Dân tố nhà máy tinh bột sắn Bá Thước gây ô nhiễm môi trường kinh hoàng

Hiệu quả kinh tế chưa bàn đến, chỉ biết rằng môi trường nơi đây ngày càng bị ô nhiễm trầm trọng, tác động nặng nề đến sinh hoạt và sức khỏe của người dân.
 

Ô nhiễm kinh hoàng

Năm 2002, Nhà máy Chế biến tinh bột sắn Bá Thước, trực thuộc Cty CP Xuất nhập khẩu (XNK) rau quả Thanh Hóa được xây dựng và đưa vào hoạt động.

Nhà máy tinh bột sắn Bá Thước, “hung thần” trong mắt các hộ dân ở thôn Chun, xã Thiết Ống

Thời điểm này, các cấp chính quyền và người dân vui mừng khôn xiết, tất cả đều kỳ vọng việc xây dựng nhà máy sẽ giải quyết tận gốc nhu cầu về tìm việc làm cho người lao động, từng bước nâng tầm KT-XH của địa phương ngày một đi lên.

Những năm đầu mọi việc tiến triển khá thuận lợi, quy mô sản xuất của nhà máy đảm bảo công suất thiết kế, dây chuyền vận hành hiệu quả, vấn đề môi trường không có gì đáng ngại. Thế nhưng, về sau tình hình hoạt động của nhà máy bắt đầu xuất hiện hàng loạt vết gợn, trong đó ô nhiễm môi trường trong sản xuất sắn củ tươi của nhà máy dường như vượt khỏi tầm kiểm soát.

Theo phản ánh của người dân sống tại thôn Chun, xã Thiết Ống thì những năm qua, họ sống “quay quắt” trong môi trường độc hại, bắt nguồn từ quá trình xả thải vô tội vạ của Nhà máy Chế biến tinh bột sắn Bá Thước.

Ông N.C.K, một người dân gay gắt nói: “Nhà máy xả thải cả ngày lẫn đêm khiến cuộc sống của chúng tôi bị đảo lộn tứ tung, khổ sở không sao kể xiết. Cực nhất là những ngày nóng nực, khi đó mùi hôi thối, chua nồng từ 2 hồ chứa nước thải xốc lên tận óc.

Nói sợ các anh không tin nhưng thực tế đến bữa cơm cũng phải ăn vội, ăn vàng như thời chiến vì ruồi nhặng đậu kín đen đến phát kinh. Đến lúc đi ngủ cũng chẳng yên, dù bí bách cũng phải dùng chăn choàng kín đầu thâu đêm suốt sáng. Với thanh niên trai tráng khỏe mạnh thì chưa biết thế nào, chứ người già, trẻ em thì phần lớn đều có dấu hiệu đau đầu, ho dai dẳng kéo dài”.

Người dân thôn Chun đã nhiều lần viết đơn kiến nghị gửi lên chính quyền địa phương và cơ quan chức năng

Chưa đầy 30 phút “mục sở thị” 2 hồ nước thải đen kịt, đặc quánh hệt như nhựa đường của Nhà máy Chế biến tinh bột sắn Bá Thước, chúng tôi thực sự rùng mình kinh hãi. Bất chợt, nghĩ đến việc già trẻ, gái trai thôn Chun ngày ngày “sống chung với lũ”, thật không khỏi ngậm ngùi…
 

Phạt 310 triệu đồng

Sau khi tiếp nhận thông tin, ngày 14/1/2017, UBND huyện Bá Thước đã chỉ đạo Phòng TN-MT phối hợp với UBND xã Thiết Ống tiến hành kiểm tra các hoạt động xả thải ra môi trường tại Nhà máy Chế biến tinh bột sắn Bá Thước. Kết quả cho thấy, phản ánh của người dân có cơ sở.

Cụ thể, hệ thống xử lý nước thải tại hố biogas số 1 gặp sự cố, hiệu suất xử lý không đảm bảo nên dẫn đến môi trường bị ảnh hưởng. Chưa dừng lại ở đó, đến ngày 17/1, UBND huyện Bá Thước tiếp tục thành lập đoàn kiểm tra, tiến hành xác minh thông tin nhà máy cố tình xả thải vào đêm 16/1 là chính xác. Còn phía doanh nghiệp chống chế: Do quá trình khắc phục sự cố rò rỉ, van khóa cống xả bị gãy nên xảy ra việc tràn nước thải hồ chứa số 2 ra môi trường.

Hồ chứa nước thải đặc quánh của nhà máy

Ngày 16/2/2017, Thanh tra Sở TN-MT Thanh Hóa phối hợp cùng UBND xã Thiết Ống, UBND huyện Bá Thước tiếp tục tiến hành kiểm tra việc ô nhiễm tại nhà máy, kết quả cụ thể như sau:

Theo báo cáo của Cty XNK Rau quả Thanh Hóa, khi tiến hành thay đổi một số thiết bị cũ tại nhà máy do bộ phận kỹ thuật lắp đặt không tốt nên một phần thiết bị cũ, mới không đồng bộ nên nhà máy vừa tiến hành chạy thử, vừa phải khắc phục sự cố. Tại hồ sinh học số 2, quá trình sửa chữa mối hàn, công nhân đã làm hỏng cánh van nên nước trong hồ có chảy ra sông Mã.

Phiếu kết quả phân tích số N170135B/QTTH-PTN ngày 22/1/2017 của Trung tâm Quan trắc và Bảo vệ môi trường đối chiếu mẫu nước thải tại hồ sinh học số 2 với cột A, giá trị C của QCVN 40:2011/BTNMT khẳng định: Độ màu vượt 17,626 lần; TSS vượt 6,38 lần; BOD vượt 123,61 lần; COD vượt 88,3 lần…

Đối chiếu mẫu nước ngầm tại khu dân cư, cụ thể là nước giếng của hộ ông Bùi Văn Nguyệt (cách nhà máy 300m về phía đông nam), ông Trương Công Khanh (cách 25m) và ông Trương Công Hậu (cách 22m), đơn vị chức năng ghi nhận tại khu vực nhà ông Nguyệt, ông Khánh chỉ số môi trường của Coliform vượt 366,67 lần, riêng tại gia đình ông Hậu vượt đến 800 lần.

Từ thực tế trên, Sở TN-MT khẳng định: Cty CP XNK Rau quả Thanh Hóa, Nhà máy Chế biến tinh bột sắn Bá Thước đã có hành vi xả nước thải vào nguồn nước có hàm lượng chất ô nhiễm vượt quá giới hạn quy định. Với hành vi vi phạm trên, Thanh tra Sở TN-MT đưa ra mức phạt là 50 triệu đồng. Sau đó, ngày 13/3/2017, ông Nguyễn Đức Quyền, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ký Quyết định số 757/QĐ-XPVPHC xử phạt tiếp 260 triệu đồng. Tổng 2 mức phạt là 310 triệu đồng. Bên cạnh đó, yêu cầu đơn vị phải thực các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm trước ngày 30/3/2017.