Cách đây gần 70 năm, sau khi đặt tên cho tờ báo đầu tiên của Bộ Canh nông (nay là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) là Báo Tấc đất (nay là Báo Nông nghiệp Việt Nam), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã giao nhiệm vụ cho Báo Tấc đất. Đồng thời Người viết bài “GỬI NÔNG GIA VIỆT - NAM” giới thiệu về tờ Báo Tấc đất trên số báo đầu tiên (số 1), xuất bản ngày 7/12/1945.
Chủ tịch Hồ Chí Minh viết:
“Câu tục ngữ: “Tấc Đất, Tất Vàng” ngày nay có hai ý nghĩa:
1-Báo Tấc Đất sẽ chỉ bảo cho anh em chị em nhà nông làm thế nào cho nông nghiệp mau chóng tiến bộ. Sự chỉ bảo của Báo Tấc Đất cũng quý hóa như Tấc Vàng.
2-Loài người ai cũng “dĩ thực vi tiên” (nghĩa là trước tiên cần phải ăn). Nước ta thì “dĩ nông vi bần” (nghĩa là nghề nông làm gốc). Dân muốn ăn no thì phải giồng giọi cho nhiều. Nước muốn giàu mạnh thì phải phát triển nông nghiệp. Vậy chúng ta không nên bỏ hoang một Tấc Đất nào hết. Chúng ta phải quý mỗi Tấc Đất như một Tấc Vàng.
Trong suốt chiều dài lịch sử gần 70 năm xây dựng và phát triển, để phù hợp với từng giai đoạn của Cách mạng, Bộ Canh nông đã nhiều lần được đổi tên để thực hiện chức năng nhiệm vụ Chính phủ giao ở mỗi thời kỳ cụ thể. Và Báo Tấc đất cũng nhiều lần được đổi tên. Đến ngày 10/10/1987, đổi tên thành Báo Nông nghiệp Việt Nam và được duy trì từ đó cho đến nay.
Báo Nông nghiệp Việt Nam – Cơ quan ngôn luận của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, diễn đàn vì sự nghiệp phát triển và nâng cao dân trí nông thôn gồm Báo Nông nghiệp Việt Nam phát hành hàng ngày. Báo Nông nghiệp Việt Nam điện tử http://nongnghiep.vn, Chuyên đề Dân tộc thiểu số và miền núi Báo Nông nghiệp Việt Nam và tuần san Kiến thức Gia đình. Là tờ báo tự chủ hoàn toàn về tài chính theo Nghị định 43 của Chính phủ.
Hiện nay, Báo Nông nghiệp Việt Nam có Tòa soạn và Trị sự đóng tại trụ sở chính 14 Ngô Quyền, Hà Nội (văn phòng làm việc tại 17A Tràng Thi, Hà Nội) gồm các Ban: Ban Trị sự - Tổ chức (Văn phòng), Ban Phóng viên – Biên tập, Ban Thư ký Tòa soạn và Ban Báo điện tử. Chi nhánh tại Thành phố Hồ Chí Minh, Văn phòng Việt Bắc (đại diện khu vực Việt Bắc), Văn phòng Yên Bái (đại diện khu vực Tây Bắc), Văn phòng Bắc Trung bộ (đại diện khu vực Bắc Trung bộ), Văn phòng miền Trung – Tây Nguyên (đại diện tại Nam Trung bộ và Tây Nguyên) và Văn phòng Cần Thơ (đại diện khu vực Đồng bằng sông Cửu Long). Ngoài ra, tại một số tỉnh trọng điểm của vùng, trọng điểm về phát triển nông nghiệp như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Bình Định, Gia Lai, Kiên Giang, Cà Mau… được bố trí phóng viên thường trú.
Gần 70 năm bám sát tôn chỉ mục đích, bám sát đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về nông nghiệp – nông dân – nông thôn, các nhiệm vụ trọng tâm của ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sự định hướng của các cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí để tuyên truyền. Báo Nông nghiệp Việt Nam đã hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị tuyên truyền Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giao, góp phần tích cực vào sự phát triển vượt bậc của nền nông nghiệp nước nhà, diệt giặc đói, “thực túc binh cường” để đánh đuổi chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu giới thiệu về Báo Tấc đất trong số báo đầu tiên.
