*Tiết kiệm 289 đồng/kg lúa thương phẩm
Tại HTX sản xuất lúa Thắng Lợi, xã Mỹ Đông, huyện Tháp Mười (Đồng Tháp) vừa qua đã tổng kết mô hình xây dựng cánh đồng sản xuất lúa theo hướng hiện đại trong vụ ĐX 2010-2011.
Đề án cánh đồng sản xuất lúa theo hướng hiện đại giai đoạn 2008-2011 được triển khai trên địa bàn tỉnh, tạo chuyển biến về mặt tư duy, tập quán sản xuất trong đại bộ phận nông dân.
Hiện đại ở đây là sản xuất đồng loạt, tập trung qui mô lớn, nâng cấp hệ thống thuỷ lợi cho hoàn chỉnh theo hướng kết hợp giao thông nội đồng làm tiền đề cho việc áp dụng đồng bộ cơ giới vào sản xuất từ khâu làm đất, chăm sóc, thu hoạch, vận chuyển. Mục đích là tạo ra khối lượng sản phẩm đồng nhất với sản lượng lớn, chất lượng cao, giá thành hạ.
Phát huy những kết quả đạt được qua 4 vụ thực hiện sản xuất lúa theo hướng hiện đại, vụ ĐX 2010-2011 HTX Thắng Lợi đã vận động được 120 hộ tham gia mô hình, tăng 45 hộ và tổng diện tích gieo sạ là 260 ha, tăng 60 ha so với 2010. Để thực hiện thành công mô hình này, HTX Thắng Lợi cùng các cơ quan, nhà khoa học đã tổ chức các lớp tập huấn, tọa đàm cho nông dân, hướng dẫn cách ghi chép sổ tay tình hình sản xuất lúa. Hàng tuần có cán bộ kỹ thuật cùng nông dân thăm đồng để đánh giá sinh trưởng và phát triển của cây lúa nhằm xử lý kịp thời các tình huống xảy ra trên đồng ruộng.
Kết quả đạt được trong vụ ĐX 2011 là 87% diện tích của cánh đồng đã áp dụng phương pháp sạ hàng thủ công và 9,23% diện tích của HTX được sạ bằng máy, giúp nông dân tiết kiệm 60 kg lúa giống/ha/vụ, đồng thời lượng phân bón cũng giảm 15kg N/ha, tương đương 60kg ure/ha. Các khâu làm đất, tưới tiêu và thu hoạch của HTX được cơ giới hoá hoàn toàn. Nhờ các biện pháp kỹ thuật được áp dụng đồng loạt, mô hình đã giúp nông dân tiết kiệm được 289 đồng/kg lúa thương phẩm so với nông dân ngoài mô hình và chênh lệch lợi nhuận vào khoảng 3.500.000 đồng/ha.
Điểm nổi bật của mô hình trong vụ ĐX này so với các năm trước đây là HTX đã gắn kết được DNTN Cỏ May đầu tư về giống và bao tiêu sản phẩm cho hơn 20 hộ nông dân tham gia mô hình với diện tích là 50 ha. Bên cạnh những kết quả khả quan đạt được, cánh đồng hiện đại tại HTX Thắng Lợi cũng vẫn còn có những khó khăn cần khắc phục và cải tiến như: chưa tìm được máy sạ hàng phù hợp để thay thế cho công cụ sạ hàng bằng tay, chưa tìm được máy phun thuốc hiệu quả cho cánh đồng, vẫn còn duy trì biện pháp bón phân thủ công, nông dân tham gia mô hình vẫn chưa thấy được tầm quan trọng của việc ghi nhật ký sản xuất, việc ký kết bao tiêu lúa gạo chỉ mới bước đầu được thực hiện thí điểm.
Vì vậy, trong thời gian tới Ban chủ nhiệm HTX cần tăng cường củng cố hoạt động sản xuất, khắc phục những khó khăn, hạn chế trong công tác chỉ đạo điều hành HTX, mở rộng qui mô diện tích. Tiếp tục nâng cấp hệ thống bờ bao, cải tạo hệ thống thuỷ lợi nội đồng theo hướng kết hợp với giao thông nông thôn và thực hiện công tác trang bằng mặt ruộng. Đầu tư xây dựng nhà kho, lò sấy lúa, trang bị các máy sạ hàng, máy phun thuốc tự hành.
Mô hình cánh đồng SX lúa theo hướng hiện đại qua 2 năm triển khai thực hiện đã đạt được nhiều kết quả đáng phấn khởi: Diện tích và số hộ tham gia tăng lên theo từng năm, trình độ nhận thức và kỹ thuật sản xuất của xã viên HTX đã được nâng cao, năng suất và chất lượng lúa gạo ngày càng được nâng lên. Đến nay toàn tỉnh Đồng Tháp đã xây dựng được 8 cánh đồng SX lúa theo hướng hiện đại ở 6 huyện/thị, với tổng diện tích 1.111 ha/823 hộ tham gia. Trong đó có 4 cánh đồng do tỉnh xây dựng và 4 cánh đồng do huyện xây dựng. Thực hiện mô hình cánh đồng hiện đại ở HTX Tân Cường đã giảm chi phí về giống, phân, thuốc bình quân 1,37 tỷ đồng/năm và lợi nhuận cao hơn so với ngoài mô hình 2,3 tỷ đồng/năm; HTX Thắng lợi giảm chi phí bình quân 650 triệu đồng/năm và lợi nhuận cao hơn so với ngoài mô hình 711 triệu đồng/năm.
(*): Tác giả hiện là Trưởng Phòng Nghiên cứu khoa học và Thông tin - Sở NN-PTNT Đồng Tháp
