Tuy nhiên nhờ được vay vốn đầu tư làm muối một cách bài bản nên người làm muối Ninh Thuận đang dần ổn định cuộc sống.
I.
Chúng tôi về đồng muối xã Tri Hải, huyện Ninh Hải dưới cái nắng hầm hập nhưng trên các cánh đồng muối diêm dân vẫn đang miệt mài thu những mẻ muối kịp thương lái đến mua.
Tại ruộng muối của bác Nguyễn Văn Kim rộng 10ha được đầu tư bài bản, các ô ngăn cách xây bằng đá chẻ, nền ruộng trải bạt, tiếng máy bơm hút nước mặn dưới lòng đất lên ruộng chứa nước rền vang cả cánh đồng. Hàng chục lao động đang khẩn trương thu hoạch những hạt muối trắng muốt lên cân cho thương lái.
 |
| Bác Nguyễn Văn Kim đang thu hoạch muối. |
Bác Kim phấn khởi cho biết: Năm nay thời tiết rất thuận lợi cho nghề làm muối nên năng suất muối đạt cao, giá cũng tốt hơn mọi năm, thu hoạch tới đâu thương lái đến mua ngay tới đó với giá từ 800 – 1.000 đồng/kg. Người ta bảo nghề làm muối quá vất vả mà cũng chỉ đủ ăn nhưng với gia đình tôi hạt muối là có thể làm giàu.
Theo bác Kim, Ninh Thuận là tỉnh có khí hậu khắc nghiệt nhất cả nước, nắng nóng quanh năm, lượng mưa rất ít chỉ tập trung khoảng 3 tháng cuối năm, nhưng nắng nhiều lại là điều kiện thuận lợi cho nghề làm muối. Năng suất muối tại Ninh Thuận thuộc diện cao nhất. Với 10ha đồng muối, mỗi năm bác Kim thu hoạch 2.500 tấn muối, thu về 2 – 2,5 tỷ đồng, trừ hết chi phí, lợi nhuận dòng còn lại 500 triệu đồng. Bác Kim còn giải quyết công ăn việc làm cho hàng chục lao động địa phương với mức thu nhập ổn định.
Bác Kim kể tiếp: “Năm nay tôi 67 tuổi, từ bé đã theo cha làm muối, đến nay gần hết cuộc đời, bây giờ làm muối quá sướng so với trước đây. Hồi xưa làm muối khổ cực lắm, do chưa có máy bơm nước vào ruộng nên toàn bộ các công đoạn phải làm thủ công, phải tát bằng gầu dây, thu hoạch muối phải gánh lên bờ, còn bây giờ đã có máy móc thay sức người từ bơm nước đến thu hoạch cũng có xe vận chuyển”.
| Bác Kim cho biết, từ những năm1993, khi bác quyết định mua thêm ruộng để mở rộng diện tích làm muối, thiếu vốn bác được Agribank Ninh Hải cho vay với thủ tục đơn giản và từ đó đến nay bác là khách hàng truyền thống của ngân hàng này. Đặc biệt năm 2015, khi chuyển đổi sang làm muối trải bạt cần vốn lớn, bác lại được Agribank Ninh Hải cho vay 4 tỷ đồng. Từ đó đến nay lúc nào bác cũng vay ngân hàng 3 – 4 tỷ đồng để SX, kinh doanh muối. |
Đặc biệt từ năm 2015, bác Kim đã đầu tư nhiều tỷ đồng để chuyển đổi mô hình từ SX muối trên nền đất truyền thống sang trải bạt. Mặc dù vốn đầu tư rất lớn, mỗi ô 1.000m2 hết hàng trăm triệu đồng nhưng ưu điểm của muối trải bạt năng suất cao gấp 1,5 lần so với làm muối nền đất, giá bán cũng cao hơn từ 20 – 30%.
Tuy nhiên có được ruộng muối hiện đại như ngày hôm nay phải kể đến sự đồng hành của Chi nhánh Ngân hàng NN- PTNT huyện Ninh Hải (Agribank Ninh Hải).
