| Hotline: 0983.970.780

Để bưởi Phúc Trạch trúng mùa

Thứ Năm 04/09/2008 , 08:00 (GMT+7)

Sau gần chục năm mất mùa liên tiếp do thời tiết bất thuận, năm nay bưởi Phúc Trạch lại được mùa lớn.

Mô hình thử nghiệm thụ phấn bổ sung cho bưởi

Sau gần chục năm mất mùa liên tiếp do thời tiết bất thuận, năm nay bưởi Phúc Trạch lại được mùa lớn. Chúng tôi về Hương Khê- Hà Tĩnh nhằm ngày rằm tháng Bảy khi vùng bưởi đặc sản Phúc Trạch bắt đầu vào mùa thu hoạch.

Dừng xe ở chợ thị trấn huyện đã thấy vàng ươm một màu bưởi chất đầy các xe thồ, xe sọt. Dọc hai bên đường xe lửa trước sân ga Hương Phố là các sọt tre, thùng gỗ, hộp xốp, hộp carton của các chủ hàng đến từ Hà Nội, Thanh Hóa, Vinh, Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh đã sẵn sàng chờ xếp lên những chuyến tàu ra Bắc, vào Nam. Một bác xe thồ vừa chở bưởi từ vườn tới cho biết giá: “Mua chọn 15 ngàn đồng, mua xô 10 ngàn đồng một trấy (trái), không phải mặc cả”.

Sao rẻ vậy? TS. Võ Tá Phong, Trại trưởng Trại giống bưởi Phúc Trạch (Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh) giải thích: "Nói là được mùa e rằng không chính xác. Có lẽ đây là dấu hiệu có quả trở lại của bưởi Phúc Trạch sau nhiều năm gặp thời tiết bất thuận. Năm nay bưởi Phúc Trạch tuy sai quả nhưng quả nhỏ, chất lượng thấp, mã quả không đẹp nên giá bán không cao, chỉ bằng 1/2 đến 1/3 so với những năm trước nên mức thu nhập của người trồng cũng thấp. Tuy năm ngoái mất mùa nhưng một chục bưởi Phúc Trạch có giá từ 450 đến 500 ngàn đồng tại vườn. Nếu ai ở Hà Nội hay TP. Hồ Chí Minh muốn thưởng thức “vị ngọt dịu mà không chua, thanh mà không đắng, có mùi thơm nhẹ tự nhiên” của loại quả đặc sản có một không hai nơi vùng đất túi mưa, chảo lửa Hương Khê thì chắc là phải mua với giá cao hơn nhiều”.

Dọc đường qua các xã trọng điểm như Lộc Yên, Hương Đô, Phúc Trạch, Hương Trạch nhìn những vườn cây xơ xác trong nắng hạn và gió Lào, những cây bưởi khẳng khiu treo đầy quả nhưng chỉ nhỉnh hơn quả cam đã chuyển sang màu nâu vàng do bị ruồi vàng gây hại. Chị Cao Thị Hòa xóm Bắc Lĩnh, xã Hương Trạch buồn bã tiếp chuyện chúng tôi: Vườn nhà chị có trên 3 chục cây bưởi chính gốc Phúc Trạch trên 7-8 tuổi tuy rất sai quả nhưng chưa bán được quả nào, chẳng thấy ai tới hỏi mua vì quả nhỏ và xấu.

Nhà nào có chăm tốt cũng chỉ bán được 4-5 ngàn đồng/quả còn lại đành bỏ. Mọi năm tuy mất mùa nhưng vẫn có bưởi ăn và để bán, năm nay hầu như cả xóm chịu để bưởi rụng đầy gốc. Tìm hiểu thêm nguyên do thì được biết, số là do mấy năm liền mất mùa nên nhiều người chán nản bỏ không đầu tư, chăm sóc, thậm chí có nhà chán bưởi đã đốn bỏ để trồng cây gió trầm nên bưởi sinh trưởng kém, sâu bệnh nhiều, quả nhỏ, mã xấu là điều dễ hiểu.

Dẫn chúng tôi tới thăm một số mô hình thâm canh tổng hợp do Viện Nghiên cứu Rau quả xây dựng trong khuôn khổ dự án “Xây dựng mô hình áp dụng các tiến bộ KHCN để phát triển bưởi Phúc Trạch tại xã Hương Trạch-Hương Khê-Hà Tĩnh” được triển khai từ năm 2005 lại nay, TS. Đỗ Đình Ca- Trưởng bộ môn Sinh học, người đã nhiều năm lăn lộn với vùng bưởi Phúc Trạch trong các đề tài nghiên cứu khoa học giải thích: “Khả năng thụ phấn thấp và những diễn biến bất thường của nhiệt độ trong thời kỳ rụng quả non là nguyên nhân chính làm bưởi Phúc Trạch mất mùa.

