 |
| Hoàng hôn trên hòn đảo Ikaria. Ảnh: BBC. |
Vào một ngày năm 1976, Stamatis Moraitis đến từ Florida cảm thấy khó thở, không thể leo cầu thang, nên ông xin nghỉ việc hôm đó. Sau khi xem phim chụp X-quang của Moraitis, bác sĩ kết luận ông bị ung thư phổi. Họ tiên lượng ông chỉ sống thêm được 9 tháng. Lúc bấy giờ, ông mới ngoài 60.
Moraitis, một cựu binh Hy Lạp đến Mỹ năm 1943, cân nhắc ở lại Mỹ để chiến đấu với bệnh tật, như thế, ông và vợ, bà Elpiniki, có thể sống bên cạnh con cái mình. Tuy nhiên, cuối cùng, Moraitis chọn quay về hòn đảo Ikaria quê hương để được chôn cất bên mộ phần tổ tiên. Ông và vợ chuyển về sống cùng cha mẹ trong căn nhà nhỏ bên vườn nho ở phía đông đảo, theo cuốn Blue Zone.
Những tháng sau đó, Moraitis cảm thấy khá hơn. Ông còn tự trồng cây trong vườn, điều mà Moraitis không bao giờ dám nghĩ đến. 6 tháng trôi qua, ông chưa chết. Hòa mình vào cuộc sống trên đảo, ông thức dậy khi cảm thấy muốn, làm việc ngoài vườn nho tới trưa, nấu bữa trưa rồi ngủ thật sâu. Buổi tối, ông đi bộ tới một quán rượu địa phương, chơi domino đến nửa đêm. Sức khỏe của Moraitis ngày càng tốt lên. Ông xây thêm vài phòng ở căn nhà cũ của cha mẹ để các con có thể đến thăm. Ông mở rộng đáng kể vườn nho. Moraitis không có vẻ gì là một người mắc bệnh nan y.
Qua nghiên cứu, giới chuyên gia phát hiện người dân Ikaria, hòn đảo với diện tích hơn 256 km, dân số 10.000 người, cách bờ biển phía tây Thổ Nhĩ Kỳ gần 50 km, có tỷ lệ sống tới tuổi 90 cao gấp 2,5 lần người Mỹ. Đặc biệt, nam giới Ikaria có tỷ lệ sống tới 90 tuổi cao gấp 4 lần nam giới Mỹ. Người Ikaria cũng sống lâu hơn khoảng 8 - 10 năm trước khi mắc các căn bệnh như ung thư hay tim mạch, đồng thời họ ít gặp các vấn đề trầm cảm, sa sút trí tuệ hơn.
Cuộc sống ở Ikaria
“Người dân ở đây ngủ dậy muộn lắm”, Ilias Leriadis, một trong số ít bác sĩ trên đảo Ikaria, cho hay. “Chúng tôi dậy muộn và luôn ngủ trưa. Chúng tôi đơn giản là không quan tâm tới thời gian”.
Bác sĩ Leriadis cũng kể về loại “trà núi” của địa phương được làm từ những thảo dược đặc hữu chỉ có trên đảo mà dân Ikaria thường uống vào cuối ngày. Ông không quên nhắc tới cây kinh giới hoang, cây xô thơm, hương thảo cùng một loại thức uống đun từ lá bồ công anh thêm một chút chanh. Leriadis cho rằng chính những thứ thảo dược thiên nhiên này đã giúp người dân Ikaria bảo vệ sức khỏe.
Khi Ioanna Chinou, giáo sư tại Trường Dược Đại học Athens, một trong những chuyên gia hàng đầu nghiên cứu về hoạt chất sinh học trong thảo dược, tiến hành phân tích, thử nghiệm những thảo dược phổ biến nhất của Ikaria, bà phát hiện ra rằng chúng đều có chứa chất chống oxy hóa mạnh. Chúng còn chứa cả chất mà các bác sĩ thường dùng để trị chứng cao huyết áp. Có lẽ nhờ uống trà thảo dược, người dân Ikaria đã giữ được huyết áp ổn định trong suốt cuộc đời.
Ma thuật từ chế độ ăn Ikaria
Antonia Trichopoulou từ Trường Dược Đại học Athens, chuyên gia về chế độ ăn Địa Trung Hải, ước tính chế độ ăn Ikaria, so với chế độ ăn tiêu chuẩn của Mỹ, có thể kéo dài tuổi thọ lên ít nhất 4 năm. Việc hấp thụ ít chất béo bão hòa từ thịt và sữa giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Dầu ôliu giúp giảm cholesterol xấu và tăng cường cholesterol tốt. Sữa dê chứa acid amin tryptophan thúc đẩy hợp chất serotonin và dễ dàng hấp thụ đối với người già. Một số thảo dược hoang dã chứa chất chống oxy hóa nhiều gấp 10 lần rượu vang. Rượu, uống điều độ, giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn flavonoid, một loại chất chống oxy hóa. Bánh mỳ có thể giảm tải lượng đường trong bữa ăn. Mặt khác, người dân Ikaria sử dụng rau củ hái tại vườn nhà nên không có thuốc trừ sâu, đồng thời hàm lượng dinh dưỡng cao hơn.
Ngoài ra, thói quen ngủ và quan hệ tình dục của người Ikaria dường như cũng là tác nhân giúp họ kéo dài tuổi thọ. Một nghiên cứu năm 2008 của Trường Dược Đại học Athens và Trường Y tế Công cộng Đại học Harvard chỉ ra rằng ngủ trưa ít nhất ba lần một tuần giúp giảm 37% nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
 |
| Bà Ionna Proiou dù đã trăm tuổi vẫn ngày ngày đan túi và quần áo để bán. Ảnh: BBC. |
Theo một khảo sát được thực hiện với đàn ông Ikaria, 80% nói họ quan hệ tình dục thường xuyên, thói quen tốt cho việc kéo dài tuổi thọ. 1/4 số người trong nhóm này khẳng định họ “có thời gian quan hệ tốt” và “lên đỉnh”.
Trong một căn nhà nhỏ bên sườn đồi, cặp vợ chồng Thanasis và Eirini Karimalis đã sống với nhau được 75 năm. Họ luôn vỗ tay hân hoan mỗi khi có khách tới chơi. Ông bà Karimalis lấy nhau từ năm 20 tuổi và có 5 con. Gần 100 tuổi, họ vẫn minh mẫn kỳ lạ. Một ngày của họ diễn ra như sau: Thức dậy tự nhiên, làm vườn, ăn trưa muộn rồi ngủ trưa. Sau khi mặt trời lặn, ông bà sang chơi nhà hàng xóm hoặc hàng xóm sang chuyện trò với họ. Bên những ly rượu tự ủ, họ chuyện trò, đùa vui, thỉnh thoảng cười phá lên thích thú.
Chế độ ăn uống của họ cũng không quá lạ thường: Bữa sáng với sữa dê, rượu và trà xô thơm hoặc cà phê, mật ong ăn kèm bánh mỳ. Bữa trưa chủ yếu là đậu, khoai tây, rau thơm và rau xanh hái từ vườn. Bữa tối lại gồm sữa dê và bánh mỳ. Vào lễ Giáng sinh hay Phục sinh, họ mổ lợn, tích trữ thịt để ăn dần trong vài tháng kế tiếp.
