Sau gần 2 năm triển khai, mô hình chuỗi an toàn thực phẩm (ATTP) giữa Hà Nội với 15 tỉnh thành khác đã có những tác dụng nhất định trong việc quản lí mặt hàng nông, lâm, thủy sản.
“Khát” thực phẩm
Cuối tuần qua Chi cục Quản lý chất lượng nông, lâm và thủy sản (QLCLNLTS) Hà Nội đã tổ chức “Hội nghị sơ kết công tác phối hợp quản lý, kiểm soát chất lượng, ATTP nông lâm thủy sản với các tỉnh thành năm 2013”.
Ông Nguyễn Ngọc Hải, Phó Chi cục trưởng Chi cục QLCLNLTS Hà Nội cho biết: Ước tính một năm, Hà Nội tiêu thụ khoảng 483.000 tấn rau xanh; 458.630 tấn thịt lợn, 80.000 tấn thịt trâu, bò; gia cầm khoảng 90.000 tấn cùng trên 1 triệu quả trứng và 90.000 tấn cá tươi…
“Hiện nay, SXNN của Hà Nội mới chỉ đáp ứng được 69% nhu cầu thịt gia súc, gia cầm, 32% cá nước ngọt, 84% trứng gia cầm, 19% sữa, 38% gạo tẻ chất lượng. Rau củ tươi đáp ứng được 33%, hoa quả tươi mới đáp ứng được 18%”, ông Hải cho biết.
Trong năm 2013, qua công tác kiểm tra, Chi cục QLCLNLTS Hà Nội cho biết, 100% các hộ kinh doanh tại chợ không có bất kì loại giấy chứng nhận nào về ATTP. Con số này có lẽ sẽ khiến nhiều người phải giật mình. Bởi lẽ, chợ mới là nguồn cung cấp thực phẩm chủ yếu chứ không phải là nhà hàng hay siêu thị.
Nhu cầu thực phẩm của người dân ngày càng lớn
Quá trình kiểm tra, khi được hỏi thì 29/30 cơ sở cho biết chưa được tập huấn kiến thức ATTP do ngành NN tổ chức. “Một số cơ sở kinh doanh chưa thực hiện hoặc thực hiện chưa đúng quy định khám sức khỏe định kì cho chủ cơ sở cũng như người trực tiếp SX”, ông Hải thông tin thêm.
Đoàn kiểm tra của Chi cục QLCLNLTS Hà Nội đã lấy 41 mẫu (20 mẫu rau, 10 mẫu chè và 11 mẫu thịt gà) để kiểm nghiệm chất lượng. Kết quả kiểm nghiệm phát hiện 7/11 mẫu thịt gà nhiễm E.coli vượt quá giới hạn cho phép. Các mẫu chè và rau đảm bảo chất lượng ATTP.
Kiểm tra lần 2, đoàn tiếp tục lấy 11 mẫu thịt gà, 20 mẫu ra để kiểm nghiệm. Lần này 4/11 mẫu thịt gà có chỉ tiêu E.coli và 1/20 mẫu rau có chỉ tiêu Chlorpyrifos vượt quá giới hạn cho phép.
Liên kết chuỗi thực phẩm sạch
Hiện Chi cục QLCLNLTS Hà Nội đã kí kết kế hoạch với Chi cục QLCLNLTS 15 tỉnh thành là: Bắc Ninh, Bắc Giang, Hưng Yên, Hà Nam, Hòa Bình, Sơn La, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Thái Nguyên, Ninh Bình, Lạng Sơn, Bắc Kạn, Hải Dương, Quảng Ninh và Lào Cai…
Từ đây, chuỗi ATTP dần hình thành giữa Hà Nội và 15 tỉnh thành kể trên với 29 cơ sở đăng kí tham gia. Các bên thường xuyên trao đổi về kinh nghiệm, cơ chế cũng như chính sách quản lý ATTP.
