* Nông dân ngậm ngùi
Người nuôi bò sữa rầu rĩ trước việc các hãng sữa tăng giá nhưng không ngó ngàng đến việc tăng giá nguyên liệu
Các hãng sữa đua nhau tăng giá, thậm chí Vinamilk tăng ngay từ ngày mùng 1 tết, thời điểm mà người tiêu dùng chỉ biết xài tiền nên rất ít quan tâm. Điều đáng nói là, DN tăng giá sữa bán ra thị trường nhưng giá mua nguyên liệu vẫn giậm chân tại chỗ. 
Cụ thể, sữa tươi Vinamilk - một vỉ bốn hộp trước đây có giá 24.000 đồng nay tăng thêm 2.000 đồng/vỉ. Sữa chua vỉ bốn hộp hiện giá 19.000 đồng/vỉ, trước đó giá chỉ là 17.000 đồng/vỉ. Sữa hộp 1 lít 26.000 đồng lên 28.000 đồng. Sữa bột Dielac Anpha 123 hộp 900g giá 174.000 đồng, tăng thêm 14.000 đồng/hộp. Mức giá này được Cty CP Sữa VN (Vinamilk) thông báo điều chỉnh tăng từ 5-7% bắt đầu từ ngày 23/1 (tức mùng 1 tết), nhưng trên thực tế các cửa hàng áp dụng mức giá này sau ngày 1/2/2012.
Lý do của đợt tăng giá này theo giải thích của Vinamilk là giá nguyên liệu sữa hiện đã tăng hơn 20%, còn các nguyên vật liệu đầu vào khác cũng tăng từ 40-60%. Thêm vào đó, chi phí đầu vào cho SX như điện, nước, phí vận chuyển, xăng dầu hiện cũng đã tăng từ 10-15% so với cùng kỳ nên DN buộc phải điều chỉnh tăng giá bán nhằm bù đắp một phần chi phí SX. Nên nhớ, trước đó vào ngày 1/1/2011, cũng viện lý do trên, Vinamilk từng thực hiện điều chỉnh tăng giá sữa bột các loại lên trung bình 12%!
Mới đây, Cty FrieslandCampina (FCV) cũng thông báo tăng giá 5% đối với sữa nước và sữa đặc có đường như Cô Gái Hà Lan, YoMost, Fristi từ ngày 13/2. Theo đó, giá các mặt hàng này sẽ tăng thêm từ 700-1.500 đồng/sản phẩm tùy loại. Lý do tăng giá sữa, một đại diện của FCV giải thích cũng chẳng khác gì Vinamilk, tức tất tần tật cái gì cũng tăng nên buộc DN phải điều chỉnh giá bán để bù đắp một phần chi phí SX.
Đặc biệt, không chỉ hai DN hàng đầu về sữa nói trên tăng giá, ít thì 1.000 đồng/sản phẩm, nhiều thì vài chục nghìn đồng/sản phẩm, mà Nestlé VN cũng dự kiến sẽ nâng giá bán dòng sản phẩm Lactogen với mức dự kiến khoảng 10% vào khoảng cuối tháng 2 này.
Thật ra, theo khảo sát của NNVN, giá của nhiều hãng sữa nội và ngoại bán tại “phố sữa” trên đường Nguyễn Thông (quận 3, TPHCM) đã được điều chỉnh tăng ở mức từ 5 đến 7% từ mấy ngày trước đó. Mặc nhiên, cứ mỗi lần giá sữa trên thị trường tăng là các mặt hàng sữa nước thành phẩm cũng tăng theo. Tuy giá sữa đến tay người tiêu dùng đã có 2-3 lần điều chỉnh tăng trong vòng 1 năm trở lại đây, nhưng giá thu mua sữa của nông dân vẫn giậm chân tại chỗ.