Trong xu thế phát triển của báo chí nói chung và trong hoàn cảnh khó khăn về kinh tế, thực tế có tờ báo ngành dù được Nhà nước cấp kinh phí cho hoạt động báo chí và cấp lương, nhưng vẫn gặp vô vàn khó khăn. Một số tờ báo khác thì giảm số lượng phát hành, giảm số kỳ phát hành, không hoàn thành nhiệm vụ chính trị về tuyên truyền cơ quan chủ quản giao.
Trong hoàn cảnh ấy Báo Nông nghiệp Việt Nam, dù phải tự chủ hoàn toàn về tài chính, không được Nhà nước cấp lương, kinh phí cho hoạt động báo chí thường xuyên vẫn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tuyên truyền Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giao. Đạt tốc độ tăng trưởng liên tục trong nhiều năm, trung bình trên 10%/năm. Năm 2014 đạt 12%. Thu nhập của cán bộ, phóng viên, nhân viên tăng 8-10%/năm. Năm 2014 tăng trên 10%. Báo Nông nghiệp Việt Nam được phát hành rộng khắp đến hệ thống các cấp của ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các cấp chính quyền địa phương. Tại nhiều địa phương Báo Nông nghiệp Việt Nam được bán đến tận cấp thôn. Trở thành tờ báo ngành kinh tế có số lượng phát hành lớn. Uy tín với bạn đọc. Thực hiện tốt vai trò là tờ báo định hướng dư luận trong lĩnh vực Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Vì sao Báo Nông nghiệp Việt Nam lại làm được như vậy? Xin được chia sẻ một vài kinh nghiệm mà chúng tôi đã rút ra với các đồng nghiệp!
Một là, Báo Nông nghiệp Việt Nam luôn bám sát tôn chỉ mục đích là cơ quan ngôn luận của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, diễn đàn vì sự phát triển và nâng cao dân trí nông thôn; Báo Nông nghiệp Việt Nam thường xuyên bám sát đường lối chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước về Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; bám sát các nhiệm vụ trọng tâm của ngành trong xây dựng hoạch định chiến lược, sách lược và chính sách phát triển của tờ báo cho đến việc tổ chức thực hiện từng bài báo, chuyên đề, chuyên trang, chuyên mục. Đảm bảo tờ báo luôn đi đúng hướng.
Hai là, Báo Nông nghiệp Việt Nam luôn xác định rõ đối tượng bạn đọc của Báo Nông nghiệp Việt Nam là các cơ quan trong hệ thống ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các cấp, chính quyền địa phương các cấp và trên 70% bà con nông dân, các doanh nghiệp, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp – nông dân – nông thôn. Trong đó ưu tiên hướng đến đối tượng bạn đọc tại các địa phương, khu vực có nền nông nghiệp phát triển để tổ chức thông tin tuyên truyền hiệu quả. Nhờ xác định được rõ đối tượng bạn đọc của Báo Nông nghiệp Việt Nam, việc tổ chức nội dung thông tin tuyên truyền cũng như phát hành báo được tập trung đến các đối tượng đã xác định. Với phương châm: “nội dung đi trước, phát hành theo sau”.
Ba là, Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức nội dung thông tin tuyên truyền đến đối tượng bạn đọc đã xác định theo nhu cầu và thị hiếu của bạn đọc.
