Đề xuất phương án thi “hai trong một” mới

Thí sinh sẽ chỉ phải thi một bài duy nhất với 180 câu hỏi trắc nghiệm thuộc các lĩnh vực toán, văn, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội. Thí sinh không viết tay mà làm bài trên máy tính tại các địa phương. Có thể tổ chức thi nhiều lần trong tháng 5 và kết quả thi có giá trị sử dụng đến hai năm…

Đó là những điểm khác biệt trong phương án tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia vừa được Đại học Quốc gia Hà Nội đề xuất. Phương án này được đưa ra trong bối cảnh ngành giáo dục đang nỗ lực tìm một giải pháp cho việc tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia với mục tiêu "hai trong một", kết quả vừa để xét công nhận tôt nghiệp trung học phổ thông, vừa để tuyển sinh vào các trường đại học, cao đẳng.

Hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo có đưa ra ba phương án khác nhau để lấy ý kiến dư luận, nhưng cả ba phương án đều đang nhận được những ý kiến trái chiều.

Một bài thi duy nhất

Theo phương án của Đại học Quốc gia Hà Nội, thay vì phải thi 6 môn như kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông hiện nay hay 4 bài thi như các phương án mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến người dân, thí sinh sẽ chỉ phải làm một bài thi duy nhất.

Bài thi này có 180 câu, hoàn toàn là các câu hỏi trắc nghiệm, không có phần tự luận, với kết cấu gồm 4 hợp phần là Toán, Ngữ văn, Khoa học tự nhiên (Lý, Hóa, Sinh) và Khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân). Mỗi hợp phần Toán và Ngữ văn có 5 câu hỏi, mỗi hợp phần Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội có 40 câu hỏi.

Mỗi câu trả lời đúng được một điểm, sai hoặc bỏ qua không bị trừ điểm. Tổng số điểm tối đa là 180 điểm.

Nội dung thi sẽ bao trùm chương trình cơ bản bậc trung học phổ thông, trong đó tập trung vào chương trình lớp 12.

Bài thi sẽ có 20% câu hỏi dễ (mức năng lực thấp), 60% câu hỏi trung bình (mức năng lực trung bình) và 20% câu hỏi khó (mức năng lực cao). Việc cơ cấu bài thi này nhằm mục đích phân loại thí sinh và sử dụng cho hai mục đích khác nhau của kỳ thi là xét công nhận tốt nghiệp (ở mức trung bình) và tuyển sinh đại học, cao đẳng (ở mức cao hơn).

Thi trên máy tính

Không còn những bài thi viết tay như hiện nay mà thí sinh sẽ thực hiện các thao tác thi trên máy tính tại các phòng thi chuyên dụng. Đề thi cho từng cá nhân sẽ được xáo trộn ngẫu nhiên về câu hỏi, phương án để thí sinh không thể nhìn bài nhau và cũng không thể sử dụng sự hỗ trợ từ bên ngoài.

Các cán bộ coi thi được tập huấn về nghiệp vụ liên quan. Các phòng máy có cán bộ trực kỹ thuật hỗ trợ vận hành máy.

Các bài thi cũng được chấm trên máy tính. Việc này được đánh giá là hạn chế tối đa các hiện tượng tiêu cực so với việc giám khảo trực tiếp chấm bài thi. Chấm trên máy tính cũng rút ngắn thời gian vì nhanh chóng, chính xác.

Kết quả thi có giá trị 2 năm

Phiếu điểm được thiết kể và sử dụng cho hai mục đích là xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng.

Để thuận lợi cho việc xét tuyển vào đại học, phiếu điểm của bài thi sẽ cung cấp kết quả riêng rẽ của 4 hợp phần, điểm quy đổi về điểm trên thang điểm 10 với hai số thập phân.

Các trường đại học, cao đẳng khi xét tuyển có thể dùng kết quả của cả bài thi hoặc chỉ dùng kết quả của một hay một vài hợp phần để làm tiêu chí tuyển sinh. Trường có thể nhấn mạnh trọng số của một hợp phần nào đó (bằng cách nhân hệ số) nhằm tìm được những thí sinh có năng lực chuyên biệt phù hợp với ngành nghề đào tạo.

Bên cạnh đó, các trường đại học cũng có thể tổ chức thêm một bài thi đơn môn với dạng thức trắc nghiệm, tự luận, hoặc thi năng khiếu… để có thêm thông tin đánh giá về thí sinh theo yêu cầu đào tạo riêng của mình.

Một điểm đáng lưu ý là kết quả thi sẽ có giá trị trong vòng 2 năm để thí sinh có thể dùng xét tuyển vào các trường đại học, cao đẳng thay vì chỉ có giá trị một năm như hiện nay.

Thi nhiều lần trong năm

Kỳ thi có thể được tổ chức nhiều lần trong năm. Thí sinh có thể đăng ký thi lại nếu muốn có kết quả cao hơn lần thi trước, nhằm thuận lợi cho việc xét tuyển của mình.

Tuy nhiên, riêng năm 2015, nếu là năm đầu tiên áp dụng, Đại học Quốc gia Hà Nội đề xuất kỳ thi này sẽ tổ chức trước kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Thí sinh nào có kết quả bài thi tổng hợp đạt yêu cầu sẽ không phải tham gia kỳ thi tốt nghiệp như mọi năm.

Từ năm 2016, khi thí sinh đã làm quen với kỳ thi mới, có thể bỏ hẳn kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông như thường lệ, chỉ còn tồn tại một kỳ thi hợp nhất.

Kỳ thi có thể tổ chức nhiều đợt trong tháng 5 để thí sinh không đạt yêu cầu hoặc mong muốn có kết quả cao hơn có thể thi lại. Thí sinh có thể thi tại các điểm thi, phòng thi đủ điều kiện tại các tỉnh thành. Việc đăng ký thi sẽ thực hiện qua mạng internet.

Để giúp thí sinh không quá lạ lẫm với kỳ thi mới, các em sẽ được làm quen với dạng thức thi qua mạng. Việc hướng dẫn ôn tập, ôn luyện, thi thử cũng được thực hiện trực tuyến trên các trang web được chỉ định với các dạng thức bài thi và các bài thi mẫu.

Dự kiến, phương án thi này sẽ được lãnh đạo Đại học Quốc gia Hà Nội trình Thủ tướng xem xét vào ngày 26/8.