Buổi tối gọi điện cho mẹ, mẹ khoe cây bưởi cạnh thềm giếng đợt đầu xuân bói quả giờ quả đã rám nắng, to lẳn chuyển sang màu vàng nhạt, chẳng bao lâu nữa tới dịp Trung thu là có thể bứt vào phá cỗ.
Tháng Tám, là những chuỗi ngày tuổi thơ thật đẹp, trong vắt yên bình bên quê nhà. Bước sang tháng Tám nắng dịu đi hẳn. Đám trẻ con đợi chờ những cơn mưa rớt xuống, chuẩn bị “đồ nghề” đi soi ếch nhái.
Đồ nghề gồm một chiếc giỏ mây, một chiếc đèn pin và một cái vợt thật dài. Ếch soi về dùng nấu cháo, om măng hay rang với sả với cơm… thủng nồi trôi rế (như lời mẹ nói). Hôm soi được nhiều thì mang ra chợ bán, tiền kiếm được cho vào ống lợn, đợi đầu năm học mổ ra mua sách vở.
Tháng Tám, là những ngày ngồi buồn hiu nhìn những cơn mưa ngâu dai dẳng trải dài từ ngày này sang ngày khác. Cơn ngâu làm cho nỗi buồn càng đầy thêm.
Nhìn quanh nhà mênh mông nước là nước, việc di chuyển khó khăn hơn bao giờ hết. Người lớn dùng thuyền, bè để di chuyển. Con nít ngồi bó gối ở trong nhà nhìn nước mà thèm được vùng vẫy. Bữa cơm mùa ngâu vì thế cũng đạm bạc, nghèo nàn. Chỉ có ít cá khô, vừng lạc và bát nước mắm mặn đe mặn đét.
Tháng Tám, nhớ khu vườn của mẹ ngọt ngào hoa trái. Mảnh vườn con con nhưng đủ đầy các loại. Từ ổi, na, bưởi, hồng cho tới táo, hồng xiêm. Cây nào cây nấy đến mùa đắp đĩu cành, mùa chín hương thơm lừng khắp vườn.
Quả vườn mẹ đúng nghĩa quả vườn quê sạch sẽ, chỉ cần hái từ trên cây rồi cho luôn vào miệng mà nhai rau ráu. Chỗ gần chái bếp cây ổi cơm vàng rộm, ruột hồng thơm phưng phức. Nhớ cô bạn hàng xóm vẫn thường hay sang mỗi sớm mai nhón lấy một quả rồi cười tít mắt.
Tháng Tám hắt lên nỗi nhớ dáng nội lưng còng cầm bình o doa tưới cho đám hoa cúc trước hiên nhà. Nội yêu mùa thu, yêu hoa cúc với một tình yêu bất tận.
Trong hơi trầu nồng ấm, ánh mắt nội ánh lên niềm vui khi tháng Tám về và những bông cúc đã nhu nhú từng nụ bé xíu. Với nội thu về không có hoa cúc như tết không có bánh chưng, dưa hành và mứt, kẹo. Phòng của nội lúc nào cũng có một bình hoa cúc rực vàng. Trên chiếc bàn gỗ xỉn màu, hoa bừng sáng cả căn phòng, thoảng đưa hương dịu nhẹ.
Mấy chục năm qua tình yêu với hoa cúc của nội vẫn không thay đổi. Đám con cháu vui khi thấy nội có niềm vui của mình. Và mong ước nhỏ nhoi của nội, mỗi tháng tám, khi nội về thế giới bên kia, hãy cắm trên bàn thờ nội những bông cúc vàng đẹp nhất. Một mong ước thật đẹp, và bình dị biết nhường nào.
Tháng Tám, nhớ tuổi thơ lội đầm nhổ từng gốc ấu đen sì. Mùa ấu về trùng với mùa sinh nhật. Sinh nhật của những đứa trẻ quê nghèo chẳng có bánh kem, chẳng có nến chỉ có hoa quả vườn nhà và những củ ấu bở tơi.
Ngồi bên đám bạn, cùng hát với nhau những khúc hát ngô nghê, ăn với nhau dăm ba thứ quả mà lòng hạnh phúc tràn đầy. Bên sân nhà, gió thu hiu hiu thổi, ếch nhái bên nhà râm ra như muốn hòa cùng âm thanh của tiếng cười trẻ thơ trong vắt.
Sinh nhật cũng là một trong dịp hiếm hoi để được “đặc quyền” mơ ước. Ước mơ giản dị năm xưa vẫn còn đó, nỗi nhớ vẫn còn đong đầy yêu thương… Giờ lớn lên, thèm lắm, những tháng Tám như thế, những khoảnh khắc mà dù chỉ trong mơ thôi cả cuộc đời cũng mong ước quay lại một lần.
Tháng Tám về với nỗi nhớ thật khẽ, nhắc nhớ một thời nghèo khó nhưng bình yên vô cùng. Dẫu có đi đâu, bao nhiêu năm, vẫn nhớ về tháng Tám quê nhà.
Ở đó những điều giản dị, nhỏ nhặt, tưởng chừng dễ đi vào quê lãng nhưng lại làm cho con người cảm thấy nhớ nhung nhất. Một mình ngồi ở phố thị, lòng nhẹ bẫng an yên khi khắc tới tháng Tám quê nhà yêu thương!
