Góp ý xây dựng bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2021-2025

Mới đây, Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu Quốc gia phối hợp với tỉnh Gia Lai tổ chức hội thảo "Xây dựng bộ tiêu chí, công tác huy động nguồn lực và mô hình tổ chức bộ máy giúp việc Ban chỉ đạo xây dựng NTM các cấp giai đoạn 2021-2025 vùng Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung bộ".

Tập trung nâng cao đời sống người dân nông thôn

Về định hướng giai đoạn 2021-2025, trên cơ sở giữ nguyên 19 Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2016-2020, Ban chỉ đạo Trung ương sẽ có những điều chỉnh bổ sung, khắc phục những hạn chế nhằm phù hợp với điều kiện thực tế và đặc thù từng vùng miền.

Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021-2025 thống nhất có 3 cấp độ tiêu chí NTM: Bộ tiêu chí xã NTM, Bộ tiêu chí huyện NTM, Bộ tiêu chí tỉnh NTM. Đối với xã và huyện mỗi cấp sẽ có 3 mức độ NTM: Đạt chuẩn, nâng cao và kiểu mẫu. Đối với cấp tỉnh, trước mắt chỉ tập trung xây dựng Bộ tiêu chí tỉnh đạt chuẩn NTM.

Điểm dễ nhận thấy trong mục tiêu xây dựng Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021 - 2025 là chủ yếu tập trung nhằm nâng cao đời sống gười dân nông thôn.

Cụ thể, quan tâm hoàn thiện và nâng cấp hệ thống hạ tầng phát triển kinh tế, xã hội nông thôn đồng bộ, kết nối với đô thị; thực hiện hiệu quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng NTM để hình thành nền nông nghiệp hiện đại; nâng cao chất lượng y tế, giáo dục và các thiết chế văn hóa, thể thao; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn nông thôn. 

Về nguồn vốn thực hiện, dự kiến tổng nhu cầu vốn ngân sách Trung ương đề xuất hỗ trợ thực hiện chương trình tối thiểu khoảng 105.250.420 triệu đồng, tăng khoảng 1,67 lần so với giai đoạn 2016-2020.

Cơ chế phân bổ nguồn vốn vẫn trao quyền cho các tỉnh, thành phố chủ động để đảm bảo phù hợp với thực tế. Trong đó, ưu tiên nguồn vốn các xã đặc biệt khó khăn, khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa... nhằm hoàn thành các tiêu chí hạ tầng thiết yếu như giao thông, trường học, y tế, môi trường...

Sẽ điều chỉnh tiêu chí cho phù hợp vùng miền

Đã có rất nhiều ý kiến đóng góp cho Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021-2025. Trong đó, các ý kiến tập trung bàn sâu đến việc nâng cao đời sống cho người dân vùng nông thôn; hạ tầng giao thông; các tiêu chí hướng đến mục tiêu phát triển bền vững; các tiêu chí áp dụng riêng cho từng vùng, đặc biệt là các vùng khó khăn, vùng giáp biên giới…

Ông Nguyễn Hữu Tháp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum cho biết, đời sống của người dân các tỉnh Tây Nguyên còn rất khó khăn, tỉ lệ hộ nghèo cao nên việc đáp ứng bộ tiêu chí NTM gặp nhiều trở ngại.

Cụ thể, trong tiêu chí về giao thông, ngoài quy định chung về cấp độ xây dựng đường giao thông còn bắt buộc phải làm rãnh thoát nước, trồng cây xanh dọc 2 bên đường sẽ rất khó thực hiện. Địa hình của Kon Tum phần lớn là đồi núi, có những con đường nông thôn dài vài chục km sẽ rất tốn kém kinh phí.

Trong khi đó, tiêu chí về vấn đề thu nhập cũng không đơn giản. Chỉ tiêu 41 triệu đồng/người/năm áp dụng cho các tỉnh Tây Nguyên sẽ khó thực hiện. Ông Tháp cho rằng, xây dựng Bộ tiêu chí NTM cũng cần lưu ý đến đặc thù của các địa phương.

Tương tự, ông Đỗ Vạn Lộc, Phó Chánh văn phòng điều phối NTM tỉnh Quảng Nam cũng cho biết, đối với tiêu chí về giao thông, nên để UBND tỉnh quy định cụ thể về tiêu chuẩn xây dựng, trồng cây xanh để cho phù hợp với địa phương.

Cũng theo ông Lộc, đối vớ tiêu chí về điện, phải ngầm hóa nguồn điện trên các tuyến đường nông thôn xem ra khó khả thi. Ngay cả những tuyến đường ở các đô thị lớn việc ngầm hóa hệ thống điện còn khó thực hiện nói gì đến nông thôn.

Trong khi đó, ông Dương Tiến Đức, Phó Chánh văn phòng điều phốiNTM tỉnh Đăk Lăk cho biết, Bộ tiêu chí NTM các cấp giai đoạn 2021-2025 có những điểm nổi bật, hoàn thiện hơn, khắc phục được những tồn tại, hạn chế trong phát triển nông thôn giai đoạn 2016-2020. Tuy nhiên, bộ tiêu chí cần phải được điều chỉnh, sắp xếp lại cho phù hợp nhằm tăng cường phân cấp, trao quyền cho các địa phương.

Đồng tình với quan điểm, Thứ trưởng Bộ NN- PTNT Trần Thanh Nam cho biết, về cơ bản 19 tiêu chí sẽ không thay đổi nhiều mà chủ yếu chỉnh sửa cho phù hợp với điều kiện thực tế, nhất là với các vùng khó khăn, vùng đặc thù.

Thứ trưởng khẳng định, sẽ không hạ thấp tiêu chuẩn, chất lượng của các tiêu chí quan trọng như thu nhập, giảm hộ nghèo, giáo dục, lao động, môi trường, an ninh trật tự.. để đảm bảo việc xây dựng NTM đạt hiệu quả.