Hạt thóc khóc theo mưa

Khoảng 1 tuần qua mưa như trút, không thể phơi sấy nhà nông đành trùm mền dầm mưa lúa hè thu mới thu ngay ven lộ. Còn trên đồng, lúa chín gặp mưa đỗ ngã không thể thu hái bằng máy đã đẩy giá công cắt lúa tăng vọt lên. Nông dân vùng châu thổ đang khóc ròng theo mưa.

Lúa “phơi" mưa

Trên tuyến đường liên huyện dài hàng chục cây số từ trung tâm huyện Tân Hồng đến huyện Hồng Ngự (Đồng Tháp), hai bên lộ được nông dân tận dụng tối đa để phơi lúa. Gần 10 ngày qua hàng trăm tấn thóc cứ vậy, nằm bất động ven lộ chịu mưa, chờ nắng. Ông Trương Hoàng Nam, PCT xã Tân Hộ Cơ (Tân Hồng, Đồng Tháp) cho biết: Cánh đồng 2.700ha lúa HT của xã đang thu hoạch rộ nhưng mấy ngày qua gặp mưa như trút làm cho nhà nông nóng ruột. Bán lúa ướt thì không có thương lái mua, muốn chuyển lúa đi sấy thì phải qua xã khác nhưng cũng không mấy hộ có lò sấy trống. Thế là lúa đua nhau lên mộng.

Những người đã thu lúa về đến tận nhà còn khổ như thế thì đối với hạt lúa ở ngoài đồng tới ngày thu hoạch khổ gấp bội. Ông Nguyễn Văn Bé, ấp Chiến Thắng, xã Tân Hộ Cơ cho biết: 13 công đất thuê máy gặt đập liên hợp chạy 4 ngày chưa xong vì lúa đổ ngã. Máy gặt đã bó tay. Ngay như loại gặt đập liên hợp của ông Ba Toàn hiện đại, mua đến 450 triệu đồng cũng phải trùm mền khi gặp mưa kiểu này. Nhà nông đành chạy đi thuê nhân công giá 250.000 đồng/công, cao hơn máy gặt 50.000 đồng nhưng vẫn rất khó tìm. Giá công cắt lúa tăng theo lượng mưa lớn hay nhỏ từ 120.000 đồng tăng lên 220.000 – 300.000 đồng tùy theo lúa ngã và mực nước ứ động chân ruộng.

Ông Dương Văn Vân, ấp A Trung, xã thường Thới Tiền, huyện Hồng Ngự cho biết: Sang năm ông sẽ mở thêm vài cái lò sấy để phục nhu cầy sấy lúa của bà con. Năm nay chỉ có 1 lò, công suất 5 tấn/8 giờ đồng hồ nên không giải quyết được bao nhiêu sản lượng. Xã Thường Thới Tiền này có rất nhiều lò sấy lúa hoạt động 24/24 nhưng vẫn quá tải so với sản lượng lúa của bà con đã và đang thu hoạch.

Không chỉ ở Đồng Tháp mà hầu hết diện tích lúa HT của nông dân trong khu vực đã thu hoạch trong vòng 10 ngày qua đều chung số phận. Tại Bạc Liêu, áp thấp nhiệt đới mấy ngày qua đã làm trên 100ha lúa HT tại huyện Hồng Dân ngả nghiêng sát đất, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến năng suất. Ngoài ra, khoảng 8.976ha diện tích lúa HT đang chuẩn bị thu hoạch gặp vấn nạn khan hiếm nhân công cắt lúa.

Lạy trời cho... huề vốn

Mưa, áp thấp đã đành,  ở Tân Hộ Cơ lại thêm cảnh không có thương lái mua lúa ướt. Và thế là hàng trăm tấn thóc ướt được nhà nông đổ xá hai bên đường rồi phủ cao su che mưa hoặc vào bao chất đống phủ cao su chờ nắng. Mưa kéo dài thêm xem như vụ HT này lỗ– ông Trương Hoàng Nam, Phó Chủ tịch xã Tân Hộ Cơ nói.

Trên cánh đồng huyện Hồng Ngự may mắn hơn vì có thương lái mua lúa ướt là nhờ gần kênh thủy lợi. Ông Nguyễn Văn Thắng, ấp A Trung, xã thường Thới Tiền nói: Hơn 30 tấn lúa vừa chuyển từ ngoài đồng vào phải bán lúa ướt với giá 3.000 đồng/kg. Với giá này thì không có lãi nhưng không thể trữ lại chờ nắng trời. Còn chọn phương án chở đi mướn sấy tăng thêm chi phí 200.000 đồng/tấn càng hụt hơi vì lúa khô đang đứng mức giá 3.800 đồng/kg đối giống chất lượngc ao, lúa thơm Jasmine thì chỉ có 4.100 - 4.200 đồng. Với giá hiện tại mới bằng giá thành sản xuất, còn chuyện lãi 30% nằm mơ cũng chưa thấy - ông Văn nói.

Thống kê sơ bộ từ các Sở NN- PTNT, ĐBSCL có hơn 6.000 máy sấy lúa, đáp ứng khoảng 40% sản lượng lúa HT. Tuy nhiên, do nhận thức của người dân và khả năng thu hồi vốn thấp, các máy sấy lúa 1 năm chỉ hoạt động 30 – 45 ngày/năm nên việc đầu tư máy sấy lúa vẫn chưa phát triển. Chính sự thờ ơ của nhà nông về máy sấy lúa nên bước vào vụ thu hoạch gặp cảnh mưa dầm, chuyện sấy lúa mới “nóng” lên thì đã muộn và hậu quả nhà nông phải gánh là chất lượng hàng hóa sẽ thấp, thua lỗ. Cái nhà nông trên vựa lúa đang “cầu trời” giá lúa đừng xuống nữa thì may ra mới thu hồi được vốn.