Hà Tĩnh còn lắm gian nan

Năm 2014, Hà Tĩnh phấn đấu có 19 xã hoàn thành 19 tiêu chí NTM. Điều này cho thấy sự quyết tâm của chính quyền các cấp và người dân nơi đây. Tuy nhiên, để về đích đúng theo kế hoạch đề ra, Hà Tĩnh vẫn còn lắm gian nan.

Khó khăn chồng chất

Theo Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh Hà Tĩnh, trong tổng số 19 xã đăng ký về đích năm 2014, đến nay đã có 5 xã đạt từ 15 - 17 tiêu chí, 9 xã đạt 12 - 14 tiêu chí, 5 xã đạt từ 10 - 11 tiêu chí. Các tiêu chí còn lại chưa đạt hầu hết liên quan đến nhóm hạ tầng, kinh tế xã hội.

Là một xã thuần nông với 95% hộ SXNN nhưng với sự thống nhất của Đảng bộ và người dân, xã Thạch Môn (TP. Hà Tĩnh) phấn đấu hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM trong năm nay. Đến thời điểm này, Thạch Môn đã đạt 14/19 tiêu chí, 5 tiêu chí còn lại gồm: giao thông, môi trường, chợ nông thôn, cơ sở vật chất văn hóa và hệ thống tổ chức chính trị, xã hội.

Ông Nguyễn Xuân Quang, Chủ tịch UBND xã Thạch Môn, cho biết, bên cạnh những thuận lợi, Thạch Môn đang gặp không ít khó khăn trong việc hoàn thành các tiêu chí còn lại, nhất là việc huy động nguồn lực. Trong 5 tiêu chí chưa đạt thì tiêu chí giao thông được xem là “gai” nhất.

“Để hoàn thành tiêu chí này, chúng tôi cần hàng chục tỷ đồng để bê tông hóa thêm 8 km đường giao thông nội đồng, 5 km đường giao thông liên thôn và mở rộng, nâng cấp 5 km đường giao thông trục xã. Trong khi nội lực của Thạch Môn vẫn còn nhiều hạn chế thì việc thực hiện tiêu chí này vẫn là điều trăn trở đối với địa phương”, ông Quang nói.

Tương tự Thạch Môn, xã Phù Việt (Thạch Hà) cũng đang phấn đấu hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM trong năm 2014. Đến nay, địa phương đã hoàn thành 11/19 tiêu chí. Bốn tiêu chí chưa đạt là giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất văn hóa và môi trường. Kinh phí dự kiến để hoàn thành các tiêu chí trên ước khoảng 30 tỷ đồng.

"Nói đi nói lại thì khó khăn lớn nhất trong xây dựng NTM vẫn là vốn. Không có tiền thì rất khó để hoàn thành các tiêu chí, hơn nữa hiện nay nhận thức của một số người dân trong việc chung tay đóng góp công, của xây dựng NTM còn hạn chế nên tiến độ chậm là khó tránh khỏi", ông Nguyễn Bá Du, Chủ tịch UBND xã Phù Việt, cho hay.

Ông Nguyễn Huy Oánh, Phó GĐ Sở NN - PTNT, Phó Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh Hà Tĩnh, cho biết: Mặc dù các xã đăng ký về đích năm 2014 đều quyết tâm cao, tuy nhiên hầu như xã nào cũng vướng việc huy động nguồn lực; một số xã phát triển SX chưa có định hướng rõ ràng, chưa tạo được sự đột phá; các mô hình quy mô nhỏ, liên doanh trong tổ chức SX còn ít, trong khi đó những tiêu chí còn lại đều cần nguồn vốn lớn, cần có thời gian để hoàn thành.

Xuất hiện nhiều cách làm hay

Trong cái khó ló cái khôn, từ khó khăn nêu trên, một số địa phương sáng tạo ra nhiều cách làm hay.

Kinh nghiệm của Chủ tịch UBND xã NTM Tùng Ảnh (Đức Thọ) Phan Tiến Dũng là: Xác định “kênh” huy động nguồn lực trong dân sẽ đóng vai trò quyết định đối với việc triển khai các tiêu chí xây dựng NTM. Đặc biệt, trong vấn đề vận động, phân khai nguồn vốn đóng góp của người dân phải minh bạch, công bằng. Đây là cách gây dựng niềm tin với người dân để họ yên tâm tham gia xây dựng NTM. 

Còn theo ông Trần Tú Anh, Chủ tịch UBND huyện Lộc Hà: “Bên cạnh tập trung hoàn thành tiêu chí về hạ tầng cơ sở phải thực hiện song song đề án phát triển SX, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân. Khi người nông dân có điều kiện kinh tế cao thì việc người dân quay lại đầu tư cho bộ mặt nông thôn là hướng đi đúng đắn và mang tính bền vững nhất”.

Nếu không phải người trong cuộc, ít ai biết được nguyên nhân vì sao chỉ trong một thời gian ngắn, xã Kỳ Tân (huyện Kỳ Anh) hoàn thành xong 19 tiêu chí xây dựng NTM.

Chủ tịch UBND xã Kỳ Tân Lê Văn Phâng chia sẻ: Đầu năm 2012, Kỳ Tân được lựa chọn chỉ đạo điểm hoàn thành 19 tiêu chí trước năm 2013. Thời điểm này xã mới chỉ hoàn thành 9 tiêu chí, những tiêu chí còn lại chủ yếu phụ thuộc vào nguồn lực, trong khi đời sống của người dân đang chồng chất khó khăn.

“Việc huy động từ nhân dân không thể thực hiện nên chúng tôi dựa vào sự đỡ đầu, tài trợ của Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh. Đồng thời, kêu gọi con em xa quê, các DN chung sức hoàn thành các tiêu chí”, ông Phâng cho biết thêm.

Kết quả, trong thời gian 2 năm, bằng nhiều cách làm khác nhau, Kỳ Tân tháo gỡ được các khó khăn, vướng mắc; vận động các đơn vị hỗ trợ được gần 20 tỷ đồng hoàn thành các tiêu chí còn lại.