Dân bức xúc bỏ ruộng

Nhiều hộ dân ở xã Tuyết Nghĩa, huyện Quốc Oai, TP Hà Nội gửi đơn thư tới Báo NNVN và đồng loạt phản đối những việc làm không đúng của chính quyền xã trong việc dồn điền đổi thửa (DĐĐT). Động thái này thể hiện ở chỗ: Người dân không nhận ruộng để sản xuất vụ xuân. Vì thế gần 400ha đất lúa của xã đến nay vẫn còn bỏ không, chưa cày cấy gì.

Không minh bạch

Tuyết Nghĩa là xã thuần nông, hơn 80% dân làm nông nghiệp. Hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng chưa được đầu tư đúng mức. Ruộng phân bố manh mún, nhỏ lẻ. Có những gia đình 5 – 7 thửa ruộng ở nhiều xứ đồng khác nhau. Việc áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất chưa mang lại hiệu quả cao. Xuất phát từ thực tế đó, mong muốn của người dân cũng như chính quyền địa phương là cần cú hích mạnh cho nông nghiệp phát triển.

Tháng 9/2013, trên cơ sở đề nghị của UBND xã và tham mưu của các phòng ban, Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai phê duyệt phương án DĐĐT cho xã Tuyết Nghĩa. Tiếc thay, khi triển khai chủ trương này, lãnh đạo xã Tuyết Nghĩa đã không nhận được sự ủng hộ của toàn dân.

Trước hết là việc thành lập tiểu ban DĐĐT tại các thôn không lấy ý kiến rộng rãi nhân dân. Ông Nguyễn Văn Thao ở thôn Liên Trì cho hay: “Tôi được UBND xã chỉ định vào tiểu ban DĐĐT của thôn với tư cách là đại diện nhân dân. Việc thành lập này người dân hoàn toàn không biết”. Ông Thao chỉ ra những bất hợp lý trong việc DĐĐT ở xã Tuyết Nghĩa, đó là: Không minh bạch, không dân chủ, không công bằng, không khoa học và không nhân đạo.

Ông Trịnh Đình Thiệu, thôn Độ Lân bày tỏ bức xúc: “Trái khoáy trong việc DĐĐT ở Tuyết Nghĩa là chia lại ruộng đất, từ chỗ tiện canh, tiện cư thì nay bị xáo trộn. Chưa DĐĐT thì canh tác ở 5 xứ đồng, nay theo phương án DĐĐT thì làm ở 8 xứ đồng. Điều đáng nói là UBND 2 xã Tuyết Nghĩa và Liệp Tuyết đã tự ý điều chỉnh địa giới hành chính khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép”.

Ao hồ được san lấp bởi đất mặt ruộng

Cụ thể: Xã Tuyết Nghĩa lấy 4.000m2 đất 2 lúa + 1 màu của thôn Độ Lân và 2,7 mẫu đất màu mỡ của thôn Liên Trì để đổi đất cho thôn Đại Phu của xã Liệp Tuyết. Toàn bộ đất của thôn Đại Phu giao cho thôn Đại Đồng (xã Tuyết Nghĩa) sản xuất.

Còn thôn Độ Lân được giao ở một nơi khác rất xa và chỉ sản xuất được 1 vụ lúa. Khu đất mới có nhiều diện tích trước đây là quỹ đất 2 (khó sản xuất) thì nay xã liệt vào quỹ đất cơ bản (đất đẹp, mặc dù nó chỉ sản xuất được 1 vụ lúa).

Trong số những người dân tiếp xúc với chúng tôi, có một chị phát biểu rất bức xúc. Theo nguyện vọng của chị, chúng tôi không nêu tên ra đây. Chị bảo: "Bức xúc này không riêng mình tôi mà của tất cả những người dân thấp cổ bé họng. Chúng tôi mất ruộng, mất quyền lợi cũng chỉ vì... DĐĐT. Tại thôn Độ Lân, có chủ trương người dân được quyền “tự nhận những chỗ khó khăn trong sản xuất” sẽ được ưu tiên. Cụ thể từ 1 sào đất 2 lúa trước đây thì nay lấy ở khu “tự nhận” sẽ được 2 sào. Khi người dân biết được chủ trương này thì khu đất tự nhận đó không còn một mét vuông nào nữa. Tất cả đều thuộc về tay cán bộ và người có tiền”.

