Điều chỉnh thức ăn theo thể trạng

* Xin cho biết quan điểm đông y về điều chỉnh thức ăn theo thể trạng?

Nguyễn Thu Hiền, Từ Sơn, Bắc Ninh

Theo lương y Kiều Bá Long thì cách điều tiết như sau:

- Cơ thể âm hư thường lòng bàn tay, bàn chân nóng hâm hấp, nội thể luôn bứt rứt, khó yên, khô miệng, lưỡi đơ, gai vị nóng rát, tạng nhiệt tạo táo bón. Để chữa trị, nên ăn các thức ăn tính mát, lạnh như: mộc nhĩ, hạt sen, bí đao, dưa leo, đậu hũ tươi, hẹ, giá, dưa hấu đỏ, thịt vịt ta, ngan, trứng gà (bỏ lòng đỏ), cá trắm, chép, diếc, ếch. Không dùng thịt gà nòi, chó, nhãn nhục, vải. Tuyệt đối tránh củ tỏi, ớt, tiêu, thịt dê, rượu trắng và rượu tây.

- Cơ thể dương hư: nét mặt xanh tái, nội tạng cảm hàn, sợ lạnh, đại tiện lỏng sệt. Kinh mạch trầm, lưỡi nhạt nhẽo. Nên ăn các món tính nhiệt, nóng như: thịt dê, chó, chim sẻ, đào, vải, nhãn, mít, dứa. Cũng không nên quá lạm dụng các thứ thịt, cá, rau, củ, quả tính hàn, ôn.

- Cần lưu ý, nếu tạng nhiệt thì ăn các món tính lạnh, mát, ngược lại thì ăn các món nóng, ấm. Có điều tiết như thế, cơ thể mới cân bằng lưỡng nghi âm dương. Tăng trưởng, hoàn thiện sức khỏe.

* Xin cho biết vì sao có người huyết áp cao mà không rõ triệu chứng, ngược lại có người có triệu chứng huyết áp cao nhưng khi đo lại không thấy cao?

Bùi Văn Lạng, Quỳnh Lưu, Nghệ An

Đúng là một số người huyết áp rất cao nhưng không có biểu hiện gì đặc biệt, trong khi những người khác triệu chứng rất rõ ràng nhưng huyết áp lại không cao lắm. Tăng huyết áp là tình trạng huyết áp tối đa bằng hoặc lớn hơn 140 mmHg, huyết áp tối thiểu lớn hơn hoặc bằng 90 mmHg trở lên. Tăng huyết áp có thể là tăng một trong hai chỉ số này, hoặc cả hai. Trường hợp huyết áp tối thiểu tăng cao là rất nguy hiểm, dễ gây tai biến. Biểu hiện lâm sàng của bệnh rất phức tạp, tùy thể trạng của từng người. Bệnh nhẹ có các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, ù tai hoa mắt, mất ngủ mức độ nhẹ... Bệnh nặng sẽ gây đau đầu dữ dội, đau vùng tim, thị lực giảm sút; người bệnh thở gấp, mặt đỏ bừng hoặc tái xanh, thậm chí có thể nôn hoặc buồn nôn, hốt hoảng... Tăng huyết áp có thể là nguyên nhân của các bệnh ở động mạch vành, tim, xơ cứng động mạch thận. Dưới đây là một số hiểu biết sai lầm về bệnh này:

- Triệu chứng của tăng huyết áp nhiều khi không đồng nhất với mức độ bệnh. Có khi triệu chứng rất rõ ràng nhưng huyết áp lại không cao lắm. Ngược lại, có những người huyết áp rất cao nhưng triệu chứng lâm sàng rất nghèo nàn nên không uống thuốc, khiến nhiều chứng bệnh cùng phát sinh như tim phì đại, nhồi máu cơ tim... Do đó, nên định kỳ kiểm tra sức khỏe, trong đó có đo huyết áp để phát hiện bệnh. Với những người đã có chẩn đoán tăng huyết áp, nên đo thường xuyên để biết diễn biến bệnh.

- Khi bác sĩ thường khuyên rằng bên cạnh việc uống thuốc hạ huyết áp hằng ngày, bệnh nhân cần chú ý thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt như giảm béo, năng tập thể dục thể thao, ăn giảm muối. Nhưng một số người lại hiểu nhầm rằng, họ không cần uống thuốc mà chỉ cần chọn lấy một trong những cách trên là có thể cải thiện bệnh. Thực ra phần lớn các biện pháp này chỉ có vai trò bổ trợ, chứ không thể thay thế thuốc. Nếu không dùng thuốc mà bác sĩ đã chỉ định, bạn có thể gặp nguy hiểm.

-Rất nhiều bệnh nhân sau khi điều trị thấy huyết áp trở lại mức bình thường đã tự ý ngừng thuốc vì cho rằng mình đã hoàn toàn khỏe mạnh trở lại. Trên thực tế, số người bị tăng huyết áp điều trị khỏi rất hiếm, vì vậy cần phải cảnh giác, liên tục kiểm tra điều chỉnh nhằm phòng chống những biến chứng. Phần lớn bệnh nhân phải uống thuốc suốt đời.