Hết tháng 8 này, các CLB ở V-League sẽ được phê chuẩn con dấu đỏ chót “chuyên nghiệp” (hoạt động theo mô hình doanh nghiệp cổ phần hóa) theo đúng quy định của Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC), để có thể tham dự mùa giải năm sau. Nhưng liệu trong 14 đội khoác tấm áo chuyên nghiệp, có bao nhiêu CLB thật sự chuyên nghiệp hay chỉ là "đỏ vỏ, xanh lòng".
10 năm trước, bóng đá Việt Nam chuyển mình để tiến tới chuyên nghiệp hóa. Song một thập kỷ trôi qua, hai chữ chuyên nghiệp vẫn chỉ là điều gì xa vời. Hiện có 11/14 đội ở V-League đã chuyển đổi mô hình doanh nghiệp làm bóng đá. Còn lại Nam Định, Đồng Tháp và Thanh Hóa. Nam Định đã phải xuống hạng Nhất mùa sau và chẳng còn màng gì đến chuyên nghiệp nữa. Đồng Tháp và Thanh Hóa đang chạy đôn chạy đáo để lo nốt những thủ tục cuối cùng để đáp ứng yêu cầu của AFC. Và thực tế, ngay cả trong số 11 CLB đã chuyển đổi thì cũng nhiều đội giống tình cảnh của Đồng Tháp và Thanh Hóa: chuyên nghiệp kiểu… đối phó.
Chuyên nghiệp nhưng thử hỏi đã có CLB nào có sân bóng riêng? Ngay cả những "đại gia" giàu có như HAGL, ĐT.LA, XMHP, T&T Hà Nội… cũng đang thuê hoặc mượn SVĐ của tỉnh, thành nơi đóng bản doanh. Mà chuyện đầu tiên cơ bản nhất chưa có thì nói gì tới kinh doanh bóng đá để sống được bằng bóng đá, khai thác hình ảnh CLB, cầu thủ, kinh doanh đồ lưu niệm CLB… Nói khác đi, các CLB chuyên nghiệp cho có, chứ vẫn phải sống bằng nguồn ngân sách từ tỉnh và "bầu sữa" của nhà tài trợ (kiểu TCCS.Đồng Tháp, XMHP, LS.Thanh Hóa) hoặc của doanh nghiệp chủ quản (HAGL, ĐT.LA, Navibank Sài Gòn).
Theo AFC, Việt Nam sẽ có thêm khoảng 3 năm nữa để xây dựng hệ thống các tiêu chí sao cho phù hợp và chuyển đổi hoàn toàn, đúng nghĩa là một doanh nghiệp bóng đá. Ba năm, so với 10 năm mà bóng đá Việt Nam đã trải qua, chẳng thấm thía gì. Nhưng điều quan trọng nhất, liệu đó có thật sự là một quá trình đủ để giúp các CLB Việt Nam phát triển theo hướng bền vững và chuyên nghiệp thực sự, hay cũng chỉ như một cách tự huyễn hoặc mình. Nếu chúng ta vẫn cố tình đeo chiếc mặt nạ “chuyên nghiệp”, mà bên trong nó vẫn là những bộ não mang tư duy “bao cấp” và nghiệp dư, thì e rằng, 3 năm hay 30 năm nữa, bóng đá Việt Nam vẫn chỉ lẩn quẩn với ma trận… chuyên nghiệp.