Theo ông Huỳnh Văn Chiến, PCT Hội Nông dân xã Tân Thạnh Đông (Củ Chi, TPHCM) nơi có đàn bò sữa trên 13.000 con, hàng năm cung cấp hàng ngàn tấn sữa cho hai Cty Vinamilk và FCV (còn gọi là sữa Foremost), trong đó Vinamilk chiếm thị phần khoảng 60%, thì từ nhiều tháng qua, giá thu mua sữa tươi tại các hộ chăn nuôi địa phương chỉ đứng ở mức 10.500-11.000 đồng/kg. Tuy nhiên, nếu bị trừ tạp trùng thì giá còn thấp hơn.
Ông Nguyễn Văn Điện (ấp 5), nuôi 30 con bò sữa, từng “đu” bán cho FCV đến những 8 năm, nhưng do Cty này lúc nào cũng trừ tạp trùng nên ông nhảy qua bán cho Vinamilk, mặc dù giá mua của Vinamilk có thấp hơn. “Hai năm trước, khi giá sữa bán chỉ 8.000 đồng/kg nhưng tính ra người chăn nuôi vẫn có lãi, bởi lúc đó giá cỏ, giá thức ăn chăn nuôi còn đỡ nên tụi tui vẫn có lời. Còn bây giờ, giá mua sữa nguyên liệu có tăng nhưng giá thức ăn đầu vào tăng rất nhiều nên tính ra người chăn nuôi chỉ lấy công làm lời” – ông Điện nói.
“Theo tôi biết, mặt bằng giá sữa của chúng ta hiện vẫn cao hơn các nước trong khu vực khoảng 20-30%. Thế nhưng, do trẻ con VN không thể không uống sữa nên việc các hãng sữa cứ sử dụng điệp khúc tăng chi phí, giảm doanh thu để viện lý do tăng giá như hiện nay thì chẳng khác nào ép người tiêu dùng. Mà đã tăng giá sữa mà không tăng giá mua nguyên liệu là còn ép thêm người nông dân”. (Luật sư Trần Văn Đức, Trưởng VPLS Cần Giờ, TPHCM).
Nhiều hộ chăn nuôi ở đây còn cho biết, cách đây không lâu có công ty bò sữa Ba Vì ở ngoài Hà Nội cách hàng ngàn km vào địa phương mua sữa tươi với phương thức rất dễ dàng, nông dân bán bao nhiêu kg sữa thì nhận bấy nhiêu tiền, không bị đánh rớt chuẩn bởi các chỉ tiêu vi sinh, tạp trùng, khô béo như của hai hãng sữa FCV và Vinamilk đã làm. “Nhờ sữa Ba Vì vào đây cạnh tranh mua giá 11.500 đồng/kg, cao hơn cả FCV, lúc đó mấy công ty khác thấy vậy cũng phải “đu” theo, tuy nhiên không hiểu sao họ vào đây thu mua một thời gian rồi sau đó đi mất!” - ông Chiến kể.
Theo tính toán của Hội Nông dân TPHCM, với giá thu mua sữa tươi tại hộ chăn nuôi hiện nay từ 10.000-11.000 đồng/kg, sau khi cộng các chi phí vận chuyển, xử lý tiệt trùng, vô hộp thì giá thành mỗi lít sữa chưa tới 20.000 đồng. Trong khi đó, giá sữa nước trên thị trường của Vinamilk và FCV sau khi điều chỉnh đã bán ra giá từ 28.000-29.000 đồng/lít. Điều này cũng có nghĩa, giá điều chỉnh sữa nước bán trên thị trường hiện cao gấp gần 3 lần giá mua nguyên liệu.
Đó là chưa nói đến có một số hãng sữa mà dư luận thời gian qua đã râm ran về việc họ đã không sử dụng sữa bò tươi nguyên chất mà pha trộn với sữa bột, thậm chí sử dụng 100% sữa bột để hoàn nguyên bán ra thị trường sữa nước với giá tương đương sữa bò tươi nguyên chất nên càng siêu lợi nhuận.
