Dạy nghề trong thời vụ

Theo số liệu của Sở LĐ-TB&XH Nghệ An, triển khai QĐ 1956/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về đào tạo nghề cho LĐNT, tỉnh đã phân bổ tổng kinh phí cho chương trình này xấp xỉ 34,3 tỷ đồng.

>> Vượt khó

Khuyến nông dạy nghề hiệu quả nhất

Trong đó, năm 2010 là 5 tỷ đồng, năm 2011 là 11,94 tỷ đồng và năm 2012 là 17,3 tỷ. Nhờ nguồn kinh phí này, 3 năm qua, Nghệ An đã mở được 480 lớp tập huấn, thu hút 14.818 LĐNT theo học. Trong số đó các đối tượng lao động thuộc diện được hưởng chính sách ưu đãi người có công, hộ nghèo, người dân tộc thiểu số, người tàn tật, người bị thu hồi đất chiếm 31%.

Lao động thuộc diện có thu nhập bằng 150% so với hộ nghèo chiếm 13%, còn lại 56% là số LĐNT khác. Để thu hút được lực lượng LĐNT theo học các lớp tập huấn nói trên, Sở LĐ-TB&XH Nghệ An đã huy động toàn bộ 42 cơ cở dạy nghề từ các trường Cao đẳng nghề, Trung cấp nghề đến Trung tâm Khuyến nông tỉnh và huyện tham gia ...

Cũng theo số liệu khảo sát của tỉnh, tỷ lệ học viên sau học nghề có việc làm ổn định chiếm 75%. Trong đó đáng chú ý là sau học nghề đã xuất hiện nhiều mô hình có hiệu quả, có thể nhân rộng như mô hình nuôi gà thịt, nuôi lợn thịt ở huyện Tương Dương; mô hình nuôi lợn siêu nạc tại huyện Thanh Chương; mô hình mây tre đan XK tại huyện Nghi Lộc; mô hình thêu ren tại huyện Nam Đàn. Đặc biệt là không ít LĐNT sau học nghề đã mạnh dạn vay vốn ngân hàng triển khai các mô hình chăn nuôi trang trại, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập.

Học viên tham quan mô hình trồng ngô lai tại Thanh Chương

Theo đánh giá của Sở LĐ-TB&XH Nghệ An thì Trung tâm Khuyến nông tỉnh là một trong số các đơn vị tham gia chương trình hiệu quả nhất. Từ năm 2011 đến nay, trung tâm đã mở được 105 lớp tập huấn với 11 nghề tại hầu hết các đơn vị cấp huyện, thu hút 3.189 học viên tham gia.

Các lớp tập huấn của trung tâm đều bám sát những nghề mà nông dân cần, thiết thực với công việc hàng ngày. Theo đó, các giáo viên tham gia giảng dạy tại lớp tập huấn đều tìm mọi cách để đưa các TBKT nông nghiệp mới mẻ để học viên áp dụng vào từng loại cây, con tại địa phương mình như cây chè; cam, mía; kỹ thuật trồng rau an toàn, trồng nấm, chăn nuôi... Nhờ đó sau học nghề đa số các học viên đã vận dụng tốt các kiến thức học được vào thực tiễn mang lại thu nhập cao.

Các trường chuyên nghiệp dạy nghề như Trung cấp CN Việt Úc, Trung cấp Nghề kỹ thuật công nông nghiệp Yên Thành cũng được ghi nhận. Chẳng hạn học viên tại huyện Nam Đàn được Trường Trung cấp CN Việt Úc dạy nghề chế biến món ăn. Kết quả 25/35 học viên sau học nghề này đã tự tin mở hàng ăn tại các chợ, dịch vụ ăn uống, giải khát, phục vụ đám cưới.

Tương tự, học viên Trường Trung cấp nghề kỹ thuật công nông nghiệp Yên Thành được học nghề chăn nuôi thú y, may công nghiệp, điện dân dụng, trồng nấm, nuôi bò sinh sản... Sau học nghề, học viên đều ứng dụng tốt những điều học được vào thực tiễn...

Học đi đôi với hành

Có thể nói hệ thống các cơ sở dạy nghề ở Nghệ An trong thời gian qua đã nở rộ như nấm. Tuy nhiên, do việc huy động học viên và các trường nhập cuộc một cách ồ ạt nên trong quá trình đào tạo nghề đã bộc lộ nhiều bất cập.

Thứ nhất là năng lực, chất lượng đội ngũ giáo viên chưa đáp ứng được yêu cầu của chương trình giảng dạy. Thứ hai, trong các lớp tập huấn phần lớn còn nặng về lý thuyết, thiếu thực tế, không gắn với mô hình SX một cách cụ thể. Thứ ba là chất lượng đào tạo của các trường không đồng đều...

Đây là lý do giải thích vì sao không ít lao động sau học nghề đã không làm theo nghề đã học hoặc năng suất lao động vẫn thấp như khi chưa học nghề. Đây cũng là lý do khiến khá nhiều trường hợp đã đăng ký học nghề nhưng vẫn không đến dự học.

Một điều ai cũng biết là trình độ văn hóa của LĐNT phần lớn còn hạn chế, nhất là địa bàn miền núi vùng sâu, vùng xa nên công tác dạy nghề cho họ lẽ ra phải làm đúng nguyên tắc là “cầm tay chỉ việc”.

Để làm được điều đó, ngoài đội ngũ giáo viên, các loại máy móc, học cụ bắt buộc phải mang đến tận thôn, bản nhưng hầu hết các cơ sở dạy nghề đều không làm được. Do đó các cơ sở dạy nghề sau khi tuyển sinh đã tập trung học viên về trường để học tập trung dài ngày nên đa số học viên "tham công tiếc việc" đã không hào hứng tham gia. Đã thế, các trường lại đào tạo những nghề mà trường mình có, sử dụng các thiết bị đã lỗi thời nên công tác tuyển sinh đầu vào lại càng thêm nan giải.

Để công tác đào tạo nghề cho LĐNT ngày càng có hiệu quả, theo ông Cao Xuân Tuấn, PGĐ Trung tâm Khuyến nông Nghệ An thì công tác đào tạo nghề cho LĐNT nên có đặc thù khác với đào tạo nghề phi nông nghiệp. Đó là phải gắn với thời vụ và phải tổ chức vào thời điểm trước mỗi vụ SX, nếu đã hết thời vụ mới mở lớp thì hiệu quả đào tạo sẽ thấp...