“Chúng tôi thường xuyên thông tin cho nhau về sản phẩm nông lâm sản có nguy cơ cao, mất ATTP để phối hợp quản lý để truy xuất nguồn gốc và ngăn chặn. Hàng tháng, các bên có trách nhiệm cung cấp kịp thời số liệu kiểm tra, cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện ATTP…”, ông Hải cho biết.
Cán bộ Chi cục QLCLNLTS Hà Nội đang kiểm nghiệm các mẫu thực phẩm
Ông Ngô Văn Hậu, Chi cục trưởng Chi cục QLCLNLTS Thái Nguyên cho biết, Thái Nguyên có 2 cơ sở kinh doanh mặt hàng chè đen tham gia trong chuỗi ATTP. “Chúng tôi đã mở lớp tập huấn về kĩ thuật ATTP cho 140 cán bộ. Chúng tôi cũng lấy 15 mẫu chè đen đi kiểm nghiệm, kết quả những mẫu này đều đạt điều kiện ATTP”, ông Hậu nói.
Ông Hậu mong muốn Thái Nguyên được tiếp tục hỗ trợ để nhân rộng các cơ sở kinh doanh nhằm cung cấp sản phẩm sạch đến Hà Nội và nhiều tỉnh khác.
Tương tự, năm qua, thương hiệu “Gà đồi Yên Thế” cũng được dân thủ đô tin dùng. Ông Quách Đăng Bắc, Phó Chi cục QLCLNLTS Bắc Giang cho hay, mỗi năm, tỉnh này SX khoảng 1,2 triệu con lợn và 14 triệu con gà. Trong đó, một năm, Bắc Giang cung cấp cho Hà Nội khoảng 42.000 tấn gà.
Các siêu thị lớn như BigC, Metro hay Fivimart cũng là những đầu mối quan trọng trong chuỗi ATTP này. Ông Nguyễn Anh Phương, GĐ Trung tâm Metro Hoàng Mai (Hà Nội) cho biết, đơn vị đang hoàn thiện hồ sơ để được cấp giấy chứng nhận ATTP các mặt hàng nông lâm thủy sản cho 3 trung tâm con.
“Trung tâm chúng tôi liên kết trực tiếp với các cơ sở trồng rau an toàn. Cụ thể là có 37 hộ thuộc 3 HTX ở Đông Anh, Hải Dương và Mộc Châu”, ông Phương chia sẻ.
Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục QLCLNLTS (Bộ NN-PTNT) cho biết, từ nay đến năm 2015, đơn vị này vẫn đang tiến hành xây dựng đề án chuỗi ATTP. Về tính liên kết của mô hình trong thời gian qua, theo ông Tiệp là tạm chấp nhận được. Trên thực tế, qua kiểm tra, chỉ có 12/29 cơ sở đăng kí tham gia là kinh doanh các sản phẩm trong chuỗi.
17 cơ sở còn lại có 13 cơ sở không kinh doanh sản phẩm đã nêu trong chuỗi, 3 cơ sở không xác minh được địa chỉ và 1 cơ sở ngừng hoạt đông. Điển hình như một số cơ sở của tỉnh Phú Thọ và Ninh Bình, mặc dù đăng kí tham gia trong chuỗi nhưng khi kiểm tra thì không hề có sản phẩm được bày bán.
“Theo tôi, chúng ta phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền hơn nữa. Bên cạnh việc tuyên dương những cơ sở đảm bảo ATTP, cần công khai những cơ sở nào không đủ điều kiện ATTP. Nếu cần có thể xếp hạng ABC để người tiêu dùng có sự lựa chọn đúng đắn”, ông Tiệp chia sẻ.
“Trong những tháng cuối năm, đặc biệt là trước, trong và sau Tết Nguyên đán, chúng tôi sẽ chỉ đảo các quận, huyện siết chặt quản lí vấn đề ATTP”, ông Ngô Đại Ngọc, PGĐ Sở NN-PTNT Hà Nội.
