chủ đồn điền chăn nuôi bò sữa bị kết án 4 tháng tù treo và phạt 170.000 USD khi một con bò đực gốc Hà Lan húc chết một nhân viên.
Trước đó hai năm, một nông dân ở Cornwall phải nộp 25.000 USD khi bò của anh giẫm lên người dân ở lối đi công cộng tại St Martin, gần Helston, gây nguy hiểm tới tính mạng.