Với bạn đọc là các cơ quan trong hệ thống ngành nông nghiệp và các cấp chính quyền địa phương: Phải cung cấp đến họ những thông tin mới nhất về đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước; công tác xây dựng cơ chế chính sách; sự chỉ đạo, điều hành, kiểm tra đôn đốc của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và của địa phương trong lĩnh vực Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Nhằm giúp bạn đọc cập nhật thông tin, nắm vững đường lối chủ trương chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước về Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giúp cho việc triển khai thực hiện, quản lý, điều hành, chỉ đạo tại các cơ quan ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại địa phương và các cấp chính quyền địa phương đạt hiệu quả cao nhất, sớm đưa chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vào cuộc sống. Những chuyên trang, chuyên mục, chuyên đề trên Báo Nông nghiệp Việt Nam về thực hiện Nghị quyết 26 của BCH TƯ Đảng về nông nghiệp – nông dân – nông thôn, Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần sớm đưa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước vào cuộc sống.
Nó đã đáp ứng được nhu cầu thông tin của đối tượng bạn đọc này. Nó đã thuyết phục bạn đọc với thông tin chính thống, đáng tin cậy.
Với bạn đọc là trên 70% dân số sống ở nông thôn: Nội dung báo phải cung cấp được cho người dân những tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp để người dân áp dụng vào sản xuất; thông tin thời vụ, cảnh báo dịch bệnh để người dân nắm bắt tham khảo; các mô hình, điển hình, cách làm hay để người dân học hỏi, nhân rộng; các loại giống cây trồng vật nuôi, vật tư nông nghiệp mới để người dân lựa chọn; thông tin thị trường giá cả, nhu cầu thị trường các mặt hàng nông nghiệp để người dân nắm bắt. Đồng thời phải nói lên được tâm tư, nguyện vọng, trăn trở của người dân nông thôn và những vấn đề đặt ra trong phát triển kinh tế - xã hội ở nông thôn để Báo Nông nghiệp Việt Nam thực sự là diễn đàn của họ. Thông tin định hướng nông thôn.
Thực tế chứng minh, Báo Nông nghiệp Việt Nam đã đáp ứng được nhu cầu của đối tượng bạn đọc này khi sử dụng tới trên 10 trang trong tổng số 20 trang Báo Nông nghiệp Việt Nam phát hành hàng ngày và phần lớn thời lượng của các ấn phẩm khác để thông tin tuyên truyền. Ở nhiều địa phương người dân cắt Báo Nông nghiệp Việt Nam thành các tập tài liệu để làm hành trang cho mình trong phát triển nông nghiệp, nông thôn; nhiều đài PT-TH tỉnh, huyện, xã sử dụng tin, bài của Báo Nông nghiệp Việt Nam để đọc cho người dân nghe trong các buổi sáng và buổi tối hàng ngày. Vì vậy sức lan tỏa là rất lớn.
Với bạn đọc là các doanh nghiệp, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp – nông dân – nông thôn: Có một điểm chung giữa các doanh nghiệp, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp – nông dân – nông thôn và Báo Nông nghiệp Việt Nam là đều hướng đến người nông dân, đồng hành cùng nông dân. Vì vậy Báo Nông nghiệp Việt Nam phải tạo được “sân chơi” cho doanh nghiệp và các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp - nông dân – nông thôn. Làm sao để doanh nghiệp và các tổ chức thấy được Báo Nông nghiệp Việt Nam có vai trò quan trọng đối với sự phát triển lớn mạnh của họ. Làm được như vậy Báo Nông nghiệp Việt Nam sẽ có nguồn thu lớn từ quảng cáo và phát hành từ đối tượng bạn đọc này. Vì vậy, năm 2014 Báo Nông nghiệp Việt Nam luôn dành từ 1-2 trang trên tất cả các số báo phát hành hàng ngày cho các doanh nghiệp, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp – nông dân – nông thôn. Và hiệu quả thu lại là hết sức rõ ràng.
Toàn cảnh Hội nghị Báo chí toàn quốc năm 2014
Bốn là, Báo Nông nghiệp Việt Nam trong cơ chế thị trường có sự cạnh tranh khốc liệt hiện nay, Báo Nông nghiệp Việt Nam luôn cố gắng giữ gìn bản sắc riêng. Từ các bài viết đến chuyên đề, chuyên trang, chuyên mục phải luôn có bản sắc không giống với các tờ báo khác. Luôn tạo được dấu ấn với bạn đọc. Bạn đọc phải tìm thấy những cái mà ở các tờ báo khác không thể có. Điều đó tạo nên thương hiệu uy tín của tờ báo.
