 |
| Trên tivi, trẻ em được khuyến khích làm nghệ sĩ quá sớm |
Trên cơ sở nền tảng đáng phấn khởi ấy, những hoạt động bổ ích dành cho tuổi thơ có thêm điều kiện để phát triển. Và chắc chắn, Nhà thiếu nhi TP cũng trở thành một vườm ươm nghệ thuật đáng tin cậy! Bởi lẽ, từ chiếc nôi Nhà thiếu nhi, đã vun đắp nên những nhân vật nổi tiếng trong làng nghệ thuật như Hồng Nhung, Thu Minh, Hồng Ánh, Hiền Thục…
Nếu nhìn bề nổi, nghệ thuật vì thiếu nhi có vẻ rất xôm tụ. Bất kỳ ai, chỉ cần hướng mắt lên màn ảnh nhỏ là dễ dàng thấy bao nhiêu cuộc thi dành cho lứa tuổi hồn nhiên, từ “Giọng hát Việt nhí”, “Gương mặt thân quen nhí”, “Thần tượng âm nhạc nhí” đến “Đồ rê mí”, “Biệt đội tí hon”, “Siêu nhí tranh tài”.
Thế nhưng, những chương trình ấy có ích gì cho trẻ em, lại như một câu hỏi đáng băn khoăn. Tính chất tương tác trên truyền hình có mục đích nhào nặn các em theo kiểu bon chen thị trường ngôi sao. Tâm lý thắng thua khiến nhiều bậc phụ huynh đẩy con mình lên sân khấu như một giải pháp danh lợi. Những mỹ từ tung hô và những giải thưởng to tát, đã làm vẩn đục sự trong trẻo của tuổi thơ.
Những cuộc thi nghệ thuật trên truyền hình nhân danh sân chơi “nhí” có phải vì trẻ em không? Không ai dám chắc, khi những nhà tổ chức vẫn đặt nguồn thu quảng cáo lên hàng đầu. Trẻ em hát, trẻ em múa, trẻ em cười, trẻ em khóc… đều nằm trong kịch bản đầy toan tính của những công ty giải trí. Chưa cần nói đến những “lò” đào tạo cấp tốc để trẻ em tham gia game show, mà ngay cả việc trẻ em trổ tài giữa đám đông hỉ nộ nhắn tin bình chọn, đã là một hình ảnh không mấy thân thiện.
Ngoài những màn thi thố nhún nhảy trên truyền hình, nghệ thuật của tuổi thơ và nghệ thuật vì tuổi thơ có gì? Mảng sách dành cho trẻ em vẫn chưa được đầu tư đúng mức, nhất là lĩnh vực tranh truyện vẫn bị chi phối hoàn toàn bởi dòng sách nước ngoài. Mảng phim dành cho trẻ em, sau khi Phương Nam Phim tạm dừng loạt “Cổ tích Việt Nam” thì tuổi thơ muốn thưởng thức điện ảnh cũng quá ít chọn lựa. Nền công nghệ làm phim hoạt hình nước ta khủng hoảng cả về công nghệ lẫn nhân lực, nhưng chẳng ai quan tâm.
Còn sân khấu cho thiếu nhi, mỗi năm chỉ thưa thớt vài ba vở kịch, mà đáng kể phải nhắc đến “Ngày xửa ngày xưa” của IDECAF phục vụ cho riêng khán giả nhỏ đô thị sầm uất phương Nam. Dường như không có ai đặt ra trách nhiệm phải xây dựng đời sống tinh thần cho trẻ em thông qua các tác phẩm nghệ thuật đặc sắc. Chưa thể mơ ước một Nhà hát Thiếu nhi, mà những ca khúc viết cho thiếu nhi cũng không nhiều. Bằng chứng rõ ràng là các em tranh nhau hát những ca khúc yêu đương hoàn toàn xa lạ với lứa tuổi của mình.
Để nghệ thuật thực sự vì tuổi thơ, thì không thể nào tiếp tục thiết kế và ủng hộ tràn lan những cuộc thi “nhí” trên truyền hình, rồi phong tặng thần đồng nọ, thần đồng kia. Tập thói quen làm nghệ sĩ quá sớm, sẽ ảnh hưởng đến việc học hành và sự phát triển bình thường của trẻ em. Phải có sách cho trẻ em, phải có kịch cho trẻ em, phải có phim cho trẻ em, phải có ca khúc cho trẻ em… mới là đòi hỏi cần thiết nhất và quan trọng nhất để nuôi dưỡng tâm hồn trẻ em. Bởi lẽ, khi những tác phẩm nghệ thuật dành cho trẻ em càng phong phú và càng đa dạng, thì biên độ thụ hưởng mới mong mở rộng đến với trẻ em vùng sâu, vùng xa.
So với trẻ em thành phố, thì trẻ em nông thôn thiệt thòi hơn rất nhiều. Mỗi năm, vào dịp lễ lạt thì trẻ em nông thôn mới nhận được dăm món quà bé mọn. Vì vậy, ngày 1/6 hàng năm, cũng là cơ hội để toàn xã hội nghĩ đến đời sống tinh thần của trẻ em nông thôn. Hội chợ hàng tiêu dùng có thể tổ chức ở nơi thôn ấp, sao những sản phẩm nghệ thuật không thể đến với tuổi thơ sau luỹ tre làng?
