Làm việc với Trưởng thôn Khu chợ 2, ông Nông Văn Luật khẳng định việc người dân không dùng nước giếng nữa là có thật. Sau khi NM Chế biến khoáng sản Bản Tặc (xã Đức Vân) của DNTN Cao Bắc hoạt động, người dân đã không dám dùng nước giếng. NM ở trên cao, dân cư ở dưới thung lũng, cách nhau chỉ 1km theo đường chim bay. Người dân nói, nước ăn có màu, mùi lạ, khi đun sôi pha chè thì nước có màu tím, màu đỏ,…
 |
| NM Chế biến khoáng sản Bản Tặc |
Xã đã báo cáo lên cấp trên, huyện Ngân Sơn đã cử cơ quan chuyên môn là Phòng TN-MT xuống lấy mẫu nước đi phân tích. Tuy nhiên, hơn 2 năm trôi qua, xã không nhận được trả lời. Hiện chỉ còn 2 hộ dân dám dùng nước giếng khoan sinh hoạt hàng ngày. Nhưng nước ăn uống vẫn phải dùng nước lấy từ nơi khác.
Một lãnh đạo xã Bằng Vân cho rằng, chính việc huyện Ngân Sơn không trả lời kết quả càng làm người dân hoang mang. Người dân lo sợ nước có vấn đề, cán bộ chuyên môn bị DN mua chuộc nên mới "im lặng". Nhiều gia đình buộc phải dùng nước máy giá cao (trung bình mỗi hộ hơn 300 ngàn đồng tiền nước/tháng).
Nhà có điều kiện thì góp nhau 10 - 20 triệu kéo nước từ nơi khác về. Chính điều này gây mất đoàn kết, phá hoại tài sản, đánh nhau tập thể… giữa người dân Khu chợ 1, Khu chợ 2 với thôn Khau Slạo. Xã rất bức xúc và đã kiến nghị cấp trên giải đáp thỏa đáng những thắc mắc của dân.
PV Báo NNVN cũng đã bí mật thâm nhập vào bên trong NM Chế biến khoảng sản Bản Tặc. Quan sát bằng mắt thường, thấy NM đang hoạt động bình thường. Một số công nhân không có trang bị bảo hộ, và có cả công nhân là người nước ngoài. Về môi trường, thấy nhiều sỉ quặng đổ thành đống, tràn tự do ra môi trường xung quanh. Ao nước cuối cùng trong khu vực nhà xưởng có nhiều bọt nổi váng màu nâu.
 |
| Công nhân làm việc thiếu trang bị bảo hộ lao động |
Làm việc với Sở TN-MT Bắc Kạn, trước những hình ảnh thuyết phục thu thập từ NM của PV, lãnh đạo Sở đã cử đoàn đi lấy mẫu nước và mẫu bùn tại NM. Mặc dù có cán bộ chuyên môn, lãnh đạo UBND xã Đức Vân, nhưng bảo vệ tìm mọi lý do ngăn cản không cho đoàn công tác vào trong NM. Phải mất rất nhiều thời gian, trước sức ép của địa phương, bảo vệ mới mở cổng cho vào.
Vị trí đoàn công tác lấy mẫu tại ao nước cuối cùng của NM trước khi nước chảy ra môi trường. Quá trình lấy mẫu làm công khai trước sự chứng kiến của địa phương, NM, Thanh tra Sở TN-MT Bắc Kạn, Chi cục Bảo vệ môi trường và Báo NNVN.
 |
| Bãi để vật liệu sỉ quặng tràn ra môi trường |
 |
| Bảo vệ NM gây khó dễ khi đoàn công tác vào lấy mẫu thải |
 |
| Vị trí lấy mẫu là ao nước cuối cùng trong NM |
 |
| Kết quả mẫu phân tích vượt quá mức cho phép nhiều lần |
| Kết quả đo, phân tích bùn thải của NM Chế biến khoáng sản Bản Tặc cho thấy, tất cả các chỉ tiêu đều vượt mức cho phép nhiều lần. Cụ thể, nguyên tố kẽm (Zn) là 950 mg/kg, cao gấp gần 5 lần mức cho phép là 200; Asen (As) 71,1 mg/kg, cao gần 5 lần mức cho phép là 15; Chì (Pb) là 300 mg/kg cao hơn mức cho phép hơn 4 lần là 70; Crôm (Cr) là 110,3 mg/kg cao hơn mức cho phép là 90. Riêng chất Cadimi cao hơn 10 lần là 15,9 mg/kg so với mức cho phép là 1,5. Qua kết quả phân tích mẫu, có thể thấy người dân xã Bằng Vân lo lắng về việc ô nhiễm nguồn nước là có cơ sở. |
