Cuộc truy đuổi gay cấn trên Đại Tây Dương

Một lực lượng hùng hậu các tàu chiến của Hải quân Hoàng gia Anh đã phải chịu tổn thất nặng nề trước khi hạ gục và đánh đắm tàu Bismarck sau một cuộc truy đuổi có một không hai trong lịch sử hải quân thế giới.

>> Hải quân Anh - Đức và cuộc chạm trán ở Jutland

Chiến hạm Bismarck là niềm tự hào của Hải quân Đức trong Thế chiến II, nó là sự tổng hòa về nghệ thuật và kỹ thuật. Nó đã vẽ ra cho mình một tương lai tươi sáng và niềm hi vọng về một chiến hạm tấn công mạnh mẽ khi được hạ thủy tại xưởng đóng tàu Blohm & Voss ở Hamburg.

Ngày 21/5/1941, chiến hạm Bismarck cùng với tàu tuần dương hạng nặng Prinz Eugen neo tại biển Na Uy để chuẩn bị cho chiến dịch Rheinübung. Đây là chiến dịch mật của Hải quân Đức nhằm vào đoàn tàu buôn của Anh trở về từ Mỹ, trong đó nhiệm vụ của Prinz Eugen là tấn công tàu hàng, còn Bismarck hạ gục các tàu hộ tống.

Tuy nhiên, kế hoạch bí mật này của Hải quân Đức đã trở thành mồ chôn Bismarck sau khi họ gặp một tàu của Thụy Điển - trung lập, thông tin về sự xuất hiện của các chiến hạm Đức đã đến tai người Anh. Hải quân Anh đã nhanh chóng cảnh báo cho các hạm đội của mình về việc Bismarck đang đột nhập vào Bắc Đại Tây Dương. Từ đó, cuộc săn lùng bắt đầu, sự kiện đã truyền cảm hứng cho rất nhiều nhà văn và các nhà viết kịch bản phim sau này.

Trên tàu Bismarck, ngoài thuyền trưởng Ernst Lindemann còn có mặt Đô đốc Gunther Lütjens, người chỉ huy tối cao của Hải quân Đức lúc đó, trực tiếp chỉ huy chiến dịch. Bismarck và tàu Prinz Eugen đã cùng nhau xâm nhập vào eo biển Đan Mạch, địa điểm nằm trên tuyến đường huyết mạch của các tàu hàng Anh. Trên con đường đó đang có 2 tàu khu trục của Hải quân Hoàng gia Anh canh gác đó là Suffolk và Norfolk.

Tàu Bismarck nổ súng tấn công các tàu chiến Anh

Tối ngày 23/5, tàu Suffolk đã nhận ra sự xuất hiện của 2 tàu Đức, nó nương theo sương mù để ẩn nấp đồng thời gửi thông báo về cho Tư lệnh Hải quân. Một lực lượng hùng hậu của Hạm đội chủ lực gồm tàu khu trục hạng nặng HMS Hood và tàu chiến Prince of Wales đã nhận lệnh di chuyển để đánh chặn các tàu Đức.

Sáng sớm hôm sau, Hood cùng với Prince of Wales đã áp sát Bismarck và Prinz Eugen. Tuy nhiên cuộc đối đầu chỉ kéo dài hơn 15 phút, Hood đã trúng một viên đạn 380 mm từ Bismarck khi vừa xoay ngang để dùng các tháp pháo phía lái. Viên đạn xuyên thủng lớp giáp của Hood và lao thẳng vào kho đạn phía sau. Con tàu chiến lớn nhất trong 20 năm phát nổ và chìm xuống đáy Đại Tây Dương mang theo 1.415 thủy thủ đoàn, chỉ còn 3 người may mắn sống sót được vớt lên sau trận đánh.

Xử lí xong Hood, Bismarck chĩa nòng súng về phía Prince of Wales, tặng cho vị "Hoàng tử" (Prince) này 4 viên đạn 380mm và viên 203mm. Để tránh kết cục bi thảm như Hood, Prince of Wales đã thả khói mù và rút lui với những vết thương nghiêm trọng. Các thủy thủ Đức đã điên cuồng đòi đuổi theo đánh đắm bằng được Prince of Wales, trong đó thuyền trưởng Ernst Lindemann rất hung hăng. Tuy nhiên, ý định đã bị bác bỏ bởi Tổng tư lênh, Đô đốc Gunther Lütjens.