Xuất phát từ đó chúng tôi bố trí nhiều công thức thí nghiệm, xây dựng các mô hình thâm canh tổng hợp như: đầu tư đầy đủ phân bón, bón đúng lúc, bón đủ và cân đối lượng phân; tủ gốc và tưới nước giữ ẩm; cắt tỉa tạo tán sau thu hoạch; phòng trừ sâu bệnh kịp thời, đặc biệt là diệt ruồi vàng hại quả, đối tượng lần đầu tiên xuất hiện và gây hại nặng trên các vườn bưởi ở Hương Khê; trồng cây chắn gió để tạo độ ẩm cho môi trường sinh thái vườn giúp cho cây dễ thụ phấn và hạn chế ảnh hưởng của hiện tượng gió Lào sớm; thụ phấn bổ sung bằng phấn khác cây và bằng hạt phấn của giống bưởi chua được trồng xen trong vườn nhằm tăng khả năng thụ phấn, thụ tinh của quả bưởi, giúp quả dễ đậu hơn, đồng đều hơn, mã quả đẹp hơn… Tất cả những cố gắng của các cán bộ khoa học và bà con nông dân tham gia dự án đã được đền đáp xứng đáng: hầu hết các vườn thực hiện chế độ thâm canh tổng hợp có áp dụng các TBKT mới và các hộ gia đình học tập làm theo đều sai quả, quả to, mã quả đẹp, bán được giá cao, cho thu nhập khá trong khi các vườn không được chăm sóc hầu như thất thu.

Ông Phạm Xuân Hiến ở xóm Phú Lễ, xã Hương Trạch tham gia mô hình thí nghiệm “ảnh hưởng thụ phấn bổ sung đến năng suất và phẩm chất bưởi Phúc Trạch” cho biết: Vườn nhà ông có 70 cây tuổi từ 10-12 năm. Mấy năm trước đậu quả kém hoặc không đậu quả. Hai năm liền nhờ áp dụng chế độ thâm canh và thụ phấn bổ sung nên năm nay tất cả các cây đều đậu sai, quả to, đẹp. Hiện ông có trên 2.000 quả, khách đã trả 12.000 đồng/quả, dự kiến thu trên 25 triệu đồng.

Gia đình anh chị giáo dân Phạm Văn Ân và chị Nguyễn Thị Lương ở xóm 5, xã Hương Trạch tham gia mô hình “Thâm canh tổng hợp theo hướng GAP” cho biết: Nhờ ghép bưởi chua để tăng cường phấn cho bưởi Phúc Trạch nên tỷ lệ đậu cao, quả đẹp. Năm nay 320 cây bưởi cho trên 6.000 quả đều bán được trên 15.000 đồng/quả thu về gần 100 triệu đồng là nguồn thu chủ lực của gia đình. Gặp lão nông “tri điền, tri cây” Nguyễn Văn Thiết ở xóm 1, xã Hương Đô tham gia mô hình thụ phấn bổ sung, ông khoe: “Nghe theo các nhà khoa học muốn bưởi ra hoa đều phải chăm sóc đầy đủ, cắt tỉa thường xuyên, phòng trừ sâu bệnh kịp thời, thụ phấn bổ sung và hái tỉa bớt quả cho quả mau lớn, lớn đều là các bí quyết mà tôi đã học được và làm thành thạo”.

Được biết ông đã dày công tìm tòi, theo dõi đúc rút kinh nghiệm để tự tìm ra cách thụ phấn tốt nhất, thời điểm lấy hoa đực, thụ phấn cho hoa cái tốt nhất cho hiệu quả cao. Chính ông là người đã nẩy ra sáng kiến bắc giàn giáo để thụ phấn cho bưởi và hướng dẫn kỹ thuật cho nhiều hộ trong thôn, xã làm thành công. Vườn nhà ông năm ngoái chỉ được 1.000 quả, năm nay có 10.000 quả, tăng gấp 10 lần, dự kiến thu trên 150 triệu đồng.

Chia tay những lão nông trồng bưởi Phúc Trạch chúng tôi ra về với những băn khoăn: làm thế nào để bưởi Phúc Trạch thoát khỏi “nạn” mất mùa hoặc “được mùa mất giá”, để cây trồng mũi nhọn của Hương Khê phát huy được thế mạnh trong cơ cấu cây trồng của ngành nông nghiệp huyện nhà trong những năm tới, để trái bưởi Phúc Trạch đã có thương hiệu có thể vươn xa? Phải có một chương trình nghiên cứu có tính chất tổng hợp, nghiêm túc và bài bản cho cây bưởi đặc sản Phúc Trạch.

Xem thêm
Trại cầy vòi mốc lớn nhất miền Bắc thu hàng chục tỷ mỗi năm

Gần 20 năm gắn bó với cầy vòi mốc, anh Phạm Văn Hùng ở huyện Lục Nam, Bắc Giang đang thu được hàng chục tỷ đồng mỗi năm nhờ tâm huyết với loài vật này.

Hơn 200 đơn vị tham gia Triển lãm công nghệ, dịch vụ cho thú cưng

TP.HCM Triển lãm Quốc tế chuyên ngành công nghệ, sản phẩm, dịch vụ chăm sóc thú cưng tại Việt Nam - Petfair Vietnam và Livestock Vietnam 2024 được tổ chức tại SECC, quận 7, TP.HCM.

Tháo gỡ 2 điểm nghẽn chính

Ngành mía đường có những điểm nghẽn cần phải giải quyết để phát triển ổn định, bền vững, đó là chia sẻ của TS Cao Anh Đương, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Mía đường (SRI).

Bình luận mới nhất