Cảnh trong phim Hot boy nổi loạn, câu chuyện về thằng Cười, cô gái điếm và con vịt
40 năm sau khi Liên hoan phim Việt Nam lần đầu tiên được tổ chức, ngày mai (15/12), LHP Việt Nam lần thứ 17 sẽ chính thức khai mạc tại Phú Yên với tiêu chí "Vì một nền điện ảnh đổi mới và hội nhập".
Điện ảnh Việt Nam đã đổi mới, điều này thể hiện rõ nhất ở số lượng phim tư nhân áp đảo phim Nhà nước tại LHP lần này. Tuy nhiên, những tác phẩm được coi là đại diện cho điện ảnh Việt Nam trong suốt 2 năm qua có đủ sức “hội nhập” hay không khi mà tiêu chí chọn Bông Sen Vàng khó có thể chấp nhận dòng phim giải trí.
Tư nhân sôi động
Theo thông báo từ BTC, LHP Việt Nam 17 chỉ có ba hội đồng giám khảo cho các thể loại phim truyện, phim tài liệu khoa học và hoạt hình. Cho dù có 3 hay 4 hội đồng thì dường như phần đông những người quan tâm đến LHP cũng chỉ “soi” kỹ nhất ở hạng mục phim truyện nhựa.
Ở LHP 17, đạo diễn - NSƯT Lưu Trọng Ninh được mời làm Chủ tịch Ban giám khảo phim truyện. Có lẽ vì “chiếc ghế nóng” này nên LHP vắng bóng bộ phim được đánh giá khá cao của vị đạo diễn họ Lưu trong năm qua, đó là “Khát vọng Thăng Long”. Nhìn vào danh sách 17 bộ phim truyện nhựa tham dự LHP, có thể thấy, đề tài khá phong phú, từ chiến tranh, lịch sử cho tới giải trí, kinh dị… Nhưng nhìn chung, chúng ta vẫn thấy nổi lên hai dòng phim chính mà lâu nay người ta vẫn cho là: phim nghệ thuật và phim thị trường.
Chiếm lĩnh dòng phim bị coi là giải trí, dĩ nhiên vẫn thuộc về những hãng phim tư nhân với các bộ phim như: “Những nụ hôn rực rỡ”, “Cô dâu đại chiến” (Cty BHD sản xuất); “Thiên sứ 99”, “Công chúa teen và ngũ hổ tướng” (Hãng phim Phước Sang); “Khi yêu đừng quay đầu lại” (Hãng phim Thiên Ngân); “Để mai tính” (Cty Cổ phần Giải trí âm nhạc Người Dậy Sớm).
Ngoài những bộ phim giải trí, trong hai năm qua (tính từ 1/10/2009 - 20/10/2011), các hãng phim tư nhân cũng đã đầu tư lớn về chất lượng hình ảnh, âm thanh, kỹ xảo cho một số phim nghệ thuật và được đánh giá cao như: “Cánh đồng bất tận”, “Hot boy nổi loạn, câu chuyện về thằng Cười, cô gái điếm và con vịt” (Cty BHD); “Những bức thư từ Sơn Mỹ” (Cty CP Lê Dân), “Tây Sơn hào kiệt” (Hãng phim Lý Huỳnh).
Phim Nhà nước èo uột
Trái với sự sôi động của các hãng tư nhân, LHP 17 chỉ có sự tham gia của 7 bộ phim Nhà nước. Đa phần những bộ phim này đều được coi là phim nghệ thuật, xoay quanh các mảng đề tài: chiến tranh, lịch sử… như: “Mùi cỏ cháy”, “Tâm hồn mẹ”, “Vũ điệu đam mê” (Hãng Phim truyện Việt Nam); “Hoa đào” (Hãng Phim truyện I), “Long Thành cầm giả ca” (Hãng phim Giải Phóng)...
Mặc dù được đánh giá là phim nghệ thuật nhưng có thể thấy, phần lớn những tác phẩm kể trên còn bộc lộ nhiều hạn chế về chất lượng nghệ thuật, âm thanh, hình ảnh… Cũng do kinh phí hạn hẹp nên những bộ phim Nhà nước được đánh giá cao như “Mùi cỏ cháy” vẫn chưa được đầu tư xứng tầm. Chẳng hạn, bối cảnh Thành cổ Quảng Trị được dựng ở Làng Văn hóa các dân tộc Việt Nam còn quá sơ sài.
Bông Sen Vàng của một kỳ liên hoan “đổi mới và hội nhập” sẽ được chọn theo tiêu chí nào? Câu hỏi này có lẽ chỉ BGK mới có thể giải đáp được. Và khi ấy, người ta lại nói đến chuyện: Ban giám khảo nào thì giải thưởng ấy!
Nếu tác phẩm “Mùi cỏ cháy” được tôn vinh thì rõ ràng LHP đã thụt lùi, vì tầm vóc của tác phẩm này kém xa bộ phim cùng đề tài chiến tranh “Đừng đốt” được tôn vinh ở LHP16. Hơn nữa, nếu dòng phim chiến tranh tiếp tục lên ngôi thì người ta rất dễ liên tưởng tới câu chuyện, 40 năm điện ảnh Việt Nam vẫn bị “ám ảnh” bởi chiến tranh.
Nhìn lại chặng đường 4 thập kỷ LHP Việt Nam, tôn vinh những giá trị đích thực của điện ảnh Việt Nam, hướng đến sự đổi mới và hội nhập của nền điện ảnh dân tộc, đó là mục đích mà LHP17 hướng tới. Tuy nhiên, từ thực tế của nhiều kỳ LHP đã qua, không khó để nhận ra, rất khó để có chỗ đứng cao nhất cho những tác phẩm thuộc dòng phim giải trí, cho dù LHP17 đề cao tiêu chí “đổi mới”.
Trong số những tác phẩm tham gia tranh tài tại LHP17, có tới 9/17 bộ phim đã dự giải Cánh Diều vàng 2010 và giành giải cao như: “Long Thành cầm giả ca”, “Cánh đồng bất tận”… nhưng công chúng vẫn có thể chờ đợi những bất ngờ từ các tác phẩm mới: “Tâm hồn mẹ”, “Mùi cỏ cháy”, “Hot boy nổi loạn, câu chuyện về thằng Cười, cô gái điếm và con vịt”, “Những bức thư từ Sơn Mỹ”…