II.
Còn gia đình bác Bùi Xuân Vinh, thôn Phương Cựu 1, xã Phương Hải có 0,42ha đồng muối, nhờ hạt muối mà cuộc sống cả nhà khá ổn định.
Bác Vinh tâm sự: Nghề làm muối của gia đình tôi có từ thời cha ông, nghề này không giúp giàu có nhưng kinh tế ổn định, không bao giờ thiếu đói.
Tuy nhiên vào những năm 2000, khi cơn lốc nuôi tôm sú tràn về, thấy nuôi tôm lãi quá tôi cũng ham nên chuyển đổi từ ruộng muối sang nuôi tôm.
Nuôi được vài năm đầu hiệu quả, thế nhưng sau đó tôm bị dịch bệnh do mạnh ai nấy làm, không theo quy hoạch nên vùng nuôi bị ô nhiễm nặng nề, càng nuôi càng thua lỗ.
Năm 2009, khi đã kiệt quệ vì con tôm, bác Vinh lại quay về nghề cũ là làm muối, tuy nhiên tiền không còn nên bác Vinh đã tìm đến Agribank Ninh Hải để vay vốn đầu tư. Được hướng dẫn tận tình mọi thủ tục, bác Vinh đã vay 70 triệu đồng cải tạo ao nuôi tôm sang ruộng muối và từ đấy bác trở thành khách hàng truyền thống của Agribank Ninh Hải.
 |
| Bác Bùi Xuân Vinh đang bơm nước biển vào ruộng muối. |
Nhờ thời tiết thuận lợi cho nghề làm muối cùng với chịu khó, cần mẫn nên mỗi tháng bác Vinh thu được 4 mẻ muối, mỗi mẻ cho 4 tấn. Tính ra hàng năm làm muối được 8 – 9 tháng nên sản lượng muối khoảng 120 tấn, với giá hiện tại bán 600 đồng/kg (muối nền đất), mỗi năm bác Vinh có thu nhập từ 60 – 70 triệu đồng.
“Làm muối không giàu nhưng thu nhập ổn định, không bao giờ bị thua lỗ và không bị áp lực như nuôi tôm. Hiện nay tôi cũng đang tính chuyển ruộng muối từ nền đất sang làm muối trải bạt để nâng cao hiệu quả kinh tế, tuy nhiên chưa tìm được nguồn nước có độ mặn đảm bảo nên chưa đầu tư được”, bác Vinh cho biết.
Anh Nguyễn Quang Hiếu, PGĐ Chi nhánh Agribank Ninh Hải cho biết, Ninh Hải là địa phương có diện tích đồng muối lớn nhất tỉnh Ninh Thuận, tập trung tại 3 xã Phương Hải, Tri Hải, Nhơn Hải. Hiện nay các hộ dân chuyển đổi từ làm muối nền đất sang muối trải bạt nhiều nên nhu cầu vay vốn rất lớn.
Để tạo điều kiện để bà con bà con tiếp cận được nguồn vốn nhanh chóng, thuận lợi về thủ tục ngân hàng chỉ yêu cầu bà con diêm dân có quyền sử dụng đất ruộng SX muối và nằm trong vùng quy hoạch SX muối của địa phương là các anh đã có thể xuất tiền cho bà con vay với mức thế chấp tối đa theo quy định là 52.000 đồng/m2. Hiện nay số hộ vay vốn làm muối từ 700 triệu đến 1 tỷ đồng không hiếm, còn những hộ SX nhỏ vay dưới mức đó thì rất nhiều.
Chỉ tính dư nợ cho bà con diêm dân vay SX muối đã chiếm 10 -15% tổng số dự nợ của Agribank Ninh Hải, với số tiền khoảng 50 tỷ đồng, đặc biệt cho vay SX muối hầu như không có nợ xấu, chỉ có một số hộ chậm trả do gặp phải mùa mưa diên dân không trả thanh toán.
