Đánh dấu tình hữu nghị keo sơn Việt - Lào

Sáng 9/7/2013, tại cửa khẩu Thanh Thủy, Thanh Chương, Nghệ An, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã cùng Thủ tướng Lào Thoong - sỉnh Thăm - mạ - vông; Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lào Thoong – lun Xi-xu-lít và đoàn công tác của 2 Chính phủ cùng với lãnh đạo và nhân dân hai tỉnh Nghệ An - Bô-Ly-Khăm-Xay đã chứng kiến lễ cắt băng khánh thành cột mốc số 460 tại cửa khẩu Thanh Thủy (Nghệ An) và Nậm On (Bô-Ly-Khăm-Xay), đánh dấu việc hoàn thành kế hoạch công tác tăng dày và tôn tạo mốc giới tuyến biên giới Việt Nam – Lào trên thực địa.

Do địa hình dọc biên giới phức tạp và hiểm trở nên tuyến biên giới giữa 2 nước phần lớn đều đi qua đỉnh, triền núi và rừng rậm, nơi thấp nhất cũng 300m và nơi cao nhất trên 2.700m.

Ngoài một số đèo đã trở thành các cửa khẩu nối liền hai nước, hầu như cả tuyến biên giới còn lại, hầu hết đều len lỏi giữa địa hình núi non hiểm trở, đi lại hết sức khó khăn. Dân cư dọc biên giới mật độ thưa thớt và đại bộ phận đều là bà con các dân tộc ít người nên các làng bản đều nằm cách xa nhau và xa đường biên giới.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Thoong - xỉnh Thăm - mạ - vông (Lào) cắt băng khánh thành tại cửa khẩu Thanh Thủy

Trên cơ sở mốc giới Việt Nam - Lào đã được xác định bằng các Nghị định của Toàn quyền Đông Dương trước đây, ngày 18/7/1977, Hiệp ước Hoạch định biên giới quốc gia giữa nước CHXHCN Việt Nam và CHDCND Lào đã được hai Đảng và hai Nhà nước ký tại Thủ đô Viên - Chăn (Lào), mở ra một mốc son quan trọng biến biên giới Việt - Lào trở thành đường biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định và hợp tác phát triển lâu dài giữa hai nước.

Từ năm 1978 đến năm 1987, các cơ quan chức năng giữa hai Nhà nước đã tiến hành phân giới, cắm mốc trên thực địa toàn bộ tuyến đường biên giới Việt Nam - Lào làm cơ sở cho hai Nhà nước ký Hiệp định về Quy chế biên giới (ngày 1/3/1990) và Nghị định thư bổ sung Hiệp định về Quy chế biên giới (ngày 31/8/1997) nhằm tạo cơ sở pháp lý đầy đủ cho công tác bảo vệ và quản lý đường biên giới giữa hai nước.

Tuy nhiên, hệ thống cột mốc biên giới đã được hoàn thành vào năm 1987 vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của cả 2 nước, cột mốc nhỏ, mật độ giữa các cột mốc quá thưa (bình quân trên 10 km một mốc, cá biệt có những nơi cách nhau trên 40 km), một số cột đã bị hư hỏng, xuống cấp...

Mặt khác do mật độ cột mốc quá thưa nên đường biên giới trên thực địa tại một số nơi không rõ ràng, khiến công tác quản lý và nhân dân hai bên biên giới khó khăn.

Xuất phát từ thực tế trên, để phối hợp quản lý biên giới một cách ổn định, lâu dài, góp phần củng cố bền vững mối quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam – Lào, tháng 5/2008, hai Đảng, hai Nhà nước đã chính thức triển khai Kế hoạch tổng thể thực hiện công tác tăng dày và tôn tạo hệ thống cột mốc quốc giới Việt Nam - Lào nhằm hoàn thiện hệ thống cột mốc quốc giới giữa hai nước theo hướng chính xác, hiện đại, bền vững và thống nhất trên toàn tuyến biên giới giữa hai nước.

Theo đó, phía Việt Nam đã tổ chức 19 đội cắm mốc cùng với 16 đội cắm mốc của nước bạn Lào đã phối hợp ăn ý và hoàn thành tốt kế hoạch tăng dày và tôn tạo theo đúng tiến độ đã được đề ra với tổng cộng 792 mốc/826 cột mốc toàn tuyến biên giới (một số vị trí mốc là mốc đôi, mốc ba) gồm 16 mốc đại, 190 mốc trung, 586 mốc tiểu.

Trong đó, cột mốc đại được cắm ở các cửa khẩu, mốc trung cắm ở các vị trí tôn tạo, mốc tiểu cắm ở các vị trí tăng dày. Tất cả các cột mốc đều được chế tác từ đá hoa cương nguyên khối, thiết kế hiện đại, đảm bảo tính bền vững và đáp ứng những tiêu chí phù hợp với thông lệ quốc tế.

Theo Ủy ban Liên hợp cắm mốc biên giới Việt - Lào, công tác cắm mốc quốc giới giữa nước CHXHCN Việt Nam và nước CHDCND Lào trên thực địa cơ bản hoàn thành vào cuối tháng 6/2013.

Và ngày 9/7/2013, Chính phủ hai nước đã long trọng tổ chức lễ chào mừng và cắt băng khánh thành cột mốc đại số 460 tại cửa khẩu Thanh Thủy (Nghệ An) và Nậm On (Bô-Ly-Khăm-Xay), đánh dấu việc hoàn thành công tác cắm mốc trên thực địa toàn tuyến biên giới Việt - Lào.

Tại lễ cắt băng khánh thành tại cột mốc số 460 (Thanh Thủy, Thanh Chương, Nghệ An), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng Thoong - sỉnh Thăm - mạ - vông đều đánh giá cao những đóng góp to lớn của Ủy ban liên hợp cắm mốc biên giới 2 nước và cho rằng kết quả của việc cắm mốc biên giới quốc gia lần này là hoa thơm, trái ngọt được đơm kết từ tình hữu nghị thắm thiết, keo sơn giữa hai Đảng, hai Nhà nước Việt Nam - Lào và Lào - Việt Nam.

Cả hai Thủ tướng đều cho rằng các cơ quan chức năng của cả hai nước sớm hoàn thành nốt số cột mốc còn lại trong năm 2014 và chuẩn bị các cơ sở pháp lý để hai nước ký Nghị định thư bổ sung về biên giới giữa hai nước cho hôm nay và muôn đời con cháu mai sau.