Năm là, Báo Nông nghiệp Việt Nam thực hiện phương châm “nội dung đi trước, phát hành theo sau”. Báo Nông nghiệp Việt Nam thực hiện các nội dung tuyên truyền mang bản sắc riêng của mình để đáp ứng nhu cầu của bạn đọc. Chuyển hóa bạn đọc từ chưa biết đến biết, biết ít đến biết nhiều, biết nhiều đến thích. Khi đó mới xúc tiến phát hành. Phát hành được là ổn định. Đa số là chỉ có tăng thêm chứ không giảm xuống. Vì vậy, trong những năm qua, số lượng phát hành nhiều tờ báo giảm, nhưng Báo Nông nghiệp Việt Nam vẫn tăng được số lượng phát hành.
Sáu là, Báo Nông nghiệp Việt Nam là cơ quan báo chí tự chủ hoàn toàn về tài chính và nhân sự hoạt động trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh khốc liệt hiện nay, muốn phát triển bền vững, không còn cách nào khác Báo Nông nghiệp Việt Nam phải đầu tư cho yếu tố con người, yếu tố tri thức, khoa học kỹ thuật trong hoạt động báo chí. Nhiều chính sách nhằm phát huy hết tiềm năng, thế mạnh của mỗi cán bộ, phóng viên, nhân viên được thực hiện đã góp phần rất lớn vào sự phát triển không ngừng của tờ báo. Báo thực hiện chính sách thưởng – phạt nghiêm minh. Khen thưởng, biểu dương những phóng viên có những bài viết được dư luận đánh giá cao. Đồng thời phạt, phê bình, kiểm điểm những phóng viên viết không trung thực, thông tin không chính xác, để xảy ra sai sót…
Bẩy là, Báo Nông nghiệp Việt Nam thực hiện dân chủ. Hàng tuần, các Văn phòng, Chi nhánh, phóng viên phải có báo cáo tuần với các nội dung chính sau: Nhận xét báo tuần qua, kế hoạch đã thực hiện tuần qua, kế hoạch tuần tới, góp ý về nội dung và hình thức của Báo, đề xuất đề tài với Ban Biên tập, đề xuất bài viết hay trong tuần để khen thưởng, kiến nghị góp ý về việc điều hành chỉ đạo của các Ban chuyên môn và lãnh đạo Ban Biên tập. Điều này giúp cho mỗi cán bộ, phóng viên của Báo Nông nghiệp Việt Nam phát huy hết khả năng của mình cho sự phát triển của tờ báo, đồng thời khắc phục, uốn nắn kịp thời những hạn chế, sai sót xảy ra.
Trong những năm qua, Báo Nông nghiệp Việt Nam luôn được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, lãnh đạo các địa phương, đồng nghiệp, bạn đọc đánh giá là tờ định hướng được dư luận về Nông nghiệp – Nông dân – Nông thôn, là tờ báo ngành kinh tế có tác động tuyên truyền lớn và sâu rộng hiện nay.
Báo Nông nghiệp Việt Nam chỉ có trên 80 con người (ít hơn các cơ quan báo chí khác phát hành cùng số lượng và số kỳ phát hành tương đối) trong hơn 10 năm trở lại đây, dù số lượng phát hành, số ấn phẩm, số trang các ấn phẩm đã tăng gấp bội. Bộ máy hết sức gọn nhẹ, hiệu quả đã giúp Báo Nông nghiệp Việt Nam hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị tuyên truyền được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giao và đạt tốc độ tăng trưởng liên tục. Hoàn thành tốt cả 2 nhiệm vụ đó khẳng định Báo Nông nghiệp Việt Nam đã thực hiện tốt tôn chỉ mục đích, đổi mới nội dung hình thức đáp ứng nhu cầu của bạn đọc, đưa Báo Nông nghiệp Việt Nam trở thành tờ báo gần gũi của bạn đọc.