Ông Trịnh Quỳnh Nga – trưởng thôn Độ Lân đã trao cho chúng tôi danh sách gồm đầy đủ tên, chức vụ và con cháu, anh em ruột của cán bộ thôn trong khu đất “tự nhận”. Trong danh sách “tự nhận”, có duy nhất một hộ dân được lọt vào.

Vội vã lo đất dịch vụ

Theo phương án DĐĐT, xã Tuyết Nghĩa sẽ lấy một phần diện tích đất 2 lúa tại các vị trí đắc địa để quy hoạch làng nghề, trung tâm dịch vụ thương mại và bán đấu giá đất ở. Là một xã thuần nông, không có đồi núi nên việc quy hoạch các khu nói trên nhằm vào đất lúa là điều không thể tránh khỏi. Đây là bài toán khó cho cấp ủy, chính quyền địa phương khi mà chương trình xây dựng NTM đòi hỏi cần phải đáp ứng.

Ngày đêm hàng chục xe tải chở đất ruộng đi san lấp khu làng nghề, trung tâm dịch vụ và khu đất đấu giá

Lẽ ra những vấn đề này, trước khi thực hiện, cấp ủy, chính quyền nên họp bàn cụ thể, công khai trước dân và lắng nghe mọi đóng góp của nhân dân, nhưng đằng này xã lại không làm vậy. Thêm vào đó, trong khi mùa vụ cứ hối thúc, ruộng của người dân chưa biết ở đâu thì chính quyền lại vội vàng thuê máy xúc, máy ủi, ô tô ngày đêm đào bới đất ruộng của dân để san lấp mặt bằng khu làng nghề, khu dịch vụ, hình thành các tuyến đường trung tâm vào khu đất đấu giá. Điều đó càng khiến dân thêm bội phần bức xúc.

Ông Trịnh Đình Thiệu – thôn Độ Lân không giấu nổi vẻ bực tức: “Có hàng trăm khối đất ruộng được máy xúc đào lên và ngày đêm cả chục chiếc ô tô chở đất đi bán khắp nơi. Không chỉ lấy đất ruộng đi san lấp mặt bằng được quy hoạch mà nhiều ao hồ trong làng cũng bị lấp. Chúng tôi thấy nóng ruột vô cùng”.

Là thành viên trong tiểu ban DĐĐT của thôn Liên Trì, ông Nguyễn Văn Thao khẳng định, việc lấy đất ruộng đi bán cho những ai có nhu cầu là có thật. “Tôi hỏi các lái xe thì được biết mỗi xe tải bán 130.000đ, còn xe công nông thì bán 30.000đ” – ông Thao cho biết.

Liên quan đến việc đào đất ruộng, ông Đặng Văn Tùng – Chủ tịch UBND xã Tuyết Nghĩa giải thích: “Chúng tôi chỉ đạo các tiểu ban giám sát chặt chẽ việc hạ thấp mặt bằng ruộng để không bị mất lớp đất mặt. Tuy nhiên, ở dưới giám sát không chặt chẽ nên dẫn đến tình trạng trên”.

Đề cập đến việc chính quyền 2 xã Tuyết Nghĩa và Liệp Tuyết tự ý điều chỉnh địa giới hành chính, ông Đặng Văn Tùng cho biết: “Chủ trương này được chính quyền 2 xã thống nhất và có biên bản thỏa thuận. Việc này cũng nhận được sự đồng tình của nhân dân”.

Thế nhưng khi chúng tôi hoài nghi về sự đồng tình đó và đề nghị ông cho xem biên bản thỏa thuận của 2 xã, thì ông Tùng cho hay: “Biên bản đó tôi sẽ gửi lại anh sau vì hiện đồng chí phụ trách văn phòng UBND xã đang đi vắng. Hồ sơ lưu tại đó. Còn việc đồng tình của nhân dân thì đúng là không phải tất cả”...

Xảy ra tình trạng cán bộ thôn, xã không minh bạch trong việc DĐĐT như phản ánh ở thôn Độ Lân, ông Tùng khẳng định: “Việc đó do thôn và HTX làm. Tôi đang cho kiểm tra và sẽ xử lý nếu phát hiện sai phạm”.