Hoa kiểng - Nền công nghiệp xanh

Các nghệ nhân đang chăm sóc từng nụ mai cho ra hoa đúng tết

Trong đó làng hoa Sa Đéc được coi là “vựa kiểng” lớn nhất của ĐBSCL, mỗi năm sản xuất khoảng 8 triệu giỏ, nuôi sống trên 3.600 lao động. Riêng làng hoa kiểng Cái Mơn cũng được mệnh danh là “vương quốc của mai vàng và kiểng tắc”, mỗi năm sản xuất trên 10 triệu sản phẩm hoa kiểng Tết đủ loại.

VỀ LÀNG HOA KIỂNG GIÁP TẾT

Ngày nay, hoa và cây cảnh đã trở thành một nhu cầu của đời sống xã hội. Nhiều địa phương đã coi việc phát triển hoa và cây cảnh như một ngành kinh tế sinh thái theo hướng hình thành nền nông nghiệp đô thị năng suất cao, sản xuất tập trung và phát triển bền vững. Đặc biệt, trong những năm gần đây ngành hoa lan cây cảnh được coi là nông nghiệp đô thị, là công nghiệp xanh của thành phố.

Năm nay, tuy bị ảnh hưởng của các đợt triều cường, mực nước dâng cao khiến cho một số nhà vườn bị thiệt hại nặng nề, nhất là các loại cúc tiger, cúc Đài Loan, cúc mâm xôi… và những cây trồng dưới đất, nhưng với tinh thần năng động, nhiều nhà vườn đã tìm cách khắc phục bằng cách nâng giàn, di dời, thay chậu hoặc trồng mới nên đã hạn chế được sự hao hụt đáng kể.

Ông Nguyễn Phước Lộc, Ủy viên thường vụ Hội Sinh vật cảnh tỉnh Đồng Tháp cho biết mặc dù năm nay, nhiều nhà vườn trồng hoa kiểng đã bị thiệt hại do thời tiết và lũ lụt gây ra, nhưng việc sản xuất cây cảnh vẫn không giảm so với năm rồi, thậm chí có nhiều loại còn tăng lên, nhất là kiểng màu, kiểng trang trí và cây công trình ngày càng đa dạng và phong phú.

Cũng như các năm rồi, bắt đầu từ nửa tháng 11 âm lịch là các nhà vườn bắt tay vào việc cắt tỉa, uốn sửa, vô phân, thay chậu, khiến cho các làng hoa trở nên rộn ràng tấp nập. Nhiều lái buôn đã đến tận nhà vườn để hợp đồng mua bán. Các cửa hàng chuyên doanh hoa kiểng cũng đã đăng ký lô và thu gom các mặt hàng, khiến cho không khí Tết ngày càng sôi động.

Dạo quanh một vòng các làng hoa Tân Quy Đông (Sa Đéc) và Cái Mơn (Chợ Lách), chúng ta không khỏi ngạc nhiên trước sự phát triển mạnh mẽ của các nhà vườn. Nếu như mọi năm các mặt hàng quý hiếm chỉ có mặt vài nơi thì năm nay lại xuất hiện hầu hết ở các nhà vườn và các gian hàng như đồng tiền, phong lan, xương rồng, hồng… kể cả bonsai, non bộ, tiểu cảnh, đá cảnh cũng được trưng bày thật đa dạng và phong phú.

Có thể nói trên 80% mặt hàng hoa kiểng có mặt tại các chợ hoa xuân miền Tây đều sản xuất từ Chợ Lách, Sa Đéc và Bà Bộ, bao gồm các loài bản địa, chất lượng cao như vạn thọ, cúc màu, sống đời, phát tài, bát tiên, sứ màu. Số còn lại có xuất xứ từ Đà Lạt, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và một số có nguồn gốc từ Trung Quốc, Thái Lan... góp phần làm cho chợ hoa Nhâm Thìn trở nên muôn sắc muôn màu, độc đáo nhất là lan, huệ, cẩm chướng, trường sinh, dạ yến thảo, trà mi, đỗ quyên, hải đường, đào và cây cảnh trang trí nội thất.

