ĐBQH tham gia ý kiến Dự thảo sửa đổi Hiến pháp

Dưới sự chủ trì của các ông, bà Nguyễn Thị Kim Ngân và Uông Chu Lưu, Phó Chủ tịch Quốc hội, sáng 13/3, Hội nghị ĐBQH chuyên trách tham gia ý kiến vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 đã được khai mạc tại Hà Nội.

Ông Phan Trung Lý, Trưởng Ban biên tập Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, cho biết: Sau hai tháng rưỡi triển khai nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các cơ quan, tổ chức cá nhân vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Nhiều vấn đề lớn, hệ trọng với đất nước được đông đảo nhân dân đặc biệt quan tâm.

Về vấn đề nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước (điều 6), đa số ý kiến tán thành với quy định của Dự thảo. Có ý kiến đề nghị làm rõ nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước bằng các hình thức dân chủ trực tiếp là những việc gì, thực hiện bằng cách nào; nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước thông qua các cơ quan khác của Nhà nước là thông qua cơ quan nào?

Ông Phan Trung Lý phân tích: "Căn cứ vào Cương lĩnh, việc sửa đổi Hiến pháp phải thể hiện cụ thể quyền dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện của nhân dân; bảo đảm tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân. Nhân dân thực hiện quyền dân chủ trực tiếp như quyền bầu cử, quyền trưng cầu ý dân, quyền bãi nhiệm đại biểu. Nhân dân thực hiện quyền dân chủ đại diện của mình thông qua Quốc hội, HĐND, các cơ quan khác của Nhà nước, của cả hệ thống chính trị và thông qua các ĐBQH, đại biểu HĐND. Việc nhân dân thực hiện hình thức dân chủ trực tiếp hay dân chủ đại diện như thế nào là do luật quy định cụ thể".

Đề cập đến quy định về vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam tại điều 4, đa số các ý kiến gửi đến Ban soạn thảo cũng như phát biểu tại hội nghị đều tán thành với nội dung trong Dự thảo. Có ý kiến đề nghị cần làm rõ quy định Đảng, các tổ chức của Đảng và các đảng viên phải hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật hoặc ban hành luật quy định về hoạt động của Đảng.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) phát biểu: "Qua tiếp thu, lĩnh hội các ý kiến góp ý ở Quảng Bình, chúng tôi thấy có hai thiên hướng về điều 4 của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Hướng cá biệt là đòi bỏ điều 4 để tạo lập sự bình đẳng và cạnh tranh giữa các chính đảng. Hướng thứ hai là đại bộ phận đều đề nghị giữ điều 4 vào trong Hiến pháp. Chúng tôi cho rằng việc giữ điều 4 trong Hiến pháp như Dự thảo đưa ra là phù hợp với thực tiễn của Việt Nam. Do đó hoàn toàn phủ nhận thiên hướng đòi bỏ điều 4 trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp".

Theo ông Phan Trung Lý thì việc Hiến pháp khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng tại điều 4 cũng như bổ sung một số nội dung mới về việc “Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình” là phù hợp với ý chí, nguyện vọng của nhân dân, phù hợp với vai trò lãnh đạo của Đảng được khẳng định trong quá trình xây dựng và bảo vể Tổ quốc ta. Đồng thời phù hợp với yêu cầu đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng trước tình hình mới.

ĐBQH chuyên trách tham gia ý kiến vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992

Phát biểu tham gia vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp ở điều 58, nhiều đại biểu cho rằng cần phải xem xét lại một cách kỹ lưỡng hơn nữa vì những năm qua liên quan đến các vấn đề khiếu nại, khiếu kiện thì có đến hơn 80% đơn thư liên quan đến vấn đề đất đai. Đại biểu Mai Xuân Hùng (Hậu Giang) cho rằng, các điều 56, 57 và 58 đã có nhiều tiến bộ, song ở khoản 3 lại có quá nhiều điểm sơ hở. Theo ông Hùng, nếu chúng ta không điều chỉnh chỗ này thì tình hình quản lý, sử dụng đất đai thời gian tới vẫn chưa được cải thiện, nói thẳng ra là sẽ còn bị lợi dụng. Vì thế ông Hùng đề nghị bỏ đoạn viết “các dự án phát triển kinh tế - xã hội” và cho rằng, khi Nhà nước thu hồi đất phục vụ cho các công trình quốc phòng, an ninh thì phải tính đến phương án trưng mua chứ không chỉ đơn thuần là bồi thường như các quy định hiện hành.

Đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) đồng tình đất đai là sở hữu toàn dân và Nhà nước đại diện chủ sở hữu. “Tuy nhiên đất đai là tài sản, người sở hữu có quyền sử dụng vậy thì không thể nói là thu hồi đất để phục vụ cho công trình công cộng phát triển kinh tế - xã hội được. Do đó, đã là tài sản sở hữu thì phải trưng mua chứ không thể là bồi thường như cách làm hiện nay được”, ông Thuyền nói.

Quan điểm trưng mua quyền sử dụng đất cũng được đại biểu Đinh Xuân Thảo (Hà Nội) đề nghị nên thực hiện. Ông Thảo cho rằng, quyền sử dụng đất là quyền tài sản, nó cũng phù hợp với điều 56.

Bày tỏ quan điểm của mình về chương Chính quyền địa phương, đại biểu Trần Du Lịch (TP HCM) đề nghị chỉ thực hiện Nhà nước có 3 cấp, đó là cấp quốc gia, cấp chính quyền và cấp cơ sở. Còn cơ quan hành chính của quận, huyện chỉ là cơ quan đại diện cho cấp chính quyền. Đại biểu Trần Du Lịch cho rằng, cái gì cấp cơ sở làm được thì cấp chính quyền không nhúng tay vào nữa, cái gì cấp chính quyền làm được thì cấp quốc gia không làm nữa. Vấn đề là những quyết định của các cấp đó phải đảm bảo được lợi ích cộng đồng và tuân thủ đúng pháp luật.

Với mong muốn tinh giảm bộ máy được gọn nhẹ và hoạt động có hiệu quả, đại biểu Phạm Đức Châu (Quảng Trị) phát biểu: Chúng ta thực hiện thí điểm bỏ HĐND quận, huyện là để giúp ích cho việc sửa đổi Hiến pháp. Trong khi đó, hiện chúng ta đang làm ngược là sửa đổi Hiến pháp để làm thí điểm bỏ HĐND quận, huyện.

Liên quan đến vấn đề này, đại biểu Đồng Hữu Mão (Thừa Thiên - Huế) phát biểu: “Hiến pháp 1959 và 1980 đều có đề cập đến HĐND quận huyện. Hiến pháp 1992 và Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 lần này đều bỏ ngỏ, chỉ nói đến là theo luật định. Đã 20 năm bỏ ngỏ và 4 năm thí điểm bỏ HĐND quận, huyện thì chúng ta cần có một cuộc tổng kết để có cơ sở khoa học đưa vào Hiến pháp thực sự rõ rệt. Cần phải nói rõ để quyết định có hay không bỏ HĐND quận, huyện”.

Hôm nay (14/3), các ĐBQH chuyên trách tiếp tục góp ý kiến vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992.