Ông Nguyễn Văn Bình ở TP Hồ Chí Minh hỏi:
Hiện nay người tiêu dùng đang phải chịu những thiệt hại do những hành vi gian lận về đo lường (bán xăng dầu không đúng về đo lường), đóng gói hàng hoá và chất lượng hàng hoá (hàng không đảm bảo chất lượng). Nhiều khách hàng đã bị thiệt hại ngay cả khi mua tại các siêu thị có uy tín mà báo chí đã đăng tải. Trong trường hợp khách hàng phát hiện các địa điểm bán hàng cũng như siêu thị có hành vi gian lận như đã nêu trên thì muốn phân biệt, phát hiện trình báo các cơ quan chức năng để xử lý hành chính về những hành vi này cần làm như thế nào? Văn bản của ngành nào hướng dẫn về vấn đề này?
Trả lời:
Đúng như ông Bình phản ánh, hiện nay người tiêu dùng đang phải gánh chịu những thiệt hại khi mua bán hàng hoá (thiếu về số lượng, kém về phẩm chất) do hành vi vi phạm trong lĩnh vực thương mại của người bán hàng, mặc dù các cơ quan chức năng đã kiểm tra, phạt hiện và xử lý rất nhiều nhưng hiện tượng này vẫn phổ biến. Đối với những hành vi gian lận trong đóng gói, đo lường và hàng hoá không đảm bảo chất lượng, gây thiệt hại cho người tiêu dùng và ảnh hưởng đến sức khoẻ của người dân. Hành vi này đã được xử phạt hành chính theo Nghị định 107 ngày 22/9/2008 của Chính phủ và được Bộ Công thương hướng dẫn thi hành tại Thông tư số11 ngày 20/5/2009.
Theo các quy định tại các văn bản nêu trên thì hành vi gian lận về đo lường, đóng gói hàng hoá là gian lận trong việc thực hiện các phép đo, phương pháp đo trong cân, đong, đo, đếm hàng hoá (lượng hàng thiếu so với lượng ghi trên bao bì), làm thiếu hàng mà người mua vẫn phải trả tiền theo giá đủ hàng, gây thiệt hại cho khách hàng.
Hành vi gian lận về chất lượng hàng hoá là hành vi sản xuất, chế biến, sang, chiết, nạp, đóng gói, kinh doanh hàng hoá mà mà chất lượng hàng hoá không đúng với công bố chất lượng hoặc ghi trên nhãn hàng hoá gây thiệt hại cho khách hàng.
Khi người tiêu dùng phát hiện các cơ sở sản xuất, kinh doanh bán hàng không đảm bảo chất lượng, thiếu trọng lượng thì có quyền đề nghị cơ quan chức năng như Quản lý thị trường, công an hoặc Hiệp hội Bảo về người tiêu dùng can thiệp, giải quyết.
Trong thực tế đã có nhiều vụ việc được phát hiện và xử lý (kiểm tra tại một số điểm bán xăng dầu gắn chíp điện tử hay kiểm tra các siêu thị, các cơ sở án xuất, kinh doanh). Tuy nhiên trên cơ sở tố cáo của người tiêu dùng, cơ quan chức năng mới có cơ sở để vào cuộc, kiểm tra cụ thể, xác định vi phạm, đánh giá những thiệt hại do hành vi gian lận thương mại của các chủ sản xuất, kinh doanh và áp dụng các quy định của pháp luật để xử phạt cho phù hợp.
