Ảnh minh họa
Nơi ấy có ngôi nhà tôi sinh ra và lớn lên. Nơi ấy có mẹ tôi mỗi tuần ngóng đợi các con về. Tôi luôn tự nhủ khi đến tuổi hưu sẽ về quê sống với mẹ. Nhưng tôi không kịp thực hiện mơ ước ấy. Mẹ tôi đã ra đi. Tôi suốt đời ân hận.
Thuở nhỏ cứ chiều chiều anh chị em tôi ra đầu ngõ chờ mẹ. Kể cả những năm tháng đói ngèo đó và những năm tháng đời sống được cải thiện rất nhiều thì gia sản lớn nhất của chúng tôi vẫn là mẹ.
Có những chiều mưa giông, chúng tôi đứng bên hiên nhà đợi mẹ. Mẹ về, cả người mẹ ướt sũng và tái ngắt vì lạnh. Thấy mưa, mẹ ở lại bắt châu chấu vì mưa chấu chấu thường không bay xa được. Mẹ rang châu chấu với nước muối cà cho chúng tôi ăn. Sau này khi gia đình tôi không còn chạy ăn từng bữa thì mẹ vẫn ứa nước mắt khi nhớ những ngày các con phải chịu đói rét.
Những ngày ở quê hai mẹ con tôi thường nói chuyện rất khuya. Mẹ tôi thường bảo: “ Sau này mẹ mất, con đừng làm việc như thế nữa”. Có lẽ vì tôi hay thức khuya đọc sách và viết. Mẹ nghĩ tôi làm nhiều việc để có tiền mua thuốc cho cha mẹ. Mẹ tôi bị bệnh mất ngủ hơn 20 năm.
Và hơn 20 năm đêm nào mẹ cũng uống thuốc ngủ. Trước kia mẹ sợ thiếu gạo nuôi các con. Bây giờ mẹ sợ thiếu thuốc ngủ. Cho dù anh em chúng tôi nói với mẹ rằng chúng tôi có thể mua một kho thuốc ngủ cho mẹ thì mẹ vẫn sợ khi không nhìn thấy nhiều thuốc ngủ trong tủ của mẹ.
Vào những đêm khuya khoắt tôi thường rón rén đến bên giường mẹ. Tôi cảm thấy vui và yên tâm khi nghe tiếng mẹ thở đều đều. Như vậy mẹ đã ngủ được. Nhưng rồi tôi phát hiện ra rằng: nhiều đêm mẹ đã giả vờ ngủ để các con không phải lo lắng. Mẹ cứ thế nằm im lặng trong đêm cho tới sáng. Chính vậy mà khi mẹ tôi đi nằm là chúng tôi tắt gần hết đèn, đi lại nhón chân rất khẽ vì chỉ một tiếng động nhỏ là mẹ tỉnh giấc và không bao giờ ngủ được nữa...
Tôi bị bệnh đau đầu nếu không uống thuốc cơn đau đầu cứ thế tăng lên tưởng nổ tung đầu. Có lần tôi đau đầu quá mà quên không mang thuốc về quê. Tôi rón rén đến bên giường mẹ để tìm thuốc ngủ của mẹ. Nhưng tôi không dám mở tủ. Vì tiếng mở tủ sẽ làm mẹ tôi tỉnh dậy và không ngủ được nữa. Giấc ngủ đối với mẹ tôi là món quà giá trị nhất. Vì thế tôi đã lấy cả một khay nước đá đặt lên trán và nằm bất động. Chỉ có cái lạnh như thế của nước đá mới làm cho tôi đỡ đau. Nước đá tan chảy xuống hai bên thái dương tôi đã làm cơn đau đầu dịu đi và tan biến trong khi tôi thiếp ngủ.
Hai tuần trước khi mất, mẹ tôi mơ thấy cha tôi về. Sau khi cha tôi mất, tôi về quê nhiều hơn với mẹ cho dù lúc đó anh trai tôi đã nghỉ hưu và thường xuyên ở nhà với mẹ. Những đêm ở quê tôi thường ngồi viết đến hai, ba giờ sáng và thắp hương liên tục cho cha. Những đêm như thế, mẹ tôi thường nói vọng từ trong màn ra: “Sau này mẹ mất, con đừng làm việc như thế nữa”.
Khi chưa ốm nặng, mẹ thường thức giấc và đến bên giường tôi xem tôi đã cài màn kỹ chưa. Lúc nào tôi cũng chỉ là đứa trẻ lên ba với mẹ. Có phải như thế mà khi cha mất, tôi đau buồn nhưng cứng rắn. Còn khi mẹ mất, tôi hoàn toàn suy sụp như đứa trẻ lạc mẹ ở một chốn xa lạ hoang vắng không người. Tôi nhớ mẹ như đứa trẻ lên ba đợi mẹ trong những chiều mưa giông mà mẹ không về.
Hơn 20 năm trước, trong một lần theo nhà thơ Nguyễn Duy về thăm ngôi nhà của cha mẹ ông ở Thanh Hóa. Lúc đó hoàng hôn đang đổ xuống. Các em ông đi làm chưa về. Ông cất tiếng gọi nhưng không ai trả lời. Chỉ tiếng gió thổi qua vườn xao xác. Tôi bỗng giật mình sợ hãi khi nhân ra rằng : đến một ngày nào đó, khi tôi trở về ngôi nhà ở quê, cất tiếng gọi cha mẹ mà không còn tiếng trả lời của cha mẹ nữa. Cái giật mình sợ hãi hơn 20 năm trước trong sân nhà của nhà thơ Nguyễn Duy đã thành sự thật với tôi. Chỉ trong nửa năm trời, anh em chúng tôi mất cả cha và mẹ.
Giờ tôi vẫn lẩn thẩn trong những buổi chiều và những đêm khuya trong ngôi nhà mỗi khi về quê. Có lúc thoáng giật mình tưởng chưa nấu cơm chiều cho cha mẹ. Nhưng nhận ra cha mẹ không còn nữa. Và bây giờ, tôi mới thấu được nỗi mồ côi cha mẹ như thế nào. Mấy tháng trước khi mất, hai mẹ con tôi ngồi bên hiên nhà trong một đêm trăng. Đêm ấy mẹ nói với tôi : “ Sau này mẹ mất, có còn ai yêu con nữa không ?”. Đấy chính là nỗi sợ cuối cùng của mẹ trước khi rời xa thế gian này cho dù lúc đó tôi đã ngoài 50 tuổi.
Mọi ân hận của anh chị me tôi giờ mãi mãi là ân hận. Cha mẹ tôi không thể sống lại để chúng tôi cúi đầu nói lại một câu nói chưa phải, thưa lại một lời thưa chưa đúng với cha mẹ mình. Mẹ ơi, chúng con cúi đầu xin mẹ tha thứ cho chúng con.
Chúng con yêu mẹ mãi mãi.