Mặc dù hạ được người khổng lồ Hood nhưng Bismarck cũng hư hại khá nặng khi phần mũi bị trúng đạn làm hỏng máy và khu vực chứa nhiên liệu cũng bị vỡ. Đô đốc Gunther Lütjens đã không quay về Na Uy mà xin phép Tổng hành dinh cho Bismarck đến cảng ở Saint-Nazaire, Pháp để sửa chữa trong khi Prinz Eugen vẫn tiếp tục nhiệm vụ tấn công các tàu hàng Anh.

Theo các nhà phân tích lịch sử thì đây là một bước đi thận trọng của Đô đốc Gunther Lütjens, sửa chữa ở Pháp đảm bảo an toàn và dễ dàng cho việc quay lại chiến trường Đại Tây Dương của Bismarck hơn là về Na Uy.

Cay cú vì để mất Hood, Hải quân Hoàng gia Anh điên cuồng tìm kiếm Bismarck để trả thù. Các tàu chiến Suffolk, Norfolk và cả "thương binh" Prince of Wales cùng với một lực lượng hùng hậu các tàu và máy bay được huy động vào cuộc truy đuổi. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tuyệt đối trước các tàu ngầm lớp U của Đức, các tàu chiến Anh bắt buộc phải di chuyển theo đội hình zíc zắc.

Mặc dù đang chạy trốn nhưng Đô đốc Gunther Lütjens bất ngờ ra lệnh đổi hướng và áp sát các tàu Anh bằng cách sử dụng khói mù, Bismarck bắn liên tục về phía Suffolk và Norfolk khiến chúng phải giãn ra. Nhân thời cơ đó, Prinz Eugen đang làm nhiệm vụ hộ tống Bismarck lập tức tách khỏi khu vực và hướng bánh lái đến các tàu hàng Anh. Đêm hôm đó, sau khi đã bắn hạ một số máy bay Anh lợi dụng trời mưa đến tấn công, Bismarck đã lựa theo bóng tối rút khỏi chiến trường tăng tốc nhắm thẳng hướng nước Pháp và để người Anh mất dấu hoàn toàn.

110 thủy thủ may mắn của Bismarck được tàu HMS Dorsetshire của Anh vớt lên

Đến trưa ngày 26/7, khi mà quân Anh tưởng như đã bị hụt mất con mồi đang bị thương thì một máy bay tuần tra Catalina tình cờ phát hiện ra Bismarck, cách bờ biển nước Pháp gần 1.000 km. Lúc này gần mục tiêu nhất là tàu sân bay Ark Royal của Anh, tuy nhiên, các tướng Anh biết rằng sẽ không thể đuổi kịp Bismarck nếu như nó vẫn giữ tốc độ bình thường, họ quyết định tấn công từ trên không.

15 máy bay ném bom nhận nhiệm vụ và lên đường bất chấp thời tiết xấu và họ đã cho Bismarck lãnh trọn một quả bom, hư hỏng hoàn toàn một bộ phận điều khiển. Quả bom định mệnh đã làm Bismarck chậm hẳn lại, nó vẫn lợi dụng bóng tối vừa buông xuống để lẩn trốn.

Nhưng số phận đã không mỉm cười thêm với Bismarck, rạng sáng ngày 27/5, nó bất ngờ trạm chán khu trục Piorun của Anh. Tuy không có đại pháo nhưng những loạt đạn 12.7 mm liên tục từ phía Piorun đã làm Bismarck thêm phần hư hại, ngoài ra, những loạt súng trong đêm đó cũng báo hiệu cho các tàu Anh nơi cần phải đến. Bismarck trúng 2 quả ngư lôi trong đêm hôm đó.

Sáng sớm 27/5, gần như tất cả các tàu Anh đã tham gia cuộc bao vây Bismarck và khiến nó đưa ra những đòn giáng trả quyết liệt. Trong khi cuộc vây hãm đang diễn ra, một tàu ngầm Đức bất chợt xuất hiện trong khu vực sau khi đi làm nhiệm vụ gần đó, nhưng đạn dược cạn kiệt đã khiến nó đứng nhìn Bismarck bị tấn công thảm hại.