Sau hai trận ra quân với trang phục truyền thống màu da cam, đội tuyển Hà Lan khép lại vòng bảng tại EURO 2012 với trang phục màu đen khi chạm trán với đội tuyển Bồ Đào Nha.
Cơn lốc màu da cam chỉ rộn ràng khoảng 10 phút đầu tiên để có bàn thắng của Van der Vaart mở tỷ số, sau đó hoàn toàn giống như một cơn gió đen thổi qua sân cỏ buồn. Có thể cổ động viên Hà Lan tạm lấy lý do Cristiano Ronaldo bất ngờ tỏa sáng bằng một cú đúp ngoạn mục giúp Bồ Đào Nha chiến thắng, nhưng sự tự an ủi ấy không làm sao che giấu được sự rệu rã của dàn cầu thủ đến từ mảnh đất rực rỡ hoa tuy líp!
Người hâm mộ thực sự thất vọng về thầy trò ông Van Marwijk. Đội tuyển Á quân World Cup 2010 tưng bừng khí thế đến EURO 2012 để… thua toàn tập. Hết thua Đan Mạch 0-1, lại thua tiếp Đức 1-2, rồi thua luôn Bồ Đào Nha 1-2. Không những trở thành ứng cử viên vô địch đầu tiên rời khỏi cuộc chơi không có nổi một trận hòa, mà Hà Lan còn mở ra một trang u ám cho chính lịch sử bóng đá của họ. Trong 9 lần tham dự EURO từ năm 10976 đến nay, đây là lần đầu tiên Hà Lan không được một điểm nào để thanh minh cho phong độ tụt dốc.
Đội tuyển Hà Lan đang khủng hoảng điều gì? Họ có nhiều cầu thủ lớn, nhưng lại phô bày bộ mặt của một đội bóng nhỏ. Hà Lan có thừa ngôi sao, nhưng lại thiếu đấu pháp. Từ sau khi đăng quang tại EURO 1988, cơn lốc màu da cam thay đổi huấn luyện viên đến mức chóng mặt. Không có một huấn luyện viên nào gắn bó với Hà Lan được quãng thời gian dài hơn khoảng cách giữa hai kỳ EURO hoặc World Cup. 11 huấn luyện viên đã đến rồi đi trong vòng 24 năm. Ngay cả hai cầu thủ huyền thoại Rijikaard và Marco Van Basten cũng từng được mời dẫn dắt Hà Lan, mà vẫn không cách nào xây dựng (dù ở mức phác thảo) tư duy phát triển giá trị đồng đội cho bóng đá Hà Lan!
Câu hỏi đặt ra, phải chăng cơn lốc màu da cam chỉ vương vất chút hư danh? Lẽ nào bóng đá Hà Lan sản sinh ra những cầu thủ tài ba để cung cấp cho các câu lạc bộ châu Âu thi đấu ở giải ngoại hạng, còn đội tuyển Hà Lan lâu lâu mới gom góp lại những cá nhân xuất sắc để mạnh ai nấy đá trên sân cỏ quốc tế? Những tay săn bàn lừng lẫy từng khoác áo đội tuyển Hà Lan như Kluivert, Bergkamp, Nistelrooy… đã lùi vào quá khứ huy hoàng mà càng nhớ những tên tuổi ấy thì càng thấy đau đớn cho đội tuyển Hà Lan hôm nay.
Trước EURO 2012, bóng đá Hà Lan được FIFA xếp hạng 4 toàn cầu. Sau EURO 2012, vị trí ấy chắc chắn không còn thuộc về Hà Lan nữa!
