Dân hiến kế, góp công

Không chỉ góp công góp của, người dân Thái Bình còn chủ động đóng góp nhiều ý tưởng hay và thiết thực cho chính quyền trong công cuộc xây dựng NTM.

Dân thực sự là chủ thể

Theo số liệu công bố của Ban chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh Thái Bình, tính đến tháng 6/2011, tổng vốn đầu tư cho 8 xã điểm xây dựng NTM của toàn tỉnh là 144,6 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách cấp xã 22,94 tỷ đồng, vốn ODA 34,1 tỷ đồng, vốn trái phiếu Chính phủ 5,86 tỷ đồng. Đặc biệt, đóng góp của nhân dân các xã điểm là 120,5 tỷ đồng, chiếm 83%. Với con số trên, hoàn toàn có thể khẳng định việc xây dựng NTM tại Thái Bình do chính người dân làm chủ.

Xã Thanh Tân (huyện Kiến Xương) là một trong 8 xã điểm NTM của Thái Bình. Nơi đây, người dân tham gia đóng góp xây dựng NTM mạnh mẽ nhất. Bí thư kiêm Chủ tịch, Trưởng Ban chỉ đạo xây dựng NTM xã Thanh Tân Bùi Mạnh Hà phấn khởi cho biết, sau hai năm triển khai thí điểm mô hình NTM, Thanh Tân hoàn thành được 12/19 tiêu chí, đường sá giờ đã khang trang, rộng rãi, cơ sở hạ tầng cơ bản đã hoàn thành, mức sống người dân ngày một nâng cao, bộ mặt làng quê Thanh Tân thật sự khởi sắc.

Cụ thể, tổng nguồn vốn đầu tư xây dựng NTM tại Thanh Tân tính đến tháng 6/2011 đạt xấp xỉ 38 tỷ đồng, trong đó người dân đóng góp gần 13 tỷ đồng, chiếm trên 34%. Ngoài ra, trong quá trình làm đường giao thông nội đồng, hệ thống mương máng thủy lợi, bà con nhân dân xã Thanh Tân tự nguyện hiến đất trị giá hàng chục tỷ đồng.

Được biết, mỗi khi làng xã có dịp kỷ niệm trọng đại, cán bộ xã Thanh Tân thường thay mặt dân làng gửi giấy mời con em sống xa quê hương về dự. Những dịp năm hết tết đến, các thôn trong xã được cấp 300.000 đồng tiền chè thuốc để đón tiếp Mạnh Thường Quân về quê ăn tết, gặp mặt bà con lối xóm. Tại đình làng các thôn đều có bảng vàng ghi danh những người đỗ đạt cao, có nhiều đóng góp cho quê hương.

 Nhờ chính sách khơi dậy lòng tự hào nơi quê cha đất tổ mà mỗi năm xã Thanh Tân huy động được hàng trăm triệu đồng từ con em ở xa. Trong gần 13 tỷ vốn đóng góp của nhân dân xã Thanh Tân, các Mạnh Thường Quân đóng góp 635 triệu đồng.

Cũng nhờ phát huy truyền thống hiếu học, khơi dậy tình yêu quê hương, các địa phương như: Nguyên Xá (Vũ Thư), Vũ Phúc (TP Thái Bình), An Ninh (Tiền Hải), Hồng Minh (Hưng Hà), Quỳnh Minh (Quỳnh Phụ), Trọng Quan (Đông Hưng) huy động được hàng chục tỷ đồng nguồn đóng góp từ nhân dân và con em ở xa, chiếm 40 - 48% tổng vốn đầu tư xây dựng công trình cơ sở hạ tầng NTM.

Mỗi người góp một ý tưởng

Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao tinh thần làm chủ của nhân dân nên trong quá trình xây dựng NTM, 8 xã điểm tại Thái Bình được hưởng rất nhiều ý tưởng hay từ dân. Cho đến tận bây giờ, ông Hoàng Văn Khang, Chủ tịch UBND xã Nguyên Xá, huyện Vũ Thư vẫn không quên được ý tưởng hợp tình chí lý nhân dân xã ông gợi ý trong quá trình dồn điền đổi thửa xây dựng NTM.

Đó là năm 2009, thực hiện việc dồn điền đổi thửa, các cơ quan ban ngành xã Nguyên Xá thống nhất chia ruộng theo ô lớn kéo dài. Tuy nhiên, một số người dân thấy vậy mạnh dạn kiến nghị, nếu chia thửa ruộng quá dài việc cày bừa làm đất sẽ gặp rất nhiều khó khăn do ruộng không được bằng phẳng, chắc chắn sẽ xảy ra tình trạng đầu này thiếu nước đầu kia thừa.

Thấy người dân nói phải, ngay lập tức việc chia ruộng được điều chỉnh. Thay vì chia thành ô ruộng quá dài, thửa ruộng được cắt theo hình vuông và ngắn hơn. Sau hai năm thực hiện việc dồn điền đổi thửa, kết quả hiện nay đã chứng minh đóng góp của người dân hoàn toàn đúng đắn.

Cũng thực hiện thành công việc dồn điền đổi thửa nhưng xã Quỳnh Minh (huyện Quỳnh Phụ) lại nhận được kế sách khác từ dân. Do đặc thù, Quỳnh Minh vừa có đất nông nghiệp vừa có đất bãi bồi ven sông. Trong quá trình phân chia ban đầu, xã tiến hành cào bằng chia lô theo thứ tự từ 1 đến 10. Thấy vậy, người dân xã Quỳnh Minh kiến nghị nên chia theo hình thức A - B - C… trong đó sẽ có A1, B2, C3… việc phân chia sẽ công bằng hơn.

Ví dụ, nếu hộ nào được thửa ruộng tốt nhất là A1 sẽ phải kèm mảnh ruộng bãi bồi xấu hơn là C3; gia đình nào được mảnh ruộng ngoài bãi bồi tốt loại C1 sẽ phải chịu thửa ruộng xấu A3… Nhờ áp dụng chính sách dồn điền đổi thửa thông minh trên, cho đến tận bây giờ xã Quỳnh Minh chưa nhận được bất cứ một khiếu kiện nào liên quan đến việc dồn điền đổi thửa.

Trong tiêu chí về quy hoạch, có mục tiêu quy hoạch nghĩa trang phải gọn gàng, ngăn nắp, tập trung. Đây là việc không dễ dàng bởi quan niệm “sống vì mồ vì mả, không ai vì cả bát cơm”. Nhưng nhờ người dân hiến kế, hiện nay các địa phương trong tỉnh Thái Bình đều chọn cách làm của An Ninh trong việc quy hoạch nghĩa trang. Với nghĩa trang mới, chính quyền xã quy hoạch thành một khu, chia làm hai lô, một lô cải táng, một lô an táng. Còn những khu nghĩa trang cũ, tiến hành xây tường bao kín, trồng cây xanh và không cho mai táng nữa, vậy là một mũi tên trúng hai đích.