Thời gian sinh trưởng ngắn, chống chịu sâu bệnh khá, năng suất cao, gạo ngon... là những đánh giá chung của các đại biểu tỉnh Hà Tĩnh về giống lúa thơm BT09 do Trung tâm Chuyển giao công nghệ và khuyến nông (Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam) nghiên cứu, chọn tạo, chuyển giao.
Vụ xuân 2006, giống lúa BT09 được TS Phùng Bá Tạo chọn lọc, phát triển từ tổ hợp lai giữa giống lúa Kim23A và T10. Sau một thời gian nghiên cứu, phát triển sản xuất thử tại các tỉnh, thành trên cả nước, giống BT09 được các cơ quan chuyên môn và nông dân ghi nhận, đánh giá là giống lúa chất lượng, có TGST ngắn, đặc biệt phù hợp với các vùng sản xuất né lũ các tỉnh Bắc Trung bộ.
Từ năm 2013 đến nay, Cty TNHH MTV Giống và vật tư nông nghiệp Mitraco (Tổng Cty Khoáng sản và Thương mại Mitraco) phối hợp Trung tâm Chuyển giao công nghệ và khuyến nông bắt đầu khảo nghiệm, đánh giá giống BT09 qua các mùa vụ trên địa bàn. Bước đầu cho thấy giống lúa này phù hợp với điều kiện đất đai, thổ nhưỡng ở Hà Tĩnh, có nhiều đặc điểm vượt trội để mở rộng sản xuất.
Tiếp tục sản xuất thử vụ xuân 2016 trên địa vàn 5 huyện, thị xã gồm: Đức Thọ, Can Lộc, Thạch Hà, Cẩm Xuyên, thị xã Hồng Lĩnh với tổng diện tích 70ha, kết quả theo dõi sau 105 ngày chăm sóc cho thấy, BT09 có TGST ngắn (vụ xuân từ 115 - 120 ngày; HT từ 90 - 95 ngày) nên rất phù hợp sản xuất xuân muộn, đặc biệt là hè thu chạy lụt; cây lúa cao trung bình, bộ lá đứng, chống đổ tốt; tương đối sạch sâu bệnh, nhất là các loại sâu bệnh như đạo ôn, rầy nâu, khô vằn. Về năng suất ước đạt 59 - 60 tạ/ha (vụ xuân), cao hơn giống đối chứng 6 - 8 tạ/ha.
Ông Nguyễn Văn Thân, Chủ nhiệm HTX nông nghiệp Yên Diên, xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ phấn khởi cho biết, vụ xuân 2016 các hộ dân của HTX tham gia sản xuất giống BT09 trên diện tích gần 20ha. Qua khảo sát, bà con đều rất ưa chuộng giống lúa này bởi giống cho năng suất khá cao, gạo chất lượng, dễ bán; tỷ lệ hạt lép trên bông thấp; cơm mềm, không dính, có vị ngọt đậm, mùi thơm.
“Năm nay lúa vừa cấy xong thì gặp rét đậm rét hại, chúng tôi cứ nghĩ sẽ mất ăn nhưng bây giờ nhìn ngoài đồng là biết được mùa rồi. Tuy chưa gặt nhưng ước năng suất sẽ đạt khoảng 58 tạ/ha, bán với giá 7.000đ/kg, tổng doanh thu ước đạt 40,6 triệu đồng, sau khi trừ chi phí bà con còn lãi gần 12 triệu đồng/ha. Nếu thâm canh tốt, năng suất có thể đạt trên 60 tạ/ha”, ông Thân nói.
Cùng ghi nhận, đánh giá cao về giống lúa thơm BT09, ông Phan Văn Cường, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Can Lộc khẳng định: “Sau 2 vụ sản xuất trên địa bàn BT09 được đánh giá là giống lúa triển vọng. So với các giống chất lượng khác giống lúa này có 2 ưu điểm vượt trội là ngắn ngày và cây thấp nên chống đổ tốt và phù hợp sản xuất cả 2 vụ”.
Lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh cùng các đại biểu tham quan mô hình lúa BT09 tại xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc
Đối với doanh nghiệp cung ứng giống, bà Nguyễn Thị Hà, Phó Tổng giám đốc Cty Khoáng sản và Thương mại Mitraco đề nghị Trung tâm sớm hoàn thiện thủ tục trình Bộ NN-PTNT công nhận chính thức giống BT09 để Cty làm cơ sở mua bản quyền, bổ sung vào bộ giống chất lượng của tỉnh.
Ông Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Chuyển giao công nghệ và khuyến nông cho rằng, hiện nay tình hình biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng cho nên việc chọn tạo ra những giống lúa ngắn ngày nhưng phải đảm bảo được cả năng suất, chất lượng là việc làm hết sức cần thiết. Tuy nhiên, để sản xuất ra được bộ giống như vậy không phải là chuyện ngày một ngày hai.
“Chúng tôi chọn tạo, sản xuất thử giống BT09 trên diện rộng, nhiều năm qua ở các tỉnh khu vực phía Bắc là mong muốn bộ giống này sẽ chống chịu được biến đổi khí hậu. Dù chưa thể khẳng định 100%, nhưng bước đầu BT09 đã đáp ứng được yêu cầu ngắn ngày, năng suất khá cao và hạn chế phun thuốc BVTV, đảm bảo an toàn môi trường”, ông Thanh nhấn mạnh, đồng thời cho biết, để giống BT09 phát huy tối đa các ưu thế vượt trội, khi mở rộng sản xuất Hà Tĩnh cần sử dụng kỹ thuật tưới khô xen kẽ theo mô hình cánh đồng lớn để kiểm soát nguồn nước, BVTV và thị trường tiêu thụ.
Ông Đặng Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh: Việc đưa vào sản xuất thử giống lúa ngắn ngày BT09 là phù hợp với định hướng tái cơ cấu giống lúa của Hà Tĩnh. Tỉnh sẽ đồng hành, hỗ trợ Trung tâm và doanh nghiệp trong việc mở rộng sản xuất trong thời gian tới.
