Đến Cô Tiên cũng phải muộn phiền

Chị Xoa trên thùng xe chở thóc từ đồng về thôn.

Tôi với chị Nguyễn Thị Xoa ở thôn Cấn Hạ, xã Cấn Hữu, huyện Quốc Oai (Hà Nội) ngồi trong chiếc thùng xe ba bánh cùng mấy bao tải thóc Cô Tiên mới gặt cứ nảy lên nảy xuống trên con đường đất gồ ghề sống trâu chạy qua những cánh đồng bạc trắng vì sâu bệnh về nhà văn hóa thôn.

Ở đó đã có mấy người trực sẵn, kẻ cầm cân, người cầm thúng, đong đong, đổ đổ để bán cho hợp tác xã. Mặt ai cũng méo xẹo. Vài người than: “Thế nào vụ này lại quy định mỗi bao 40 kg phải đóng thành 41 kg để trừ cho cái bì chỉ khoảng 1 lạng, đúng là đã thiệt đơn lại còn thiệt kép”.

Cô Tiên là giống lúa nếp tuy chất lượng không thực sự cao nhưng mấy năm nay được người dân nhiều tỉnh thành tiếp nhận nhanh bởi năng suất khá và nhất là khả năng chống chịu sâu bệnh. Thế nhưng vụ này, ở thôn Cấn Hạ có không ít lời bàn tán về khả năng này của Cô Tiên. 8 sào lúa nhà chị Xoa nhiễm sâu đục thân khá nặng, thêm vào đó lại bị chuột bọ phá hoại (lỗi này do địa phương không tổ chức tốt việc đánh chuột) khiến cho năng suất chỉ cỡ 1 tạ/sào.

“Vụ xuân vừa rồi mỗi sào được 2 tạ, bán được 7.000đ/kg nên cũng được lãi chút ít. Vụ này đã mất mùa giá lại chỉ cân có 6.100đ/kg thóc tươi trong khi đó tiền cày bừa, máy móc, phân gio, thuốc sâu… tính ra đã hơn 600.000đ/sào. Tự làm mà còn thế chứ nếu phải thuê thì lỗ to chú ạ!”, chị Xoa nói.

Cạnh đó, ông Nguyễn Văn Liễn ở thôn Cấn Hạ đang lúi húi đóng bao, chờ cân cũng nén tiếng thở dài khi kể về 7 sào nếp năng suất trung bình khoảng 1,2 tạ. Rất nhiều hộ khác cũng chỉ đạt 1-1,3 tạ/sào như vậy.

Quy cách đong 40 kg mỗi bao nhưng phải 41 kg mới được chấp nhận.

Trước sự xì xào của người dân, anh Phùng Văn Đồng, Trưởng ban kiểm soát của hợp tác xã Cấn Thượng- đơn vị bao tiêu sản phẩm cho toàn bộ diện tích nếp Cô Tiên của cả xã cho biết, xã có 3 hợp tác xã thì Cấn Hạ năng suất thấp nhất bởi nó đã mất vai trò, hai vụ nay bị dân bãi nhiệm nên không có ai chỉ đạo gì cả.

Kênh mương hỏng hóc không được sửa, nước bơm lên ai tranh được thì tranh không lại chảy xuống mương, dự tính dự báo sâu bệnh không có nên người phun đúng lứa kẻ phun trượt. Một số hộ vì sâu bệnh, chuột bọ phá hoại quá, ước tính năng suất chỉ đạt 20-30kg/sào nên không thu hoạch mà để cho chủ máy gặt được bao nhiêu thì lấy. Sản xuất như thế nên năng suất thấp là phải chứ không hẳn do giống.

Cũng theo anh Đồng đã 5 năm nay hợp tác xã hợp đồng với dân để sản xuất thóc nếp, vụ này số lượng 400 tấn tương đương với khoảng 200 mẫu. Mọi năm giá thóc Cô Tiên đều trên 7.000đ/kg nhưng nay chỉ được cỡ 6.200đ nhưng vì là thu tươi nên bà con đỡ công phơi phóng, quạt, đóng bao, trung bình vẫn có thể lãi cỡ 500.000đ/sào.

Giá thóc rẻ do thứ nhất là nhiều nơi được mùa, thứ hai là do thị trường Trung Quốc năm nay ít nhập gạo nếp. Hiện xã đã thu hoạch được hơn ½ diện tích lúa nếp và vẫn có các đầu mối nhập chứ không hề bị ế.

Chờ đợi để hợp tác xã cân thóc.

Để biết thêm thông tin, tôi liên lạc với chị Nguyễn Thị Hà- một đầu mối chuyên thu mua thóc nếp ở thôn Trai Trang huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên và được biết: “Trong các năm kinh doanh gạo chưa bao giờ tôi chứng kiến giá nếp rẻ như năm nay. Nếp Cô Tiên đang được thu vào với giá 6.500đ/kg thóc tươi, các loại nếp khác ngon hơn như nếp Nhung giá cũng chỉ 7.000đ/kg thóc tươi. Lý do là bởi đâu đâu cũng cấy nhiều, thu dồn dập vào một thời điểm dẫn đến không thụ hết chứ không hẳn do Trung Quốc không nhập hàng bởi các loại nếp trên chỉ tiêu thụ trong nước còn xuất khẩu là “nếp tẻ”, hạt nhỏ hơn, năng suất cao như lúa tẻ và giá bán rẻ hơn cả nếp Cô Tiên”.