THẮC THỎM LO ÂU NHƯNG VẪN TỰ TIN

Ông Trần Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Sinh vật cảnh tỉnh Bến Tre cho biết năm nay nhiều nhà vườn bị ngập nước khiến một số cây trồng dưới đất bị hư hao từ 20 – 30%, nhưng Tết Nhâm Thìn này cũng có trên 7 triệu chậu hoa và cây kiểng đủ loại đưa ra chợ tết, cao hơn năm rồi, trong đó chủ lực là cây mai vàng. Chỉ riêng mai vàng, có người sau mỗi cái tết lời trên 100 triệu đồng, điển hình như ông Phúc Hậu ở phường Thới Bình, quận Ninh Kiều – TP. Cần Thơ. Nếu như từ nay đến tết, thời tiết thuận lợi, chắc chắn bà con sẽ có một mùa hoa kiểng bội thu. Ngược lại, chỉ cần một vài cơn mưa trái mùa hoặc thời tiết thay đổi đột ngột là nhà vườn sẽ thất thu.

Nghệ nhân Út Long ở làng mai Vĩnh Phú, Chợ Lách tỏ ra rất tự tin: Mặc dù năm nay tỷ lệ mai nở sớm từ 20 – 40%, mới đầu tháng 11 mà nhiều cây đã bung nụ “ăn tết sớm” khiến nhiều nhà vườn sốt ruột như ngồi trên đống lửa. Nhiều nhà vườn cũng tìm đủ mọi cách để hạn chế việc mai nở sớm bằng cách chủ động dùng lưới che hoặc phun phân tưới nước nên tình trạng mai nở sớm không đến nỗi nào, hy vọng số lượng và chất lượng không thua năm rồi. Tuy nhiên, theo ông, giá hoa và cây kiểng sẽ tăng lên khoảng 30% vì năm nay vật tư, phân bón, nhân công, xăng dầu, tiền thuê mặt bằng… tất cả đều tăng.

Chính vì thời tiết còn diễn biến phức tạp nên năm nay các thương lái hoa kiểng chưa mạnh dạn đặc cọc mua hàng, đặc biệt là mai vàng. So với cùng kỳ năm rồi, vào thời điểm này có rất nhiều tàu ghe và xe tải chuyển hàng đi các nơi. Riêng năm nay, nhiều người còn đang trông ngóng thời tiết và thăm dò giá cả. Bình quân một cây mai vàng nghệ thuật có giá từ vài triệu đến vài chục triệu đồng. Nếu như mai nở trước hoặc sau giao thừa coi như mất vốn.

Hoa và cây cảnh là loại hàng hoá không thể thiếu được trong mỗi gia đình ngày Tết nên nhiều nhà vườn đã đua nhau sản xuất, hằng năm đưa ra thị trường nhiều giống mới, đẹp, hấp dẫn nhằm đáp ứng nhu cầu thị hiếu ngày càng cao của khách hàng.

Nếu như hồng, cúc, vạn thọ… là đặc trưng của Sa Đéc và mai vàng là đặc trưng của Bà Bộ thì kiểng là thế mạnh của Cái Mơn, trong đó nổi tiếng nhất là mai vàng, kiểng tắc, kiểng màu, kiểng thú (đặc biệt năm nay là năm Thìn nên nhiều nhà vườn ở Chợ Lách đã tạo hình Long thăng, Long giáng rất ấn tượng) - một loại hình nghệ thuật độc đáo của Cái Mơn đã thu hút nhiều khách hàng trong và ngoài nước.

Năm nay, kiểng tắc, hầu như ấp nào cũng có, người trồng nhiều nhất vài trăm cây, ít nhất cũng vài chục cây. Bình quân một cây kiểng tắc uốn theo dáng thông có giá từ 200.000 - 1.000.000 đồng. Các làng hoa bây giờ đa dạng và phong phú quá, không sao kể hết. Tại ấp Tây Lộc, xã Vĩnh Thành - Chợ Lách có vườn kiểng Hoàng Duy rộng trên 1,5 ha chuyên cung cấp các loại cây kiểng ngoại nhập, màu sắc hài hòa, nhiều nhất là Kim phát tài với số lượng trên 50.000 giỏ.